A intención de Alemaña de someter aos países europeos non é a actual. Non hai tantas décadas que fixo o penúltimo intento, pero equivocouse. Gobernou militarmente numerosos países, pero mantelos así sometidos ten demasiados custos.

Tras a Segunda Guerra Mundial, co fin de manter neutralizada Alemaña, creouse a Unión Europea (UE). Coa unificación da Alemaña Oriental e a Alemaña Occidental, a UE achegou unha gran cantidade de recursos políticos e económicos para que Alemaña tivese facilidades, entre elas a superación do déficit público regulamentario. Prohibíase a outros países da UE.

Con todo, en xeral, a opinión pública xa asumiu que Alemaña é o país que soporta a UE, porque as políticas europeas están financiadas polos alemáns. E non é certo. De feito, cada Estado membro asigna ao orzamento da UE unha porcentaxe do seu PIB, do que recibe unha serie de subvencións co fin de executar políticas comúns da UE. Claro que Alemaña consegue menos do que trae. Por tanto, ten saldo negativo nos fluxos públicos de diñeiro. Pero nos fluxos privados?

De feito, a balanza comercial de Alemaña é positiva, porque vende máis fose que na cantidade que importa. En 2014, o superávit externo situouse no 7,57% do seu PIB e entre 2002 e 2014, a media foi do 6-7%. O 58% das exportacións de Alemaña destínanse á UE. Todo iso foi posible grazas á desaparición dos impostos fronteirizos entre os países da UE.

Este desequilibrio haberíase autorregulado si cada país tivese o seu propio diñeiro: Revalorizaríase o marco alemán e os seus bens encareceríanse no resto dos países. Pola contra, devaluouse o diñeiro dos países que sufriron o déficit. Esta situación, con todo, xa pasou co euro. Con todo, a solución a estes desequilibrios requiriu a creación dun fondo monetario europeo e, tras o fracaso, a desvalorización salarial ha contribuído a aumentar a competitividade.

Doutra banda, con este superávit, Alemaña é capaz de prestar diñeiro a calquera país da UE, como os bancos do Estado español ou de Grecia. Ademais, Alemaña recibiu moitos intereses a cambio dunha boa fortuna.

Toda esta política é consecuencia dunha doutrina político-económica concreta: o ordoliberalismo. O sistema alemán sitúase máis no ordoliberalismo que no neoliberalismo. Segundo esta doutrina, en xeral, o Estado ten que intervir para fixar unhas normas económicas sólidas, un parlamento elixido democraticamente non pode influír na actividade económica, a orde económica ten que ser prioritario.

Por iso é polo que as institucións básicas do sistema estean á marxe do control gobernamental: Bundesbank en Alemaña e o seu equivalente BCE na UE; o goberno en lugar de escoitar ao parlamento debe atender aos expertos en economía e na UE xoga o papel dos sabios; foméntase o mercado social; a austeridade será obrigada polos sabios da economía; o estado de benestar será minorado polos socialdemócratas, non polos ordoliberalistas. Como a intervención do Goberno alemán na UE é fea, Troika e a Eurocámara vanse a constituír sen ningún tipo de respaldo legal.

Con todo, se queremos democratizar á UE, é necesario levar a cabo os programas que a sociedade civil ha prometido nas eleccións, como o fixo Grecia. De feito, Grecia ensinounos por onde debería ir o camiño e non é pouco.

[* Para máis información sobre o Ordoliberalismo, le aquí Net Próxima.]