Traducido automaticamente do vasco, a tradución pode conter erros. Máis información aquí. Elhuyarren itzultzaile automatikoaren logoa

Galindok barrabilak estutzen zituenekoa

  • Mikel Zabalza  atxilotu zuten gau berean eraman zuten Ion Arretxe Intxaurrondoko kuartelera. Tortura latzak jasan zituen, eta orduan bizitakoa bildu du liburu batean.

Ion Arretxe, Zabalzarekin batera tortutak jasandakoa. FiatLux.com

Intxaurrondoko kuartela, 1985eko azaroak 26.
    Norbait garrantzitsua sartu zen gelan. Berehala nabaritu nuen. Akaso bere inguruan egin zen isiltasunagatik, edo hartu zuten morrontza moldeagatik. Nire aurrean jarri zen… Kaputxa kendu zidan…
    –Ba al dakizu nor naizen?– galdetu zidan.
    –Bai. Galindo zara.
    –Zure komandokoek jarraipenen bat egiten ari zarete edo?
    –Ez, inondik ere ez.
    –Orduan zergatik ezagutzen nauzu?.
    –Telebistan ikustetik ezagutzen zaitut.
    Barrabiletatik heldu eta bihurritu egin zizkidan.
    –Gauzak kontatzeko ekarri zaitugu hona… Beraz ez dezagun denborarik galdu eta hasi hitz egiten mutil… bestela, lehertu arte bihurrituko dizkizut barrabilak.
    Barrabilak estutu zizkidan eta jota utzi ninduen. Kaputxa jarri zidan berriz eta alde egin zuen.

    

Horrela ezagutu zuen Ion Arretxek Enrique Rodríguez Galindo, garai hartan Intxaurrondoko Guardia Zibilaren buru zena, eta geroago Joxi Lasa eta Joxean Zabalaren tortura eta hilketengatik espetxeratutakoa. Rodríguez Galindok 75 urteko kartzela zigorra bizkarreratu zuen baina 4 urte pasa zituen espetxean, gaixotasun larria argudiatuta eman zioten askatasuna.

Ion Arretxek Madrilen aurkeztu berri duen Intxaurrondo. La sombra del nogal (Intxaurrondo. Intxaurrondoaren itzala) liburuaren pasarte bat da goikoa. 2008an egin zen ezagun bera ere Mikel Zabalza atxilotu zuten gauean eraman zuela Guardia Zibilak. Eraman eta torturatu. Urte horretan, Jaime Rosales zine zuzendariak Tiro en la cabeza filman protagonista etakide bat zen aktore nagusiaren papera eman zion eta, horren harira, Ion Arretxek 1985ean atxilotu zutenekoa kontatu zuen. Madrilen bizi da egun eta gidoilari, marrazkilari, zuzendari artistiko eta idazlea da.

Arretxe 1985eko azaroaren 26ko goizaldean atxilotu zuen Guardia Zibilak Errenteriako bere gurasoen etxean, 21 urte zituela. Gau horretan bertan atxilotu zituzten Mikel Zabalza, Idoia Aierbe haren neskalaguna, Zabalzaren lehengusu bat eta Ion Arretxe bera.

Guardia Zibilak ETAko komando bateko kide izatea leporatu zien, baina Arretxeren esanetan berak ez zituen beste hiruak ezagutzen. Arretxe etxean atxilotu eta mendira eraman zuten, kolpeez eta irainez gain, erreka batean burua behin eta berriz sartu zioten, ia itotzeraino. Tortura latzak jasan zituen hamar eguneko atxilo aldian eta, Madrilgo Carabanchelgo espetxean hiru egun egin ondoren, epaileak kargurik gabe libre utzi zuen.

“Nik ez nuen inoiz ikusi Zabalza –dio Arretxek liburuan–, eta zer gertatu zen segurtatzeko moduko ausarta ez naiz izango. Baina irudika dezaket, eta ez da asko irudikatzea, atxilotu gintuzten gauean ni eraman ninduten toki beldurgarri eta ilun berera eramango zutela, burua erreka berean sartuta torturatuko zutela, eta eskuetatik joan zitzaiela”.

“Zabalza eskuetatik joan zaie”

Pedro Gómez Nieto guardia zibila Intxaurrondon zegoen garai haietan eta CESID Espainiako zerbitzu sekretuen buruetakoa zen Juan Alberto Peroteri zera esan zion 1985ean: “Zabalza eskuetatik joan zaie, galdeketetan geratu zaie”. El Mundo egunkariak eman zuen horren berri 2004an.

Antza, hil eta berehala kuartelean bertsio bat asmatu zuten: atxiloketaren gauean hiru guardia zibilek zainduta zulo batera zihoazenean Bidasoara egin zuen salto Zabalzak. Horretarako, Intxaurrondoko igerileku batean –beste batzuen esanetan Bidasoako urez betetako bainuontzi batean– eduki zuten gorpua, eta egun batzuk geroago Bidasoara bota zuten.

Espezialista askoren ikuspegitik, ostera, Zabalzaren ihes modua sinesgaitza zen. Baina 25 urteren ondoren kasua artxibatu egin zen eta hala jarraitzen du.


