Nas partituras das cancións vascas, tanto do pobo como dos autores, os textos son a miúdo incorrectos. Teñen moitos defectos que impiden o traballo de cantantes solistas ou corais. Ademais, hai outra confusión: a pronuncia das palabras escritas.

A beleza da sonoridad das cancións está no musical, como está, pero tamén no corte das palabras. En castelán, calquera pode entender que cantar madrigales do século XVI con yeísmo prexudica á interpretación. Incluso os monos que traballan na ópera aprenden a pronunciar varios idiomas para comunicar eficazmente a emoción das arias máis emocionantes.

No noso país, Hator, á hora de cantar, como cantar, deamos ou fagamos? Verás, verás ou verás? Como pronunciar, yatear ou comer? A túa nai tamén con alegría ou con alegría? Moitos coa alegría da miña nai, sen ningún pracer para min.

Ás veces a orixe da salsa está na difusión da mesma canción. A canción dunha pequena contorna, neste caso do Duranguesado, estendeuse a todo o País Vasco. Xa ocorreron antes e cantáronse Andre Madalen con lapurta ou Agur Xiberua con guipuscoano, sinal de éxito. Pero mantendo a coherencia en toda a canción, non na desorde actual.

En ambiente rural, sidrería ou parranda non hai nada que pedir. Nos concertos de alto nivel, con todo, tendo en conta a cor da voz, o goce dos tons, o fraseo, a boa pronuncia de varios idiomas, deberiamos pedir que en eúscaro tamén se manteña o nivel mínimo para poder adquirir con forza a esencia artística das cancións.

Musikene debería preparar un bo traballo e ensinar aos alumnos de canto ou aos directores de coro, porque de non ser así ninguén o fará. Musikene é o centro superior de música do País Vasco. Colaboro habitualmente cos alumnos e podo dicir que se converteu nunha canteira de mozos músicos de gran calidade. Cantantes ou intérpretes, directores ou compositores, músicos da talla do clásico, do jazz, do contemporáneo ou do rock, son os que están a sacar de alí a novos músicos. Moitos vascos. Con todo, a deficiencia do anterior detecteina en máis dunha ocasión e agradeceríase que se iniciase a tramitación.

Así, Pablo Sorozábal, por exemplo, non se enfadaría na súa tumba ao ouvir a Gabiltza en ton de humor (non no bo).