Por que en política?

A política sempre me interesou. En casa falabamos moito de política, agora deime conta diso, entón non tiña conciencia diso. Na Ikastola [Olabide] traballei e loitei polas reivindicacións dos alumnos. Por exemplo, nas ikastolas non tiñamos dereito á folga.

Falando da organización interna de Podemos na CAPV, debemos considerarche membro do sector oficialista?

Que é o sector oficialista? Os que nos presentaremos no congreso do próximo mes estivemos na última campaña electoral. Todos coincidimos nos puntos clave de Podemos. Neste momento, trátase de entender conxuntamente a nosa organización interna. Non hai sector oficial.

Por tanto, no Congreso non ve dificultades para manter a homogeneidad do partido.

Como se entende tamén a homogeneidad. Por suposto, Podemos non é homoxéneo. Pero creo que tampouco é bo que exista unha homogeneidad absoluta. Tampouco quero ser cualificado como sector oficialista. Non os que traballamos en Bilbao [o deputado por Bizkaia Eduardo Maura e el son próximos no partido], nin outros candidatos que se presentarán á secretaría xeral.

Vostede pode ser o secretario xeral?

Non. Porque non me presento.

Que tipo de organización queres en Podemos Euskadi?

Gustaríame formar o noso partido na liña do que vin en campaña. A pesar de que nos últimos tres anos necesitamos certa homogeneidad para conformar a nosa dirección, no último ano traballouse moito nos círculos de pobos e pobos. Por tanto, para o meu gusto, hai que deixar que os grupos locais fagan o seu traballo, iso é moi importante. Si deixamos aos membros dos pobos nos seus traballos, organizando eventos e reunións, os grupos funcionan moi ben. Por tanto, hai que reforzar as nosas bases, entender que nestes momentos estamos a construír unha organización, non se trata de repartir por sectores, de actuar un contra outro, hai que asumir a heteroxeneidade para conformar un partido. Podemos é moi plural en Euskadi. Temos que facer un traballo de unidade para deixar atrás os escándalos dos últimos meses [dimisión do ex secretario xeral Roberto Uriarte]. Pronto volveremos ter primarios, estamos a preparar a lista. Cada vez estamos mellor formados. Afortunadamente, en todos os territorios temos concelleiros e deputados. Algúns deles estarán nunhas listas, outros noutras. É un gran logro. Unha vez nomeado secretario xeral, debemos traballar todos xuntos de face ás eleccións vascas.

Cales son as vosas prioridades e obxectivos principais?

O noso obxectivo é gañar as eleccións ao Parlamento Vasco e formar un novo goberno. E para conseguilo teño claro que en Euskadi temos que ter autonomía para levar a cabo o noso traballo político, e ao mesmo tempo, como institución de todo o Estado, temos que manter as relacións, non só cos órganos do Estado, senón tamén cos doutros países, en concreto coas outras nacións, tendo en conta as súas especificidades. Con Podemos do Estado e cos que traballan nestes territorios materializáronse algunhas confluencias. De face ás eleccións de Euskadi, temos que reforzar unha institución que vaia ser a que impoña ao PNV. Temos que seguir o camiño que tomamos nas últimas eleccións, traballando a política desde aquí, sen esquecer que somos un partido que está a traballar no Estado.

Pode EH Bildu ser amigo ou inimigo neste novo tempo?

Nós non consideramos a EH Bildu unha forza contraria, estamos de acordo en moitas cousas, sobre todo en temas económicos e sociais. Nos concellos e nas xuntas xerais traballamos moito á vez, habemos visto que podemos traballar varios temas xuntos. Por suposto, en materia de paz e normalización, no problema da violencia e na liña independentista temos opinións diferentes. De todos os xeitos, para nós está claro, EH Bildu é un partido de cambio, e tendémoslle a man para traballar. Estamos dispostos a traballar con todos nós para mellorar a situación económica e social, e, sen dúbida, o partido máis próximo nese sentido é EH Bildu.

Para ser a alternativa ao PNV, para formar un novo goberno, EH Bildu podería ser a forza máis votada.

