Boto mugikorra
Aspalditxotik nabil aldarrikatzen boto mugikorra. Alegia, oso sanoa dela botoa alderdiz aldatzea, aldiro sarituz edo zigortuz haien jarduna. Sinetsita nago zenbat eta siglen morrontzatik askeago izan hautesleak, orduan dela gizartea bere etorkizunaren jabeago.
Eta azken hauteskundeotan botoa dezente mugitu da. Nafarroan lehen aldiz posible da orain arte gobernatu duten alderdi guztiak oposiziora bidaltzea. Nik iraulketa horretan ikusten dut gizarte batek egin lezakeen soberania ariketarik gorenena. Gipuzkoan lehengora itzuli dira urak, neurri batean. EH Bilduk uste izan zuen 2011ko garaipenak ez zuela atzera bueltarik, baina gipuzkoar gizarteak erakutsi du ez duela txeke zuririk sinatzen, aldiro irabazi behar dela bere borondatea.
Araban mugimendu interesgarriak gertatu dira: Marotori lepenismoak aldeko boto batzuk eman dizkio, baina aurkakotasuna izugarri areagotzearen truke; aldi berean, Podemosek unionismo tradizionala higatu du eta abertzaleek ondo eutsi diote. Euskal nazioaren ikuspegitik, Araba ez da dagoeneko “zazpigarren alaba”. Azkenik, Bizkaia da botoa gutxien mugitzen den herrialdea. Egia da ezkerraldea jeltzaletu egin dela urteen poderioz, han ere amore eman balute bezala alderdi nagusiaren aurrean. Baina nagusitasun hori berretsi egiten da, urteak joan, urteak etorri.
Hala ere, nahiz EAJren indar posizioa hedatu den lau herrialdeetara, nago Bizkaitik kanpo molde berrietan jardun beharko duela aurrerantzean. Izan ere, betiko alderdi unionisten botoak beherantz egin du nabarmen, eta jeltzaleek hor aurkitu dituzten ohiko aliatuak gero eta ahulagoak dira. EAEn sozialistekin egingo dute itun nagusia, itxura guztien arabera; baina ez zaie beti aski izango eta, botoen mugikortasunari erreparatuz, ez dirudi etorkizun luzeko formula denik.
Nafarroan daude niretzat gako guztiak: jarraitu behar da aldaketaren oinarri soziala handitzen; nafarren erabakitzeko eskubidea tresna indartsua izango da borondateak batzeko; gobernu mota ezberdinak dira posible aldaketaren baitan; adosten diren edukiak interesgarriak izango dira EAErako ere... Esango nuke Nafarroan egos daitekeela euskal hiritartasun berri bat, irekia, partekatua, euskaltzale eta solidarioa... Eta bistan da mugitu diren botoek ekarri dutela aukera hori.
Ergo... boto mugikorra ugalduz erdietsiko ditugu hain beharrezko zaizkigun gizartearen emantzipazioa eta alderdiekiko oreka berria.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Hai unhas semanas, na rúa Deputación, no centro de Vitoria-Gasteiz, dous homes arroxaron a unha persoa sen fogar desde o pequeno rellano da escaleira que daba ao exterior do local onde durmía. Non só o derrubaron, senón que inmediatamente colocaron ante a lonxa unha varanda... [+]
Acendéronse as luces do teatro. Discretamente, estou nos corredores: a función escolar está a piques de comezar. Os mozos corren aos seus asentos, animados e alegres. A excursión ten o sabor da liberación, pero esa sensación de liberdade fálase en castelán ou en... [+]
Busquei a palabra en Wikipedia e entendino así: a burocracia é unha metodoloxía para racionalizar a realidade, para reducila a conceptos que fagan máis comprensible a realidade. O seu obxectivo é, por tanto, comprender e controlar a propia realidade.
Unha das... [+]
Recentemente abriuse o plan de ordenación urbanística exipcio para o territorio de Gaza. Un debuxo recolle as rúas, edificios e imaxinarios do futuro, sobre unha realidade que aínda cheira a metralla e a artefactos explosivos. Proposta urbanística, utilizada como outro... [+]
Tanto feministas como ecoloxistas vimos a oportunidade de pór a vida no centro da pandemia de Covid-19. Non eramos uns idiotas, sabiamos que os poderosos e moitos cidadáns estarían encantados de volver á normalidade de sempre. Especialmente, os que pasaron un confinamento... [+]
O último informe do Instituto Vasco de Estatística, Eustat, destaca que aumentou a sensación de inseguridade cidadá. En Gurea, en Trapagaran, Seguridade xa, algúns veciños chamaron a manifestarse contra os delincuentes.
Dous foron as razóns que levaron a esa sensación... [+]
Hai vivendas que están subscritas a portais de venda porque queren comprar unha casa. De cando en vez fan citas para ver as casas, e estou seguro de que o vendedor sabe que esas persoas non comprarán a casa, non polo que atopan na visita, senón polo que non teñen... [+]
Arthur Clark escribiu en 1953 a novela distópica O fin da infancia: unha descrición dunha sociedade que deixou de xogar. E non é o momento de xogar especialmente a infancia? O momento de xogar, de sorprender, de ver e de facer preguntas vivas. O momento de deixar o espazo... [+]
Juan Bautista Bilbao Batxi idazleak barku batean egiten zuen lan, eta bere bidaietako kronikak bidaltzen zituen Euzkadi egunkarira. Horri esker, XX. mende hasierako mundu osoko kronika interesgarriak ditugu, euskaraz. 1915eko ekainean, hain zuzen, Murtzian egin zuen... [+]
Desde a lingüística ou a glotofobia e, por suposto, desde o odio contra o eúscaro, vimos moitas veces o noso eúscaro convertido no odre de todos os paus. O último, o presidente de Kutxabank, Anton Arriola, foi o encargado de makilakar e axitar a nosa lingua.O presidente de... [+]
Que non busquen este enlace desde Ezkio nin desde Altsasu, e moito menos atravesando o río Ebro por Castejón. A conexión, ou mellor dito, as conexións entre a E vasca e o TAV navarro, xa son unha realidade. Eses vínculos en plural son os que deberían preocuparnos e os que... [+]
Non saias con ruído, non te confrontes, non che victimices... e obedezas. Como suxeitos oprimidos, neste caso como vascos, falamos, en cantas ocasións tivemos que escoitar? Ironicamente, hai dous anos, no Encontro Euskaltzale Independentiston Topaketak, Amets Arzallus dixo:... [+]
Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]
Intsumituek denbora luzez egindako borroka gogorra eta mingarria izan zen, baina irabazi zuten, eta garaipen hura behin betikoa izango zela uste genuen, atzera bueltarik gabea. Baina badirudi, politikari batzuen ahotik aterata, eskalada militaristari gorazarre egin eta berriz... [+]