“Cliff” (abismo) e “hang” (colgar). É dicir:“Cliffhanger”, “suspendido do abismo”. E a que vén este curso rápido de inglés? Tranquilo, non te asustes, para facelo ben teredes que acudir ás clases de Muzzy. Neste caso, veño explicar a conexión directa que ten esta palabra coas series e as películas, son e non sexas consciente, porque o “momento Cliffhanger” é algo que vemos moi a miúdo.

Normalmente pódese ver ou sentir na última escena dunha sección concreta, mesmo nos últimos momentos dunha película ou libro. É o sentimento, a emoción, a inquietude, o suspense e sobre todo o desexo de ver o seguinte episodio. Tan difícil e fácil é tamén o “cliffhanger” cando vai terminar unha historia, cando ocorre algo inesperado e de súpeto vemos as palabras “The End”. Mentres nos están dando voltas na cabeza “Teño que ver a seguinte sección!”, “Cando é a seguinte?”, este recurso conseguiu o seu obxectivo, captar ao espectador e interesarse polo desenvolvemento das próximas actuacións. Non ten por que ter unha secuencia completa, dependendo da historia e do medio, pode ser unha imaxe, unha acción ou por que non, unha frase.

Ten a súa orixe na novela pulp A pair of blue eyes, de 1873. Estes fragmentos de historias publicábanse unha vez ao mes xunto ao xornal. Como era de esperar, o escritor Thomas Hardy decidiu deixar colgado ao heroe deste libro no precipicio. A partir de aí, moitos escritores comezaron a utilizalo como un recurso sinxelo. Anos despois, lanzouse á sétima arte, e aínda que non queda clara a conexión entre ambos, parece que podemos atopala en mudouna de cine, concretamente nunha serie de películas que leva por título The Perils of Pauline. Nos últimos minutos, a rapariga sempre se atopaba en apertos, a piques de morrer, pero ao comezo da seguinte función haberíase desembarazado dela. De aí este efecto pasou aos cómics e ás series e videoxogos nas últimas décadas.

A violenta competencia que existe na actualidade fai que a fidelización do espectador convértase nunha arma imprescindible. Ao dividir calquera historia en pequenos anacos, combinar este recurso convérteo nunha ferramenta moi eficaz. Desta maneira, deixa ansioso ao espectador/lector/xogador/a até saber como vai ser o final desta historia que lle deixou completamente atrapado. Sempre facendo fincapé en que se trata dun recurso que ten que coincidir co guion, e non unha trampa chafalleira. Polo demais, o que finalmente pode caer polo precipicio pode ser a propia serie.

E por que este efecto é tan efectivo? Grazas a un fenómeno psicolóxico chamado “efecto Zeigarnik”. Enténdese por tendencia de lembrar con maior facilidade as tarefas non acabadas ou que se interromperon con máis facilidade que as que se acabaron por completo. A psicóloga Bluma Zeigarnik observou este fenómeno mentres se atopaba nun bar e atopábase traballando nel. Un camareiro lembraba con facilidade unha longa lista de pedidos que tiña pendentes, pero os nomes dos pratos que acababa de servir non os lembraba.

Series como Lost, Dexter ou Prison Break fixéronse famosas nos últimos anos polo uso constante deste recurso, deixando ao espectador sen ningunha uña e baixo un incontrolable nerviosismo. Desgraciadamente, hai outros casos que quedan para sempre baixo a influencia dun xigante “Cliffhanger”, como Carnivale, Deadwood ou Pushing daisies que foron cancelados. Xa sexa porque arriscaron demasiado coa trama ou simplemente porque os espectadores de clase media non querían ver a súa grandeza, convertéronse nunha serie sen fin que se merecen.

Así que xa sabedes, colga do precipicio, porque en lugar de recoller a corda para axudalo a subir, pode recibir unha patada que o mandará ao buraco.