Non o sei. Aínda queda moito por facer, é demasiado pronto para vernos no escenario deste novo goberno. As eleccións están lonxe, necesítase máis tempo para chegar a unha nova situación. Cada partido ten dificultades propias –nós somos novos, EH Bildu está formado por catro partidos–. As forzas que integran a coalición deben seguir o seu camiño. Aínda, é unha fronte de partidos, que ten que tomar moitas decisións no camiño da soberanía. EH Bildu e Podemos poden ser compañeiros de viaxe se cada un respecta o camiño do outro. Nós polo menos respectamos a súa. En primeiro lugar, respectamos que sexa un partido que defenda a independencia de Euskal Herria, e eles teñen que respectar que sexamos un partido que traballamos en todo o Estado, entendendo e asumindo que o Estado español é plurinacional. Por tanto, hai que respectarnos mutuamente, pero non necesariamente para unir os espazos das dúas opcións. Nós estamos a tentar crear novas transversalidades. Niso inclúo a Ezker Anitza-EU, Equo, e a todos os partidos que traballan polo cambio, para que vaiamos abrindo camiño e xerando alternativas para acabar coa hexemonía do PNV. Ese é o camiño que queremos percorrer para conseguir ese obxectivo.

Sodes conscientes de que é moi difícil gobernar? Non tedes vertixe para caer na burocracia?

Sempre tes vertixe, pero iso é o que hai que superar, temos que deixar atrás o medo. Estivemos dous anos en política e agora temos que dicir alto e claro que queremos tomar o poder. Estar na oposición e loitar na rúa está ben, pero agora, por exemplo, temos que aspirar a gañar as eleccións en Euskadi, porque si non, non se pode conseguir o cambio.

Que relación ou sintonía teñen co PP, o PSE-EE e o PNV?

Só tivemos relacións formais con EH Bildu, tamén co PNV, pero non moito. Eu traballo dentro do grupo municipal Podemos-Ahal dugu de Bilbao. Temos que falar cos grupos deste tres partidos para levar a cabo unha política máis progresista. Comportámonos con tranquilidade, a pesar de que os do PP seguen sendo moi testarudos. Por exemplo, aí está o caso de Arantza Quiroga. O pp quedouse atrás do que a sociedade vasca está a demandar, non ten valor para cambiar a súa política. Con todo, a verdade é que todos, aínda que cada un sexa de maneira diferente, incluído EH Bildu, en Euskadi aínda non nos teñen en conta, non nos consideran como un partido creado aquí, como un partido que vai estar para longo. Molestamos especialmente ao PP, PSOE e PNV. A tenor das palabras de Andoni Ortuzar, o PNV non nos recoñece no xogo político de aquí, polo menos non do todo.

Falando de Podemos no Estado, escoitei a algúns de vostedes que o partido debería refundarse. Entre outras cousas, porque haberá un cargo político duplicado por parte dalgúns dos seus membros. Que opina de ter un dobre cargo?

Non creo que sexa malo ter un cargo dobre, non o vexo mal, e creo que é bo que eses compañeiros se relacionen coa vida interna do partido. Eu prefiro a unhas persoas para o traballo do partido e outras as vexo adecuadas nas institucións. Ao mesmo tempo, a posesión de dous cargos por parte dalgúns dos seus membros contribúe ao desenvolvemento do traballo do partido e das institucións, xa que debe existir unha conexión entre o partido e as institucións. Por suposto, non querería que ningunha persoa ocupase máis de dous cargos.

E da refundación de Podemos que di vostede?

Até agora, o partido que formamos foi para ir ás eleccións e tomar decisións rápidas. Démonos conta de que isto foi moi efectivo para definir rapidamente as liñas políticas. Este ano temos eleccións autonómicas na CAV e ata que isto non sexa posible o mellor é que o partido siga tal e como está. Unha vez finalizado este ciclo electoral, teremos que traballar moito por países, da forma de movemento popular, temos que ir ter máis formas de partido. A iso chámaselle refundar? Non o creo. Nós temos unha forma de traballar nos consellos e nos círculos populares, si trabállase ben o partido pode saír reforzado. É verdade que despois das próximas eleccións vai haber un momento de inflexión, teremos que reforzar as relacións con diferentes movementos, persoas e partidos políticos. Temos que fortalecer o partido sen deixar atrás o movemento popular.

Prefires estar no Goberno de España ou na oposición? Como vai actuar Podemos?

