Ainhoa Aznarez, presidenta do Parlamento de Navarra

“Vivimos na ilusión da igualdade. Moitas veces falando con mozos e chicas eles dinche que vivimos en igualdade, pero só estase repetindo algo que se ouviu moitas veces. A realidade é moi diferente e preocupante. É terrible, por exemplo, a diferenza que existe entre o salario de homes e mulleres: No conxunto do Estado a porcentaxe é do 23% e en Navarra supera o 29%. E en Navarra tamén somos un 10% en postos directivos de empresas, mentres que na administración somos case o 50%”. (ARGIA, 01-03-2015)

Iratxe Aranburu, corredora e técnica deportiva

“O que eu digo é que o deporte escolar está pensado para mozos, as nenas queren esa oferta? Non estamos a inventar cos pequenos. Lembrando os tempos da infancia, o deporte non se adaptou a nós, nós adaptámonos ao deporte, ao ámbito masculino. Sempre se dixo que as mozas non queren facer deporte, que os mozos son bestas no deporte e as mozas torpes. Quizais, a oferta e as esixencias deportivas (baseadas nas habilidades dos mozos) son as principais razóns da escasa participación das mozas”. (ARGIA, 27-05-2007)

Dorleta Ugalde, responsable de programas de igualdade na Dirección de Deportes do Goberno Vasco

“O que destacaría é que si se deixa en mans da inercia, non aumenta a participación das mulleres no deporte, nin nas federacións, nin nas probas populares. A Behobia-San Sebastián comezou a recibir subvencións de Emakunde desde fai uns cinco anos. Con estas axudas, en Gipuzkoa, creáronse grupos de mulleres que nunca antes correran por comarcas, para correr a longo prazo a Behobia, cun adestrador. O de Zarautz é o máis exitoso (…) No cros mixto de Zarautz baixáronse as distancias e quitáronse as costas, tamén se sacaron camisetas para mozas… As mulleres teñen que sentirse aceptadas e tidas en conta, porque pola contra ven fóra de lugar, nun ambiente estraño”.

“No remo houbo moitas opinións en contra para organizar a regata feminina dA Cuncha (…) Nos primeiros anos, si o Goberno Vasco non subvenciona, non se organizaba a Cuncha de mozas, porque a moitos lles parecía que a participación das mozas ía ser desprestixiada. Ademais da axuda económica, ETB retransmitiu a regata feminina coa participación dos mozos. Foi un fito e neste caso o modelo serviu de contraposición: o feito de que puideses chegar a ese punto influíu enormemente e engadiuse unha chea de xente nas categorías inferiores, a afección polo remo entre as mozas”.

(LARRUN, 26-01-2014)

Miren A., ex xogadora de rugby

“Naquel partido eu era o capitán do equipo. Os inimigos ameazáronnos horriblemente. Fun ver ao xuíz e conteille o que pasaba. O respondeu: ‘Isto é rugby. Si non queredes xogar, ide lavar os pratos a casa’. Noutra ocasión, unha vez finalizado o partido e duchado, un dos xuíces dixo: ‘Co peso que tiñades antes… estades moi bonitos agora!’. Eses, mil! Si o árbitro, a autoridade, non nos protexe, quen o fará?”.

Iguntze Aseginolaza, ex xogadora de fútbol sala

"Nunca tiven ningún problema. Fixen o que me gustaba, xogaba ao fútbol, viaxaba… Ademais, tiñamos un bo ambiente, e iso é fundamental. Tiñan prioridade os mozos á hora de adestrar? A verdade é que non o sei. A nós puñámonos/puñámosnos a hora e alí iámonos… A nivel persoal, quizá as diferenzas eran maiores en canto a recoñecemento ou eco. Cando xoguei o campionato de España, aloxámonos no hotel dos mozos, tiñamos o mesmo premio (unha mala medalla e listo)… Pero os seus partidos tiñan máis eco. E tamén no pobo, a xente sabía que estaba a xogar ao fútbol sala, pero a partir de aí… Hai seis anos que o deixei, e aínda me preguntan algún si sigo. Pero son consciente de que falamos de fútbol sala, ademais das mulleres. Nese sentido, no seu pequeñez, fíxome ilusión ver que Garan tamén puña os resultados das mozas. Tamén é verdade que hai xente que ve aos mozos como deportistas e que o noso é considerado un hobby. Non me importa ao mesmo tempo, pois facía o que quería. Dei todo para xogar ao fútbol. Aínda hai equipos que me ofrecen a oportunidade de xogar ou polo menos adestrar con eles. Pero polo traballo –estou a tres substitucións– non podería adestrar como cómpre, e eu non quero adestrar por adestrar. Son un pouco competitivo”.

