Na revista Anaitasuna, desaparecida hai anos, publiquei un artigo chamado Snobismo. Acababa de volver dunha estancia en Bradford, Inglaterra. Bradford era unha cidade bastante pequena e, como non tiña moita vida cultural, achegábame a case todo o que se organizaba. Unha vez, un músico de gran renome asistiu a un concerto de Peter Tosh e a música que escoitei fascinoume. Eran tempos sen globalización e Internet, e en Euskal Herria –polo menos no sur– non coñeciamos nin ao señor Tosh nin a música reggae. Ao volver a casa, ensineilles alegremente aos meus amigos os discos de Tosh que comprara e conteilles o do concerto. Pois, todos me responderon ao unísono que a música era unha merda, que non lles gustaba nada. Pronto empezaron a pór na radio ese tipo de música, e todos querían a Bob Marley, a Eddy Grant, e a Peter Tosh tamén.

Estes días acordeime do artigo. Sei que os feitos son totalmente diferentes, pero eu atopo unha certa similitude con eles. Creo que son euskaldun atípica, e no canto de gustarme o fútbol prefiro o teatro, e en vez do viño tinto, máis con faísca… O meu pai adoitaba dicirme que non podía ser vasco de verdade sen amar ao negro e ao fútbol (sobre todo ao Athletic). O que máis me atraeu sempre das disciplinas de Talia son o cabaret, o music-hall e, sobre todo, a revista musical que antes era omnipresente. Aínda lembro os carteis daqueles teatros itinerantes que se atopaban nas barracas ou as compañías de terceiro nivel que acudían a un teatro de barrio próximo ao colexio: admirábaos. Tan grande era a miña afección que na propia Anaitasuna e tamén en Egin publiquei varias reportaxes sobre este mundo. Hoxe en día case todo iso desapareceu, pero aínda quedan os últimos mohicanos, unhas poucas compañías e artistas que van de pobo en pobo cos seus espectáculos, e algúns dos espectáculos son moi dignos.

Aos responsables dun teatro ao que asisto habitualmente suxerinlles en varias ocasións contratar a algún destes grupos, sobre todo para as festas, pero en balde. Na súa ignorancia considérano pasado de moda, ou o identifican con algo de casposo e franquista, especialmente co termo revista. O outro día, en cambio, vin que na programación deste teatro anúnciase un espectáculo de estilo music-hall. Que sorpresa! Pero, por suposto, o título está en inglés: As Veigas Show. Ah! Outra cousa!

Esnob non sei, pero si paleto.

Somos uns paletos!