Preferiblemente, gustaríame estar no goberno. E só si fose posible. Non creo que as coalicións de goberno sexan boas. Nestes momentos non hai ningún partido con maioría absoluta, pero, a pesar de ser en minoría no Goberno, Podemos ten que tentar estar no Executivo de Patxi López. Por suposto, neste momento a tarefa de Podemos non é crear un goberno, xa que o pp e o PSOE están por diante de nós, eles teñen que tentalo primeiro. O sucedido en Cataluña facilita que os que creen no actual modelo de Estado achéguense un pouco, que se poñan de acordo nalgúns puntos (pp, PSOE, Cidadáns). Nós non queremos o mesmo que eles para chegar a un acordo, non son os nosos. Con todo, o Congreso está moi dividido e poderían repetirse as eleccións, o medo á repetición está aí.

Para evitalo complementarías ao Goberno co PSOE?

Iso non depende de min. Eu non faría esa elección. Non é o momento.

Constituíuse o novo Govern da Generalitat de Cataluña. Como ve o proceso independentista?

O camiño do proceso é unilateralmente o da desconexión e o camiño unilateral non é bo para a sociedade catalá, na nosa opinión. Entendemos que o Goberno de España nunca axudou a canalizar e resolver o problema. As posturas foron moi pelexadas: a outra fixo oídos xordos á petición dunha parte, deron as costas ao que o problema é político e ao que estaba a suceder en Cataluña en Madrid. A pesar diso, non consideramos axeitado que os impulsores do proceso busquen un escenario contrario ao outro, é dicir, xogar unilateralmente non é unha boa maneira de levar a cabo o proceso de desconexión. O principal partido para levar a cabo o referendo ou o dereito a decidir é CDC, o partido dos recortes e a corrupción. Si quérese crear un Estado Catalán, polo menos, que sexa para reducir os recortes sociais.

Podemos foi a primeira forza no País Vasco, en Cataluña e no conxunto de Galicia. Que valoración fixestes destes resultados?

Os resultados demostraron que a nosa estratexia de funcionamento cos partidos locais vale, e non só neses países, senón que os resultados tamén demostraron que formamos un estado plurinacional. E non só que o noso Estado está envellecido, senón que nunca foi real. Desgraciadamente, aínda seguen con este discurso. Escoitamos a Susana Díaz do PSOE que “Primeiro é a unidade de España”. Como se pode difundir unha mensaxe como leste? As últimas eleccións volveron a demostrar a realidade. Pensamos que se pode crear un novo proxecto de Estado, sexa común ou non, pero o proxecto ten que ser como os pobos queren que sexa. Pola nosa banda, hai vontade de garantir o dereito a decidir, o Estado é plurinacional e pódense acordar varios puntos. Esa idea apareceu en todo o Estado, os que votaron a Podemos comprenderon a mensaxe. Hai dous anos ninguén pensaba que uns 5.000.000 de cidadáns votarían a Podemos, que é quen defende o referendo en Cataluña, e a Podemos que é quen defende ese referendo. Agora hai unha multitude que o defende. Iso é unha das claves.

Podemos do Estado periférico e Podemos de España viven ou defenden a españolidad da mesma maneira?

Cada un ten as súas propias características. Seguramente, en Cataluña algúns senten españois e outros cataláns. En España sentirán como é normal, pero a internacionalidad non debe ser un obstáculo para que o Estado sexa plurinacional. Trátase de que cada un senta cómodo coa súa nacionalidade, tanto en política como na vida, que respecte ás outras nacionalidades, que o vexa como amigo e que, si chega o momento, respecte o proxecto do outro. É dicir, sentan ou non españois, ninguén ten que obstaculizar o camiño dos cataláns, senón que cada un ten que tender a súa man para que o outro siga o seu camiño.

Ves firme a Pablo Iglesias e Iñigo Errejón polo dereito a decidir?

Si. Eu creo que iso está claro en toda a organización.

Sen Igrexas, é factible hoxe o proxecto de Podemos? Non é perigosa a forte figura do líder?

Pablo Iglesias ten unha imaxe forte, pero ás súas costas atópase unha organización grande e forte. Podemos está formado por xente plural e diversa, e está formado na súa maioría por xente nova. A pesar de que nos medios de comunicación aparece a figura do líder potente, é portavoz e Pablo Iglesias ten o seu papel na fronte. O seu comportamento nos medios de comunicación é parte da tarefa do noso partido. Pero, por exemplo, en Bilbao nós tomamos as nosas propias decisións, nós somos os portavoces dos nosos grupos.