Traducido automaticamente do vasco, a tradución pode conter erros. Máis información aquí. Elhuyarren itzultzaile automatikoaren logoa

Construíndo diálogo

“O incumprimento do Estatuto de GERNIKA foi e é o gran fracaso de que o sistema democrático non queira acabar co compromiso adquirido coa sociedade vasca e co nacionalismo democrático; e o conflito vasco, de carácter político e moito antes de ETA, segue sen resolverse”. Trátase dunha frase recollida do libro de memorias que o ex lehendakari José Antonio Ardanza publicou en 2011. Diríase, pois, que son palabras ben pensadas. Termina o parágrafo da seguinte maneira: “A excelencia na participación nacional na sociedade vasca –vasca/vasco-española– é o que está na base dun conflito de carácter político. Talvez sexa posible recuperar a fórmula do Estado Libre Asociado que nos recomendaron os expertos europeos en 1986”.

Haberá diversas fórmulas de relación que poidan responder a esa bondade e sobre as que se falará moito nos próximos meses. En resposta ás peticións do relatorio de autogoberno, o Goberno Vasco xa enviou a semana pasada varios informes ao Parlamento Vasco. O portavoz Josu Erkoreka explicou que o Goberno Vasco duplicaría o seu orzamento -de 10.000 a 20.000 millóns- se Madrid tivese nas súas mans as 24 competencias pendentes de transferir. O final da lexislatura chega ao Parlamento Vasco e o final do traballo do relatorio de autogoberno. Só unha pequena mostra do que vai vir, iso si, moi significativa neste caso.

O PNV quere converter o concerto económico que hai no Estatuto de Gernika nun concerto político para que a relación de Madrid e Vitoria-Gasteiz baséese na bilateralidad.Aínda non está claro como vai quedar o dereito a decidir neste contexto, pero é moi posible que quede como agora: é dicir, o Parlamento Vasco ten aprobado o dereito á autodeterminación, pero non se fai nada para que nalgún momento a cidadanía decida sobre iso.

Con todo, o DEREITO A DECIDIR xa non é só o instrumento para decidir sobre a nosa identidade nacional, como se representaba no Plan Ibarretxe. Evolucionou como concepto político e a cidadanía quere decidir sobre o seu día a día, e non só cada catro anos. O traspaso de poderes desde o inicio da crise de 2008 veu para quedar. A cidadanía vasca quere decidir sobre a LOMCE, sobre o rumbo da seguridade social, sobre os fondos que queren investir en sanidade e educación… Cada vez máis nalgúns ámbitos pídese que se decida no día a día.

Isto pasa a ser unha variable a ter moi en conta. Esta perspectiva tamén é importante para entender o cambio político que se produciu en Navarra, ou en Valencia e Galicia. O nacionalismo ten aí un marco importante, porque o desenvolvemento do dereito a decidir nos moitos ámbitos habituais da vida, abre tamén a porta a decidir nunha nación crave para el.

En definitiva, esa era a base da proposta de alianza das forzas de esquerda que se publicou antes do verán na CAV para as eleccións xerais. A dirección de Podemos non o viu con bos ollos -só decidida pola asemblea ou pola dirección?- e a iniciativa non saíu adiante. En Navarra, persoas do mundo da cultura e a política acaban de facer unha proposta parecida, pero a súa petición non tivo resultado por parte dos partidos.

Con todo, unha asemblea cidadá ha proposto aos partidos unha candidatura conxunta das forzas de esquerdas e a proposta aínda está no aire. Tras a proposta, entre outros, están os representantes de EH Bildu, Podemos, Batzarre e Ezker Batua. Seguramente o comezo do outono devorará o esforzo, pero o programa mostra a dirección que hai na cabeza de moitos cidadáns e a potencialidade que ten o esforzo.

O diverso grupo de vítimas que elaborou o documento ERAIKIZ puxo sobre a mesa moitas ideas interesantes, pero unha principal, e sobre todo dirixida aos políticos: empezar a movernos, si nós fomos capaces de chegar a algúns acordos básicos, vós tamén. O solo ético, a violencia, os dereitos humanos e o problema político de Ardanza. Todo isto e moito máis nesta profunda carteira de debate que a sociedade vasca ten pendente. A capacidade de encontro dos vascos ao longo da historia está suficientemente demostrada; existen suficientes condicións para abordar o diálogo en profundidade. Non hai escusa.


Interésache pola canle: Euskal gatazka
2025-02-25 | Angula Berria
Iratxe Sorzabal preso politikoaren absoluzioa eskatu dute Irunen

Iratxeren Bidasoaldeko Lagunak ekimenak deituta, dozenaka lagun kalera atera ziren atzo Iratxe Sorzabal preso politiko irundarraren absoluzioa eskatzeko eta behingoz etxera ekartzeko, torturak salatzeaz gain.


Izan, badira salbuespen legeak, bai horixe!