Garazi Lizarraga participa no campionato de pa do barrio de Moscova de Irun

“Non estamos afeitos aos deportes mixtos. A partir de certa idade os mozos sepárannos dos mozos e as mozas coas mozas, e a partir de aí non tes opción de xogar deporte mixto, salvo neste tipo de competicións populares, pero como antes non traballaches para xogar cos mozos, cando aparece a posibilidade de deporte mixto non dás ese paso. Para que as mozas se apunten a estes campionatos con normalidade, o deporte mixto debería iniciarse na infancia e seguir traballando coa idade”. (ARGIA, 12-07-2015)

Neves Alza, ex presidenta e adestradora do Hondarribia-Irun

“Era decepcionante ver como algúns grupos de homes con peores resultados que nós recibían máis apoio e axuda que nós. O máis grave é que os políticos dan por suposto que teñen que pagar máis a un grupo de homes. Isto é moi grave. Non se pode discriminar con diñeiro público, pero se discrimina no deporte. É unha situación inxusta, máis tendo en conta que nos últimos anos as mulleres obtiveron os mellores resultados”. (Noticia, 08-02-2015)

Naiara Gómez, nova piragüista xubilada

“Cada muller é diferente. Pero hai un denominador común: se quero competir despois de ser nai, teño que ter moi claro que o quero, porque a forma de organizalo é moi diferente. O deportista ten que ter claro que nese momento ten que interromper a súa carreira deportiva e logo volverá, adaptándose co tempo ao novo adestramento específico”.

Iñaki de Mujika, director deportivo de Onda Vasca

“O primeiro que hai que ter en conta é o impacto social do deporte e a súa eficacia na publicidade. A xente de Gipuzkoa pide fútbol e á Real Sociedade, e si non lle dou iso, perdo oíntes. Eu teño moito respecto polas mulleres, pero a súa influencia é moi pequena”. (Gaur8, 02-05-2015)

Ana Rosa Gómez, xornalista

“A pesar de que os tempos dos blasfemos, as ignorancias e as humillacións están esquecidos, as mulleres futbolistas non conseguiron o diñeiro, a fama e o poder simbólico. Para defender estes privilexios, os homes farán referencia ás leis do mercado. Dirán que non é culpa súa que os seus peores partidos sexan máis interesados que os mellores partidos que poidan xogar as mulleres, e que a xente estea disposta a pagar máis. Con todo, non debemos esquecer que o mercado é prexudicial, funciona sobre a base de valores que atribúen unha maior importancia ás supostas características masculinas e a todas as accións masculinas”. (O fútbol, é cousa de homes? Emakunde, 2003)

Iraia Iturregi, capitá do Athletic

“Non creo que teñamos nunca contratos masculinos, pero si que imos mellorar. Cando empecei a ter catorce anos non nos deixaban adestrar no campo de fútbol, porque había xuvenís. (…) Comezaron a pagar os sobresueldos, daquela o salario por conceptos dietéticos, e o ano pasado conseguimos facer un contrato profesional co que iso significa. En caso de lesión, por exemplo, cobrarase a baixa. Son moitos os grupos de mulleres que están a dar este paso. Cada vez que ouzo o que cobran os mozos que están en Segunda B ou Terceira o alucino. Estamos moi lonxe de iso”. (Dxtfem, 05-05-2015)

Mertxe Aizpurua, adestrador da traiñeira Getaria-Zarautz

“Estiven moitos anos remando en Getaria. Diría que nos anos nos que alcanzamos un nivel alto, chegaron a entregar o mellor material ás mozas. Sei que noutros sitios chéganlles restos, que lles quitaron o bote dun día para outro porque aos mozos interesáballes… As cousas van a mellor, pero… Noutros tempos podería pasar que cambiásemos a hora de xogar a nosa regata no último momento, polas mareas, e aos homes convíñalles máis xogar a esa hora”. (Programa Idemtidades de Hamaika Telebista, decembro 2014)

Patri Espinar, ex pelotari

“Cando empecei a man tiñamos moi poucas mozas, tiñamos que xogar os campionatos contra os mozos… Nos frontóns hai máis mulleres, hai competicións... Na Federación traballaron moito para impulsar a integración da muller. Veño do fútbol: tiñamos os peores árbitros e horarios, tiñamos que adestrar pola noite, dábannos roupa de home… Cada vez somos máis os que nos queixamos e a situación mellorou”. (Programa Idemtidades de Hamaika Telebista, decembro 2014)

Eli Pinedo, xogador do Bera-Bera Balonmán

“Desde que participei nos Xogos Olímpicos de Londres, teño que quedarme en moitos partidos para sacar fotos coa xente, e aos poucos estanse creando referentes femininos en balonmán. Por tanto, diría que imos cara adiante e iso é moi importante. Eu na miña mocidade non tiña referentes femininos”. (Gaur8, 02-05-2015)