O bispo anglicano de Manchester, David Walker, escribiu no xornal The Observer: "Quero líderes que teñan misericordia cos inmigrantes". “Os inmigrantes veñen a Europa empuxados, non atraídos. As guerras, o terrorismo e a persecución ás minorías obrigáronlles a fuxir dos seus países de orixe. A retórica política que, lonxe de ser considerada como unha vítima desesperada, trata aos malvados, non é xusta e amente”.

Walker pide ao Reino Unido que asuma os danos das guerras e os ataques nos que participou: “As numerosas intervencións do noso país no estranxeiro deben levar consigo a acollida das vítimas das guerras nas que participamos como refuxiadas con dereito a protección”.

Non é seguro que ao bispo británico fáganlle moito caso os cristiáns británicos. Tampouco o farán os de países que estiveron en guerra cos ingleses en Iraq, Siria, Libia e outros moitos lugares, incluídos os do País Vasco. Aquí e alá son molestas as xentes de tons morenos que parecen vir de moi lonxe para quitarlles o traballo e a vida aos indíxenas.

Entre 2000 e 2013 afogáronse máis de 22.000 refuxiados afogados en augas do Mediterráneo, segundo datos de Wikipedia. Hai 3.073 contabilizados en 2014. É de temer, pero non de estrañar. O ano pasado máis de 280.000 inmigrantes entraron ilegalmente por Europa e os Balcáns, polo que os outros 220.000 tentaron chegar por mar á costa de Europa, a maioría (170.000) a Italia.

Non virán menos nos próximos anos. O correspondente da ONU para as migracións, François Crepeau, dixo ao diario The Guardian que os países ricos do mundo teñen que preparar a un millón de sirios nas súas terras para os próximos cinco anos.

Crepeau distinguiu dous grandes grupos entre os que veñen a Europa nestes meses. Por unha banda están os que veñen sen parar do Magreb e do África subsahariana, sabendo que aquí hai traballo.

Pero a emerxencia humanitaria destes meses foi provocada pola chegada dunha segunda sección que foxe de Siria, Eritrea, SOMALIA e Afganistán: “Se miramos aos sirios e aos eritreos, veremos que agora mesmo están situados en Oriente Medio –en Turquía, Líbano, Xordania e, no caso dos eritreos en Exipto-, pero neses lugares non teñen futuro, tamén o sabemos. Estes países non lles permitirán deterse. Os fugitivos están atrapados en lugares onde nin eles nin os seus fillos teñen futuro”.

Carreira de contrabandistas

No magacín Ian Bremmer destacou cinco aspectos do tráfico mortal que se vive no Mediterráneo a través de Internet. En primeiro lugar, aumentaron os que foxen dos conflitos políticos. Uns poucos conseguiron o status de fugitivos da ONU, o resto non ve outra opción que porse en mans dos traficantes de xente.

Cada vez veñen máis. As cifras do ano pasado han superado o 43% entre abril e o verán aínda non chegou. Na mesma Libia hai máis de 600.000 persoas á espera de poder dar o salto a Europa. Ao mesmo tempo, como cada Estado ten dereito a aceptar ou rexeitar á xente, hai países da Unión Europea que teñen que sufrir o problema, fundamentalmente Italia, Malta e Grecia, porque alí quedan encerrados os que queren ir a outras terras europeas.

Bremmer puxo en valor o caso de Turquía, que foi rexeitado. Este recibiu nas súas terras a 1,6 millóns de sirios, a metade da poboación que fuxira de Siria. Até agora garantiulles servizos sanitarios e educativos, pero como a súa vixilancia é moi custosa, negoulles o dereito a refuxiarse no país. Iso, segundo dixo, provocará novas ondas cara a Europa, que son a antesala.

A subida da xenofobia é o quinto trazo que menciona Bremmer na historia da humanidade. A crise humanitaria adaptouse á máis profunda recesión económica que sufriu Europa nos 80 anos. A enquisa realizada polo Pew Research Center en 2014 mostrou que o 55% dos europeos queren limitar a inmigración, pero o 86% dos gregos e o 80% dos italianos. A tentación de tirar da xenofobia e do populismo para os partidos de extrema dereita e para o resto de forzas.

A Unión Europea ten entre os seus apartados de estratexia a prioridade de pór un cerco a esta onda humana. A barreira física impúxose ao tráfico terrestre a través dos Balcáns, endurecendo en 2012 a fronteira entre Grecia e Turquía. A consecuencia é que a beira mediterránea converteuse no principal pórtico da historia de Europa.

Italia organizou en 2013 a Operación Mare Nostrum para localizar e desembarcar en bo estado os barcos cargados de inmigrantes. En 2014, ante a imposibilidade de que a emerxencia humanitaria fose xestionada por el só, a UE puxo en marcha a operación Frontex, bautizada co nome de Triton tras os naufraxios mortais deste ano.

Cun orzamento de 120 millóns de euros para o período 2015-2016, a UE pretende frear a onda de xente que vén por mar coa operación militar de Triton. Desde o outro lado da auga está a operar unha potente mafia especializada no contrabando de seres humanos.

Na análise “Unintended consequences” (Conclusións non esperadas) exposto en Policy Forum, deron o seguinte dato: No Mediterráneo, o contrabando de tráfico de seres humanos mobilizou en 2014 máis de 1.000 millóns de euros. Dos 273 refuxiados que foron entrevistados por Marie McAuliffe e Khalid Koser, asinantes do artigo, todos recoñecen pagar aos contrabandistas para chegar a Europa. Pagar caro, ninguén menos de 500 euros, moitos máis de mil, até 6.000 euros.

A demanda é tan xenerosa que os contrabandistas renovan as súas tácticas sen interrupción. Os náufragos son arrastrados pola xente en barcos de todas clases e tamaños. Nos últimos tempos, cada vez con máis frecuencia, centos de persoas son abandonadas á deriva en embarcacións de carga, grandes e anticuadas. Os contrabandistas gañaron tres millóns de dólares en xaneiro , deixando 350 fugitivos abandonados no antigo vapor de Ezadeen construído para o transporte de gando en xaneiro.

É moito ou pouco para os europeos acoller a un millón de inmigrantes novos? Dos 501 millóns de persoas que hoxe vivimos na UE, 31 son orixinarias de países non comunitarios, o 6,3%. Pero co tumulto que xeran as reaccións sobre as inmigracións, parece que son moito máis.