Sare Herritarrak antolatuta, pasa den urtarrilaren 11n Bilboko kaleak bete zituen manifestazio jendetsuaren ondoren, berriz sortu da eztabaida, euskal presoei salbuespen legeriarik aplikatzen ote zaion. Gure iritzia azaltzen saiatuko gara.

Espetxe politikan aldaketa nabarmena... [+]


Piden responsabilidades públicas na presentación da Rede de Torturados de Euskal Herria
Máis de 900 persoas sufriron torturas en Donostia-San Sebastián participaron na presentación da Rede de Torturados de Euskal Herria, o 15 de febreiro. A iniciativa pretende servir de altofalante aos torturados e animou aos cidadáns que aínda non deron a coñecer a tortura a... [+]

Do mesmo xeito que coa axuda dos artistas vivimos o florecimiento de Euskal Herria, tamén nesta ocasión, co seu impulso, sigamos facendo o camiño xuntos, dando o apoio necesario aos presos políticos, exiliados e deportados vascos

O lector xa sabe que a Asociación Harrera... [+]


Vítimas do Estado piden ao lehendakari Chivite que estea presente no acto de recoñecemento o 13 de febreiro
En 2023 e 2024 o Goberno de Navarra recibiu 125 solicitudes de recoñecemento como vítima da violencia de Estado. Delas, 41 foron admitidas. A Asociación de Débedas e Torturados Egiari valoraron moi positivamente o camiño que se está levando a cabo.

2025-01-27 | Ahotsa.info
EH Bildu chama a reivindicar de forma unitaria o dereito a decidir no Aberri Eguna
Euskal Herria Bat deu a coñecer o acto que terá lugar o 11 de abril no Kursaal de Donostia-San Sebastián. O acto terá lugar uns días antes da celebración do Aberri Eguna. Na comparecencia, na que participaron os portavoces Mireia Epelde, Xabier Euzkitze e Carlos Etchepare,... [+]

O asasinato de Ordóñez, no contexto de "Oldartzen" e "A alternativa democrática"
Este xoves cúmprense 30 anos do asasinato por parte de ETA do concelleiro do pp en Donostia-San Sebastián Gregorio Ordóñez por parte do Concello. Trátase dun atentado que, por diferentes motivos, causou unha especial impresión na sociedade vasca. Abriu a porta aos... [+]

2025-01-22 | Julene Flamarique
Ernai organiza ‘Días á independencia’ en 75 municipios de Hego Euskal Herria
O obxectivo principal é reflexionar sobre o “camiño á independencia”. O 20 de abril, coincidindo co Aberri Eguna, a última parada será a xornada Gazteon Eskutik, que se celebrará en Berriozar.

Unha onda de cidadáns a favor da solución definitiva para presos, fuxidos e deportados
A manifestación convocada por Sare Herritarra o pasado sábado en Bilbao encheu as rúas de Bilbo tamén neste comezo de ano. No acto final han pedido acabar coas leis e tratamentos de excepción que se aplican aos presos e construír unha memoria "colectiva" para unha paz "moito... [+]

135 presos políticos e 66 saen á rúa con algún permiso
Este sábado celébrase en Bilbao a manifestación anual a favor dos presos e presas políticas vascas. Cada vez hai menos presos, pero cando en 2011 ETA interrompeu a súa actividade armada, poucos imaxinasen que, quince anos despois, decenas de presos encarcerados por aquel... [+]

Maixabel Lasa di que desde os aparellos de Estado quíxose matar a Juan Mari Jauregi e a el
O seu marido, Juan Mari Jauregi, vivía entón no Palacio de La Cumbre de Donostia-San Sebastián, cando o primeiro era o Gobernador Civil de Gipuzkoa, a mediados dos anos noventa. Jauregi foi asasinado por ETA en Tolosa no ano 2000.

Noizko berrikusi ANren prozesuak eta epaiak

Jar gaitezen 2025erako proposamen politiko gisa, Espainiako Auzitegi Kolonialaren (AN) epai guztiak berrikusten hasteko eta makila bakoitzak bere belari eusteko.

Unionismoarekin lerrokatutako alderdi, sindikatu eta gizarte-erakunde gehienek, eta ez bakarrik horrela... [+]


Posibilidade de avance

A rede cidadá Sare convocou para o vindeiro sábado, 11 de xaneiro, unha nova manifestación en Bilbao en defensa dos dereitos dos presos vascos. Trátase dunha oportunidade única para avanzar no camiño da convivencia no noso pobo, tras décadas de violentos enfrontamentos e,... [+]


2025-01-07 | Leire Ibar
Sare celebrará o 11 de xaneiro a manifestación nacional en Bilbao baixo a lema 'Definitivamente'
Anunciaron que van reivindicar o fin definitivo do proceso de solución e de volta a casa, e que queren que os presos vascos estean en casa. Para recibir axuda económica, puxeron en marcha a iniciativa Bizumkada Nacional.

Eguneraketa berriak daude