O plan de eúscaro, que estará en vigor entre 2015-2019, está pendente dos últimos retoques. A responsable de eúscaro do Goberno Municipal, Nerea Txapartegi, explicou que o novo plan foi elaborado a través dunha metodoloxía participativa. Trátase de ofrecer garantías para que a cidadanía tamén poida vivir en eúscaro na capital guipuscoana.
Celebráronse catro reunións abertas con colectivos e persoas individuais, entre os que participaron comerciantes e hostaleiros de San Sebastián, nove comisións de eúscaro dos pobos de barrio e Bagera Donostiako Euskaltzaleen Elkartea. No mesmo, identificáronse as carencias do plan anterior e recolléronse as propostas.
O Plan de Eúscaro abarca varias ramas: transmisión familiar, ensino, lecer, cultura, medios de comunicación, barrios, comercio e hostalaría, entre outras moitas.
A situación do eúscaro cambia de barrio a barrio, polo que se crearon comisións de eúscaro para facer fronte ás necesidades locais en nove localidades de Donostia-San Sebastián: Añorga, Martutene, Ribeiras de Loiola, Intxaurrondo, Altza, Bidebieta, Parte Vella, Aiete e Egia.
A cidadanía traballa de forma voluntaria nas comisións de eúscaro e colabora cos servizos de eúscaro a través da Asociación Bagera. Moitos deles naceron dentro do plan xeral do eúscaro. No entanto, algunhas comisións de eúscaro xa comezaran a traballar con anterioridade, como a de Altza e a de Intxaurrondo. En cambio, en Aiete creárona recentemente. Na actualidade actúan en rede entre si.
Idoia Trenor, representante da asociación Bagera, cre que é de vital importancia que o Concello leve a cabo o plan de eúscaro mediante un proceso participativo: “Paréceme que é imprescindible ter en conta aos axentes e individuos que estamos niso para ter contacto coa realidade”. Os membros das comisións de eúscaro coñecen perfectamente a realidade dos seus barrios, polo que para Trenor é imprescindible ter en conta a súa opinión á hora de elaborar o novo plan, xa que son eles os que o farán en gran medida.
O representante de Bagera di que no proceso de participación quedou claro que os donostiarras saben eúscaro, pero que non o usan suficientemente: “Temos que conseguir aumentar o uso do eúscaro co novo plan de eúscaro e coas comisións de eúscaro dos barrios”.
Arantxa Lakadena é membro da comisión de eúscaro de Aiete, e seguiu de cerca o proceso de participación do Novo Plan Xeral de Eúscaro. Lakadena trasladouse hai dous anos a Aiete e confesa que nos seus comezos considerábao un simple barrio para durmir: “Non coñeciamos a ninguén porque non faciamos vida no barrio. Por iso, por exemplo, iamos ver Olentzero aos nosos antigos barrios”. Aos poucos, Lakadena e a súa parella foron creando unha comisión de eúscaro no barrio a través da asociación Bagera. “En Aiete tamén vivimos moitos euskaldunes e queremos coñecernos a través da comisión de eúscaro e converternos nun barrio vivo e euskaldun”, dixo Laka.
A comisión de eúscaro de Intxaurrondo, pola súa banda, leva traballando varios anos. Mikel Urdangarin, membro da comisión de eúscaro de Intxaurrondo, non participou nas reunións abertas do plan de eúscaro, pero ve con bos ollos a metodoloxía de participación. Urdangarin sinalou que na actualidade continúan levando a cabo proxectos en colaboración co Concello e a Asociación Bagera.
Durante todo o ano organizan diversas actividades co resto de axentes do barrio, por exemplo, participaron na organización da Korrika trece axentes. Entre outras actividades, organízanse conferencias, concursos literarios e exposicións para reivindicar que en Intxaurrondo tamén se quere vivir en eúscaro.
A intención da Asociación é levar o eúscaro ao maior número de prazas posible, e para iso, Trenor subliñou o grupo de traballo que crearon en Amara Berri: “En Amara Berri crearon un equipo moi potente cun representante por cada axente. Esa é a esencia; crear unha mesa e explicar que vai facer cada axente a favor do eúscaro, para así crear liñas de traballo comúns”.
Ez da ezerezetik jaio 2015-2019 Euskara Plan Orokor Berria. 2013ko uztailean euskararen erabilerarako 5. Plana onartu zen; plan horren helburu nagusia herritar guztiei euskaraz artatuak izateko bermea eskaintzea da, bai eremu publikoan baita pribatuan ere.
Udalean ere euskaraz kanpaina abiatu zuten orain urtebete eta administrazioko langileek lehen hitza euskaraz egiteko konpromisoa hartu zuten. Urte bereko udazkenean, Kaixo kanpaina jarri zuten martxan Donostiako zortzi auzotako hamaika kale komertzialetan: Dendan ere euskaraz, hemen ere euskaraz, tabernan ere euskaraz bezalako errotuluak jarri zituzten dendetan eta tabernetan, gune horietan euskaraz egiten dutela jakinarazteko.
Aurten, martxoaren 11n, Donostian ere euskaraz kanpaina aurkeztu dute; administrazioan, merkataritzan, kultur azpiegituretan eta kiroldegietan bezala, egunerokoan eta espazio publiko zein pribatu guztietan ere euskararen erabilera sustatzeko asmoz.
“Dendara sartu eta horrelako errotulu bat ikusita lasai hasi zaitezke euskaraz hitz egiten, inongo estres linguistikorik gabe”, esan du Txapartegik. Izan ere, hark dioenez, euskararen erabilera sustatzeko lehen hitza euskaraz egitea ezinbestekoa da.
Egitasmoko establezimenduetako langileen erdiak bezeroa euskaraz artatzeko gai dira. Bestalde, merkataritza eta ostalaritza gune guztiak biltzen dituen mapa interaktiboa dago Donostia euskaraz atarian.
400 establezimendutik gora daude egitasmoan. Txapartegik dio oso pozik daudela emaitzarekin eta gero eta gehiago izatea espero dutela: “Dagoeneko Amara zaharrean, Antiguan, Ibaetan eta Igaran ari gara bisitak egiten”.