O oído, para a independencia
A lingua é unha masa de auga doce e de pan. A linguaxe é unha ferramenta cognitiva e explicativa para recoller o mundo e desexar o mundo. Ademais, a lingua é símbolo e espello dunha comunidade, bailando no convulso eixo dos trazos objetivosubjetivos da nación, moitas veces delimitada.
As comunidades caracterizáronse ao longo da historia coa axuda de moitas ferramentas; o idioma é, sen dúbida, unha delas. Por exemplo, francophonie é un concepto que utiliza a lingua francesa tanto aos estados como ás comunidades e aos falantes en certo xeito, por encima das etnias e das administracións, aínda que en ocasións foi unha ferramenta de colonización. Francophonie foi a que levou a moitas persoas a escapar do pasaporte, liberado do estrito concepto de territorialidad, creando unha comunidade cultural aberta.
A lingua é, así, o territorio que se pode escoitar. No oído, sabemos o que é o eúscaro e o que non é. Xa que sabemos o que é o francés e o que non é. As notas e os sons lingüísticos do eúscaro son máis claros que os límites administrativos do eúscaro.
De facto, no oído, a lingua é independente, consciente de si mesma. Onde se escoita unha lingua, alí está a pegada do falante e do cidadán, e a súa existencia. O idioma onde, alí a súa terra. Os diferentes pasaportes poden ter o mesmo territorio audible por encima das administracións: euskalfonía, no noso caso.
Pero somos como somos. Entramos no autobús e, alí, a radio KissFM; na barbaría, Radio Nervión; no polideportivo, RockFM; no local, TV5; en casa, Plus belle a vie. Nos diales, somos libres de elixir: nas nosas mans está a decisión.
A lingua implica un tipo de independencia propio. Non o único, por suposto. A lingua é o afluente solto da desembocadura, co seu propio percorrido, xunto a outros fluxos e crecidas similares. A lingua crea no oído o seu uraska, a súa patria audible, o que concuerda cos límites administrativos ou non.Tanto as
manifestacións, as eleccións, como os referendos, con bos doces, farannos máis libres e independentes. Seguro.
Pero tamén fará falta pan no camiño. A compañía do eúscaro non nos fará máis dependentes no oído. Máis ben ao revés: por baixo de todas as nubes e por encima de todas as matogueiras, o eúscaro fainos, fainos, fainos, fainos independentes, todos os días.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Non quero que a miña filla se disfrace de xitana nos caldereros. Non quero que os nenos xitanos da escola da miña filla gocen de xitanos nos caldereros. Porque ser xitano non é un disfrace. Porque ser xitano non é unha festa que se celebra unha vez ao ano, manchada de roupa... [+]
O camiño faise paso a paso, e hai un tempo aprendín que parece feito polo principio. Pero a xente tamén quere aprender a encher esa frase de contido. Só non podemos conseguir nada, quizá axiña que como comecemos. Incluso a gran afluencia de xente pode complicar a... [+]
Non actuou correctamente, había que tomar medidas, si non, non aprendemos. Ao parecer, non se daba conta do impacto do que fixera, seguía normal, ás veces cun aspecto máis feliz que os que lle rodeaban. Ademais, fala demasiado alto, iso non lle gusta a ninguén. Como as... [+]
Hezkuntza Sailak ez ei du ulertzen publikoko langileak zergatik joan garen grebara. LAB sindikatuari galdetzea dauka. Sindikatu horrek akordioa sinatu zuen sailarekin, 2023ko apirilean. Urte bi geroago grebara deitu dute haiek ere, aurrekoetan ez bezala, Hezkuntza Sailak... [+]
Profesor de Historia en homenaxe a un ex compañeiro que acaba de xubilarse. Bravo e máis bravo!
As leis educativas subliñan a importancia de fomentar o pensamento crítico no alumnado. Pero o claustro de profesores, nun tempo un espazo de debate de ideas e contraste de... [+]
A democracia liberal nos países occidentais parécese cada vez máis a unha democracia minimalista. O núcleo da definición sería que se respectan os cambios de goberno nas eleccións. A esta variante autoritaria, os politólogos Levitsky e Way chamárono autoritarismo... [+]
Mentres escribía esta columna, tiven que cambiar o tema, porque a miña atención se viu afectada polos aranceis de Trump. Necesitaredes poucas explicacións, é novo en todos os sitios, impuxo aos produtos chineses un 10% e aos produtos canadenses e mexicanos un 25%. O que... [+]
Esta cuña que o anuncio de substitución da bañeira por unha ducha en Euskadi Irratia anima xa ás obras no baño de casa. Anúnciase unha obra sinxela, un pequeno investimento e un gran cambio. Modificáronse as tendencias dos sanitarios nos aseos e estendeuse de forma oral a... [+]
Recollín o seu e-mail no portal da folga, no correo persoal. Ao principio pensei que era para dar a coñecer, como moitos outros, as posibilidades que temos ante a folga. Pero non, o e-mail recibido era o movemento político e comunicativo contra a folga.
Confesareivos que me... [+]
Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]
O día anterior, en Bilbao, reuninme cun amigo no bar Bira. Púxenme a pasear e dixen: “Claro, como es Giputxia, ja, ja”. E el subliñou que non era guipuscoano. Sen entendelo, continuei dicindo, “Ah! Non? Pero naciches en San Sebastián?”. “Si, nacín alí, pero eu... [+]