Harrigarria bada ere, Aire ahizpek duela gutxi kaleratu dute lehen diskoa, iazko abenduan, baina pozik gaude beren ahots gozoak eta sendoak eta haien kantatzeko modu aparta eta hunkigarria disko luze batean entzuteko parada dugulako.
Aurretik, besteak beste, Euskal Herria Zuzenean festibalerako Arrosako zolan kantua grabatu zuten; Txakun taldearekin Santxo Azkarra lo dago kantua; Mikel Markezekin Konplize ditut; eta Niko Etxartekin ere grabatzen arituak dira, baina haien disko luzerik ez, Bidexka osatu duten arte.
Miren, Amaia eta Paxkalin Airek orain dela 23 urte kantatu zuten plaza batean lehen aldiz, baina txikitatik kantuz aritu dira etxean, Urepelen (Nafarroa Beherea). Egunero-egunero. Haienean musika beti egon baita giroan, autoan ere bai, aitarekin eta amarekin bidaiatzen zutenean. Sehaska kantuekin batera, bazkaltzeko tenorean irratiz entzuten zituzten bertsoak izango dira segur aski haien lehendabiziko musika oroitzapenak. Etxe hartan bertsoak arretaz entzuten baitziren, aita Mixel Aire bertsolaria baita, eta aitona Xalbador.
Amak etxeko pianoaz egiten zituen harmonizatze lan ederrak eta joaldi gozoak ere aitzakia ona izan ziren hiru alabak kantuan hasteko. Etxeko lanak elkarrekin egiten aritzen zirenean, amak askotan esaten omen zien: “Zuek edo kalapitan ari zirezte edo, bertzenaz, kantuz emaiten duzue egun guzia”. Ordurako, Mirenek, Amaiak eta Paxkalinek kanturako zaletasuna barruan txertatuta baitzeukaten. Lagunartean kantatzen hasi ziren eta gero plazara atera ziren beren herrian.
Aitak eta amak etxean zituzten diskoen artean baziren batzuk, maiz entzuten eta kantatzen zituztenak, eta horiek dira diskoan eskaintzen dizkigutenak. Klasiko bihurtu diren kantak, euskal kantagintza berriaren sortzaileen ahotik ezagutu genituenak: Mixel Labeguerie, Eñaut Etxamendi, Pantxo Etxeberri, Ramuntxo Carrere, Mikel Laboa, Lourdes Iriondo, Xabier Lete...
Kantu horien doinuak eta hitzak ez dituzte aldatu, baina amarengandik ikasiriko harmonizatze ederrez eta beren ahots paregabeez jantzi dituzte. Kantu horiekin batera, duela urte batzuk sortu zuten Arrosako zolan ere bildu dute diskora.
Bidexka lanaren bidez, Miren, Amaia eta Paxkalin Airek omenaldi gisako bat egin nahi diete sortzaile horiei eta beren gurasoei, kulturaren transmisioan bidea ez eteteagatik. Diskoa, funtsean, bidexka xume bat da, tradizioaren bide nagusiari estu lotua dagoena.
Xabier Leteren Lore bat zauri bat Leteri egin zioten omenaldi batean parte hartzeko ikasi zuten; Mixel Labeguerieren Mendiaren deia ere Labeguerieri egin zioten omenaldirako; Euskal Herriko poeta Eñaut Etxamendiren omenez kantatu zuten, eta Semeari haien aitona Fernando Aire Xalbador bertsolariaren omenez. Diskoan, Xalbadorren beraren Neska bat haur beharretan bertsoa ere kantatzen dute.
Timoteo Ozaeta arduratu da grabazioaz, nahasketez eta masterizazioaz, eta lan ederra egin du, Aire ahizpen ahots bikainei eta haien arteko harmonizazioei distira emanez.
Diskoko hamahiru kantuetatik erdiak ahots hutsez egiten dituzte. Gainerakoak, Sebastien Desgrans akordeoi jotzailearekin. Haren notak Aire ahizpen ahotsen laguntzaile xumeak dira, eta Miren, Amaia eta Paxkalin Airek beti bezala kantatzen dute, gustukoa duten kantatzeko modu horren bidetik, naturala, xaloa eta artifiziorik gabekoa. Haien kantuaren zirrara ederki transmititzen dute. Kantuaren premiarengatik kantatzen baitute, besterik gabe. Oso politak iruditu zaizkit Hala ere (Xabier Lete, Lourdes Iriondo), Semeari (Xalbador, Pantxo Etxeberri), Maitasun honek zugan dirudi (Sara Soto), Gogo eta gorputzaren zilbor-hesteak (JosAnton Artze, Mikel Laboa), Neska bat haur beharretan (Xalbador, Ramuntxo Carrere), Hitzak dira (Xabier Lete, Lourdes Iriondo) eta Martxa baten lehen notak (JosAnton Artze, Mikel Laboa).
