Proposta da artista donostiarra Esther Ferrer: un percorrido poético por San Sebastián. San Sebastián 2016 encargoulle a Ruta da Poesía. Trátase dunha exposición rueira con paneis en 12 puntos, como o quiosco da praza Easo, a praza da Constitución, o reloxo da Zurriola, Tabakalera e o Koldo Mitxelena Kulturunea. Supoñamos que estamos no quiosco da praza Easo. Dentro do panel atópase o código QR. Sacaremos o móbil do peto e escanearemos o código a través do lector QR. A web dinos: Elisabeth Khaxas, Enheduanna e Itxaro Borda son os poetas convidadas deste recuncho e poderemos ler os seus respectivos poemas en eúscaro e castelán. Ademais de ler, pódense escoitar estes poemas. Este é un dos resultados da plataforma Guías Multilingües desenvolvida pola unidade de Lingua e Tecnoloxía Elhuyar.

Daremos outro exemplo. A Casa de Cultura Okendo de Donostia-San Sebastián acolleu até fai un par de semanas a exposición O Ben Roubado. San Sebastián 2016 creou os contidos da exposición en eúscaro e castelán, pero utilizando a plataforma Guías Multilingües, é dicir, utilizando o seu propio móbil, a mesma información que se podía obter en inglés e francés. Os tradutores e locutores profesionais foron os encargados de moldear os textos e as voces orixinais. A través da tradución automática e a síntese de voz, os contidos e audios foron creados en xaponés, chinés, italiano e alemán.

A cantos idiomas queres traducir?

Itziar Cortes, de Elhuyar, deunos as explicacións sobre esta plataforma que desenvolveron, e considera que é un proxecto interesante para museos, exposicións ou outros proxectos relacionados co turismo. O movemento turista é cada vez máis grande e atopar vías de comunicación con todos non é tan fácil. Como xestionar as linguas se as persoas que acoden ao museo son dunha ducia de comunidades lingüísticas?

A plataforma Guías Plurilingües utiliza varias tecnoloxías lingüísticas de Elhuyar, as máis básicas son a tradución automática e a síntese de voz. Quen prepare os contidos, supoñamos, quen prepare a exposición para un museo, será quen decida en que idioma quere dar a información en soporte físico, como a descrición no panel, e en que idioma estará dispoñible en Internet. Será el quen decida si o tradutor automático quere traducilo en alemán, xaponés, chinés ou si prefire que o faga un tradutor profesional. Lembremos que, en xeral, os tradutores automáticos aínda non alcanzaron un nivel de tradución excelente e que o traballo do editor é necesario para deixar a tradución ordenada. Outra cousa é que se faga mediante tradución automática e o usuario déase conta diso. Así saberá que non lerá unha fermosa tradución pero que lle servirá para recibir información básica. Con voz parecida. A conversión de texto a voz pódese facer de forma automática, pero o cliente pode solicitar que a voz sexa gravada por profesionais. Itziar Cortes considera que esta plataforma é moi axeitada para manter actualizado o contido multilingüe na web, e considera importante acertar co tamaño dos textos: O tamaño do contido captado co código QR debe ser axeitado para ler e escoitar desde o móbil; por exemplo, si o texto é moi longo, será máis difícil ler na pantalla do dispositivo móbil e escoitar audio, pode resultar incómodo.

O sistema tamén é válido para deficientes visuais. Algúns non poden ler o panel, pero si escanear o código QR co móbil. Así, o museo ou a organización da exposición poderá escoitar o audio na páxina web que preparou. O reto consiste en atopar unha maneira de chegar a unha solución para os cegos do todo.

Itziar Cortes considera que a plataforma multilingüe é apropiada para museos e exposicións. Ademais da fame de aprender aos turistas, simplemente teñen fame e moitas veces cústalles entender as comidas. Preguntámoslle si considera adecuado o sistema de QR para os menús: "Por cada prato non podes pór un QR á beira, pero facendo unha lista con todas as opcións de prato por que non utilizar este sistema? Pode ser".