Non é unha farsa que Kejriwali cause un terremoto en Delhi debido á explosión de gas.O Partido do Home Corrente (Aam Admi Party) gañou o goberno dun estado de 21 millóns de habitantes: 67 dos 70 escanos do parlamento metropolitano. Tan só tres tristes parlamentarios electos ao ultranacionalista Bharatiya Janata Party (BPJ) de Narendra Modi, que goberna na India durante estes anos, e nin un gran para o Indian National Congress (Congress) dos Gandhi.

“O sorprendente resultado da batalla política de Delhi deixou sen alento aos analistas, aos dirixentes locais do PJ coa boca aberta e pensativo ao Goberno federal”, escribe L.K. A veterana xornalista Sharma en Open Democracy nunha crónica que leva o título “Proper democracy triumphs in Delhi” (A propia democracia vence en Delhi).

Nos próximos anos, Delhi presidirá o Goberno do estado Arvind Kejriwal (1968), enxeñeiro formado no Instituto Indio de Tecnoloxía e funcionario do servizo de recadación de impostos, que se integrou na política tras loitar na rúa contra a corrupción.

“Nestas eleccións o vencedor demostrou que un partido político pode triunfar sen ter moito diñeiro, sen utilizar a forza física e sen ensuciarse nas manipulacións sectarias”, di Sharma. Como contrapartida, Aam Admi Party (AAP) conseguiu mobilizar a un gran número de profesionais do nivel medio en torno ao obxectivo de revolucionar a cultura política india.

A AAP foxe do cheiro ideolóxico e fala de problemas simples. Fala en favor dos pobres, denunciando o capitalismo entre amigos ou de complicidade (crony capitalism). Desde a entrada en vigor da AAP, crendo que a imaxe de Modi asociábase á dos ricos, este tamén tivo que empezar a falar en favor dos pobres. Pero se as mensaxes da esquerda tradicional asustan á xente de máis alto e medio, a AAP, co seu aspecto de nova esquerda, non provocou ese pánico entre os cidadáns de boa posición.

É a segunda vez que o AAP atópase no goberno de Delhi. Na anterior etapa, ao non obter a maioría absoluta, asociouse ao Partido Oficialista dos Gandhi e a outros pequenos partidos, e tratou de gobernar contra o PIB, que tiña unha maioría simple. Kejriwal permaneceu 49 días sen poder dimitir, xa que non lle permitían lavar a corrupción nin garantir o servizo público.

Kejriwal deixou entre as xentes da capital un sabor dulzón. Por unha banda, neses 49 días notouse a súa influencia anticorrupción: a policía e outros funcionarios romperon o seu antigo costume de chantajear cobrando propinas negras. Pero, pola súa banda, Kejriwal non parou o ambiente de protesta e discordia na rúa, que mesturaba as rúas de Delhi, en si mesmas caóticas, até afogarse.

Iso cumpriuse hai un ano. Nesta ocasión, con todo, Kejriwal e AAP cambiaron de estilo. Xa non hai nada que reproche aos empresarios nin que pareza hostil: as preocupacións do home da rúa e as promesas de gobernar con honradez. Por certo, as nosas irmás perdoarannos o uso do Home Ordinario, con machismo, pero AAP e Kejriwal falan así.

A xente quere escoba

Naïké Desqueses realizou a radiografía da AAP sobre Le Monde Diplomatique. Na edición inglesa pódese ler integramente a súa “New party of the poor” (Novo partido dos pobres).

Aínda que a primeira en pór no centro da política a loita contra a corrupción foi Ana Hazare, o seu axudante Arvind Kejriwal quitoulle a testemuña tras fundar AAP en 2012. Hazard engadiu o novo símbolo á capa branca que lle servía para adoptar o aspecto de Mahatma Gandhi: a escoba. Dalit é utilizado pola xente impalpable para limpar as rúas. Un dobre xesto, por unha banda, a defensa dos pobres, a promesa de garantir os servizos públicos á cidadanía mediante a erradicación da corrupción na vida política.

“Nós non somos como os demais –din os dirixentes da AAP–, nós metémonos/metémosnos en política só para limpar o sistema”. Prometeron combater tres C en inglés: a corrupción (corruption), o partidismo baseado na separación comunitaria (comunalism), que enfronta aos hindús e aos musulmáns, e o capitalismo de complicidade (crony capitalism).

Os líderes da AAP pon no centro do discurso ao swaraj que dicía Gandhi: descentralización, autonomía política. Reivindican sempre a recuperación do poder ás autoridades locais.

Desqueses ve a idea swaraj encarnada no camiño realizado por Medha Patcar na cidade de Mumbai. Ghar Bachao achegouse á AAP para reforzar o movemento Ghar Banao (Salvar As nosas Casas, Construír As nosas Casas) contra a estratexia das autoridades de destruír os barrios pobres da gran cidade e de desprazar ás súas xentes.

Ao mesmo tempo, Patkar é o termómetro das contradicións da AAP. Desde 1985, Patkar dirixiu Narmada en Bachao Andola, o movemento máis forte que coñeceu a India contra a industria desde a independencia, entre outros, o que levou a cabo a loita contra o gran encoro do río Namada. En 1995 fundou National Alliance of People’s Movements con 250 entidades. Para Desquaces, “Patkar non asinou máis que unha alianza estratéxica coa AAP, que é débil porque a AAP non dá prioridade á igualdade e aos problemas de opresión das castes”.

Como todos os populismos, o AAP tamén está cheo de contradicións. Algúns dirixentes tiveron comportamentos xenófobos. O ministro de xustiza de Delhi dixo nos emigrantes africanos: “Os negros non son como ti e eu, son xente que lles gusta incumprir a lei”.

Ao machismo non lle escapan os de AAP. Cando un turista danés foi violado, o propio Kejriwal vinculou o suceso coa prostitución e a droga, segundo a mesma fonte.

Algúns denunciaron que se trata dun programa neoliberal da AAP, entre eles Arundhaty Roi. É dicir, que o partido da escoba prefire falar dun goberno xusto (good governance) a falar contra o capitalismo ou o imperialismo, e que a liberación dos traballadores está ligada ao uso das impresións que dá a lei.

Pero, para que xulgar tan rigorosamente o populismo da AAP cando a esquerda clásica está formada principalmente por xente que vive ben coa súa linguaxe radical e cando os verdadeiros pobres non lle fan caso?