En 1984 publicaches a simplicidad Nahiko.

Na época tivo pouco éxito. Volvemos publicar en 1998, ano no que obtivo un gran éxito, cun extenso artigo dun xornalista dunha importante prensa. O poder dos medios de comunicación é enorme, é lamentable ao ver que case todos están a favor do mantemento do sistema.

Menos consumo, menos gasto, por tanto menos necesidade de traballo. Iso significa máis tempo libre.

Si, resumindo, isto é a simplicidad desexada. A diferenza do que ocorre nos anos 80, o tema do medio ambiente non se pode descartar na actualidade. É seguro que nun planeta limitado non podemos sobrevivir constantemente. A miúdo presentar como unha solución. Pero teño moi claro que non basta. Cada un ten que aliñar o seu consumo cos seus valores, pero, aínda que ese xesto individual é imprescindible, non é suficiente.

Que hai que engadir?

É unha batalla desigual. Nun lado temos empresas fortes, que controlan os medios de comunicación e os gobernos, e no outro nós, os cidadáns humildes. Na época impuxéronnos os coches. Entre os anos 30 e 50, National City Lines comprou compañías de tranvías de 45 grandes cidades de EE. O NCL foi creado por empresas do sector da automoción: fabricantes de rodas, compañías de ezantza, fabricantes de coches. A organización das cidades ou o mal servizo dos transportes colectivos seguen obrigándonos a coller o coche. A obsolescencia planificada tamén está aí. Tamén a obsolescencia artificial, cunha cantidade de 500.000 dólares ao ano destinados a publicidade. Case o bastante para o armamento.

E enfronte, os cidadáns máis humildes.

Si. Necesitamos un movemento masivo que traia consigo un cambio de paradigma. Para iso iniciamos o movemento de decrecimiento nos anos 70. Isto último susténtase en cinco alicerces: democracia, porque temos que recuperar o dereito a decidir; colectiva, porque temos que responder as necesidades en grupo; local, porque temos que ser autónomos; xustiza social, porque non podemos seguir coa inxustiza; e sinxeleza, porque hai consumos que deixalos de lado.

Como impulsar este cambio de paradigma?

Tres niveis de actividade. Unha: a nivel individual. Aínda que non é suficiente, é moi importante, porque estamos a facer realidade a nova sociedade. A nivel de barrio: para facer realidade a democracia necesitamos pequenas comunidades, o futuro non se atopa nos megápoles. En terceiro lugar, en política. Para o cambio é necesaria a ambición política. Isto último lévao ao bo sentido. Temos que implicarnos en política.

Está a quedar claro que a financeira é a que dirixe a política.

Si, por certo, os gobernos están cada vez máis sometidos á financeira e vanse debilitando pola forza.

O cambio de paradigma é difícil.

Temos que levar un traballo a longo prazo co obxectivo de transformar os partidos políticos. Ao mesmo tempo, debemos seguir loitando contra as medidas absurdas. Por exemplo, temos que levar absolutamente o movemento contra os tubos do petróleo en Quebec.

Conseguirémolo antes de que sexa tarde?

Son moi pesimista, ou mellor dito, realista. Se miramos o cume da COP21, é evidente que os gobernos non queren tomar as medidas que sexan necesarias. En xeral, os cidadáns tampouco queren adoptar outro estilo de vida. Estamos nun círculo vicioso, porque ao final ambos comparten o mesmo obxectivo de consumo. Tratan de igualar o capitalismo, pero que non é a solución! Tanto na construción do coche como na produción da eléctrica, un coche eléctrico contaminará da mesma maneira. E si non tivésemos elección, entón protestaremos.

É dicir, cando chegue o momento...

Si, iso é. Malignamente, milleiros de persoas sufrirán e serán primeiramente pobres. As conclusións están a ser tratadas por unha serie de cidadáns e cidadás. Para 2050 prevese un aumento do rango do mar dun metro, polo que son 600 millóns as persoas que ven afectadas polo vento das súas casas para escapar dun perigo extremo. O desastre da nosa civilización lévanos a unha velocidade vertixinosa. Habería que tomar medidas de tipo rotativo, pero non parece que esteamos a piques de tomalas.

Tamén estás na rede de cidades en transición.

Individualmente é evidente que non sobreviviremos, senón que sobrevivirán comunidades organizadas colectivamente e de forma autónoma. Nesta rede son cidades que, á vista da inacción dos gobernos, toman nas súas mans o seu futuro. Por parte dos que nos conducen á ruína, non podemos esperar as saídas.