O cómic vasco marcou un antes e un despois na década de 1980 con varias obras da editorial Erein, entre as que se atopan tres tomos da colección Justin Hiriart entre Frutuoso e Harriet:Itsasgorritan (1983), Trampa de Xeo (1989) e O Segredo (1989). Agora, tres décadas despois, editouse a edición completa desta serie, engadindo dúas máis aos tres traballos anteriores: A Brulota e o barco de Satán. E é de agradecer esta edición, non só pola posibilidade de reler estas obras, senón tamén por publicar toda a colección nun libro, para o goce dos lectores.

Justin Hiriart é o nome do gran protagonista, capitán dun baleeiro vasco a principios do século XVII. E nas páxinas do libro o lector coñecerá as aventuras do capitán e os seus amigos cun ritmo cada vez máis intenso. Inuitas, indios Mic-Mac, debates e loitas entre países de Europa en América… e ademais de todo iso, neste libro tamén se atopan as relacións entre seres humanos, a violencia, a astucia ou mesmo a amizade, o apoio e o amor.

Este cómic é un libro de aventuras. Resultado dunha gran cantidade de obras clásicas da literatura (moi interesante o estudo que se fai nun prólogo non asinado). E nese sentido, o traballo que prepara para entreter e gozar ao lector. Muro Harriet bebeu de historias de baleeiros vascos para guion; móstrase a coñecida relación dos pescadores vascos cos indios de Terranova e as súas loitas cos inuits, así como con barcos e autoridades francesas.

Pero ademais da aventura, no libro tamén aparece a preocupación pola natureza, o comportamento contra o consumo excesivo por parte de Justin; cando quere quedar cos indios a aposta pola natureza…: “Tiña razón cando dicía que alí non se pode vivir na vida de Mic-Mact, pero aquí si, por iso quero quedarme!”.

Os autores utilizan a vitalidade do cómic para narrar a historia. Poucas palabras, poucas entrevistas e descricións, e xunto a elas a forza das imaxes. Entre Justin e Martin, por exemplo, na seguinte distinción da entrevista antes mencionada: Observando a Justino, o barco que se afasta en terra, levanta a áncora e alá abaixo dúas figuras, unha terrestre e outra mariña, en cada unha das cales se observan as dúas caras enteiras. O lector non necesita palabras, xa que é a propia imaxe a que representa o que funciona na mente de dous amigos.

Merece a pena aplaudir a aposta de Erein e felicitarnos os amantes das aventuras, os cómics, as historias e a literatura: un libro que temos para moitos anos.