Interésache pola canle: Guda zikina
Maixabel Lasa di que desde os aparellos de Estado quíxose matar a Juan Mari Jauregi e a el
O seu marido, Juan Mari Jauregi, vivía entón no Palacio de La Cumbre de Donostia-San Sebastián, cando o primeiro era o Gobernador Civil de Gipuzkoa, a mediados dos anos noventa. Jauregi foi asasinado por ETA en Tolosa no ano 2000.

2024-11-12 | Julene Flamarique
Sortu manifestarase o 20 de novembro en Bilbao con motivo do aniversario dos asasinatos de Brouard e Muguruza
Sortu advertiu de que os Estados español e francés queren "afogar o movemento de liberación nacional" e afirmou que os asasinatos dos militantes de HB Santi Brouard e Josu Muguruza "forman parte da guerra sucia" que fan ambos os estados.

Propoñen que La Cumbre sexa a “casa das vítimas do Estado”
Grupos memorialistas e familiares de Joxean Lasa e Joxi Zabala propuxeron que o Palacio de La Cumbre convértase nun espazo de recoñecemento, reparación e divulgación das vítimas. Segundo a Lei de Memoria Democrática, o edificio quedará en mans do Concello de Donostia-San... [+]

Eneko Etxeberria: “Hitz bakarrean, inpunitatea bilatzen du Gobernuak”

Maiatzaren 30ean Nafarroako Gobernuak zenbait biktimaren aitortza egin zuen eta senitartekoek Sekretu Ofizialen Legea bertan behera uzteko eskatu zuten. Horien artean, Mikel Zabalza eta Mikel Arregiren familiak. ‘Naparraren’ anaiak ere egina du eskaera hori. Eneko... [+]


2024-06-28 | Ahotsa.info
Novo paso para recoñecer a pegada da tortura en Sakana co documental 'Arg(h)itzen'
As bancadas da Sala Principal do Centro Cultural Iortia de Altsasu enchéronse de público este mércores na estrea do documental Arg(h)itzen. Trátase dun relato da pegada da tortura na Sakana, e por primeira vez, elixiuse a data idónea para a súa exhibición pública.

Lizartza homenaxeou ao ‘Naparra’ e lembrou 44 anos despois da súa desaparición
José Miguel Etxeberria Naparra foi visto por última vez en Ziburu o 11 de xuño de 1980 e a súa morte non foi desvelada até a data. No caserío Igarolabekoa de Lizartza celebróuselle o acto de memoria e a familia solicitou un ano máis que aclárese a súa desaparición.

Bigarren saioan ere ez dute ‘Naparra’-ren gorpuzkirik aurkitu Landetan

Jose Miguel Etxeberria, Naparra, aurkitzeko bigarren saioak porrot egin du Landetako Mont de Marsan herriko inguruetan. Iruñean ostiral honetan egindako agerraldian horren berri eman dute Eneko Etxeberria Naparra-ren anaiak eta Iñaki Egaña Egiari Zor... [+]


Quince anos despois da desaparición de Jon Anza, as preguntas seguen sen contestar
Hai quince anos desapareceu o militante vasco. En Baiona colleuse o tren para Tolosa (Occitania) e non volveu aparecer. Ao once meses, o cadáver foi detectado no depósito de cadáveres de Tolosa (Occitania). Os seus achegados e os seus avogados reivindican o "dereito a saber a... [+]

Aos 40 anos da súa tortura e asasinato, Zabala e Lasa aínda non foron consideradas vítimas do terrorismo
O vindeiro domingo, 15 de outubro, cúmprense 40 anos do secuestro de Joxean Lasa e Joxi Zabala en Baiona por parte do GAL. Tras ser torturadas e asasinadas pola garda civil, aínda non foron consideradas vítimas do terrorismo.

2023-09-26 | Axier Lopez
Presentado o proxecto cidadán para axudar a resolver o asasinato de Xabier Kalparsoro
Hoxe 30 anos morreu en mans da Policía Española o militante zumaiano Xabier Kalparsoro Golmaio. Coa apertura da web Anuk.eus celebrarase hoxe, 26 de setembro. Segundo Hegiak, a asociación impulsora da iniciativa, os anos están detrás da escura morte de Anuk.

O ex ministro Belloch promete deter a tortura ao chegar ao Goberno
En 1993 tamén foi nomeado Ministro do Interior Juan Alberto Belloch, até entón ministro de Xustiza. Na súa entrevista cO Xornal de Aragón, afirma que chamou entón xefe da Garda Civil e prometeu que “fuxir á rede” acabaríase en diante.

Homenaxe aos asasinados na segada asturiana de Hondarribia
O sábado cúmprense 49 anos do asasinato de José Luís Mondragon e Roke Mendez na praia de Asturiaga pola policía española e a Garda Civil. Homenaxe na praia.

Na segunda sesión tampouco se identificaron policías da Masacre de Pasaia
A familia e a defensa de Joseba Merino solicitan que a próxima sesión de identificación sexa con fotografías da época dos asasinatos. Só apareceu un do tres policías convocados, porque os outros dous están mortos segundo a defensa policial.

Aínda que o Goberno recoñece a Zabalza a súa condición de vítima, a xustiza arquivou o asunto en tres ocasiones
“Si non se investiga, non é posible que exista unha resolución xudicial e unha imputación”. Con estas palabras respondeu a irmá de Lourdes Zabalza Mikel Zabalza ao Ministro de Interior do Goberno español, Fernando Grande-Marlaska, quen determinou no Senado que a Garda... [+]

Eguneraketa berriak daude