Kantu bakoitzean “halako egiatasun bat” aurkitzen dute, Aire ahizpek beraiek diskoaren aurkezpenean esan zutenez. “Zerbait kontatzen duena. Sakona. Horrek gaitu hunkitzen. Biziari buruzko galdera batzuen inguruko poemak dira. Ez dute baitezpada iraungitze egunik. Bizitzen ahal dira horiek berdin 20 urte lehenago edo 20 urte berantago”.
Gu ere hunkitzen gara Aire ahizpak kantu horiek abesten entzuten ditugun bakoitzean, eta Bidexka diskoari esker sarriago hunkituko gara.
Sorprendeume –en bo sentido– este novo proxecto. En Bergara, Aitor Aldanondo, creado ao redor dunha pedra, ten moitos sentidos. Neste traballo quixo sacar dalgunha maneira o que viviu durante anos.
Aldanondo iniciou a súa carreira musical no grupo da Brigada Criminal,... [+]
Con motivo dun documental sobre Eñaut Elorrieta, convidáronme a Tabakalera fai dous ou tres semanas. Gustoume a invitación á estrea coloquial, pero cando me acheguei ao cine empecei a atopar moita xente, aí Paul e Itziar, aí Maiz, aí Eneko, Olatz e Idoia, aí Miren, aí... [+]
Ás veces hai que unir moitos elementos para obter un resultado que non prevexas. Isto ocorreu dalgunha maneira co grupo Feline, creado entre Gernika e Bermeo. Iñaki Baini, do grupo Primeiros Auxilios punk, comezou a xogar coa electrónica en casa e gravou algunhas maquetas. A... [+]
"Aquí, como unha revelación, vese máis claro o espazo e o tempo". Miren Narbaiza volve e grazas. Narbaiza é un dos cantantes máis especiais da escena. Non hai máis que ver como goberna as novas cancións.
Porque á maioría dos creadores pásanos que o que facemos é a... [+]
Alegreime moito de que os irmáns Artza, xunto coa posta en marcha da nova discográfica, tivesen a intención de recuperar e sacar en vinilo a maqueta de Barrakos, onde a compraría? De feito, a maqueta citada, de 1990, é un tesouro que a nosa música quedou inadvertido na... [+]
Non hai outro camiño, hai que cambiar o que non che gusta e crear algo máis: rompelo e empezar de cero. Esa foi a base do punk, e iso é o que Leire Led Inferno (voz) e Txerra Bolinaga (batería) decidiron cando o grupo Piztupunk disolveuse voluntariamente e decidiron desde... [+]
Si es dos que escoitas música en Internet, case seguro que coñeces Kokoroko. Igual cres que non, pero colle un segundo e busca a Abusey Junction. O riff melancólico guitarra de Óscar Jerome foi coñecido por estar entre os favoritos do algoritmo de plataformas como Spotify... [+]
O grupo Neoma leva á percusión da tradición, cun coidadoso molde electrónico. Leire Etxezarreta, Amets Ormaetxea e Irati Gutierrez de Arrasate, Garazi Otaegi de Asteasu, Eneritz Aulesti de Zarautz, Maria Lasa de Zizurkil e Alaitz Eskuero de Deba son o sete membros. Todos son... [+]
En 1988, en plena etapa de mocidade punk e RRV en Euskal Herria, entre Bilbao e Santurtzi, catro valentes mozos que miraban á música transoceánica, incluídas as antípodas, fundaron o grupo A Seita, un dos impulsores do pioneiro fanzine A Herdanza dos Munster. Ademais de... [+]
Euskal Herria non emitirá historias como Searching for sugar man. Diminuídos e desfavorecidos, que lle imos a facer. Pero este pequeno pobo, e o gran inferno, é o que deu moitos mitos que saen das sombras e volven ás sombras.
Na década de 1980 tivo a súa bautizo musical o... [+]
O grupo Perlata de Arrasate non vai casar con case ninguén. Desde 2015 están a facer o seu propio camiño, mirando o que se fai ao seu ao redor, pero nunha dirección e ritmo propios e non tranquilos. Levan bastantes discos e quilómetros nas costas. Sorprendeume, pero ao... [+]
A crise pandémica foi tamén unha nova oportunidade de rexeneración, como demostrou o grupo Odolaren Mintzoa de Usurbil. O seu traballo burlándose da normalidade, foi curado a lume lento nos estudos Garate de Andoain. Coa axuda de Kaki Arkarazo recolle 8 cancións... [+]
Calquera de nós, cada un de nós, somos necesariamente un reflexo nadando nun mar inmenso rodeado de ameazas, oportunidades e outros moitos seres vivos. Temos un bo traballo na xestión da nosa propia liña de flotación, ademais de elixir ben que recoller e prescindir das... [+]
Ao final fíxoo. Por fin, tras anos de andaina, o bertsolari Odei Barroso sacou o seu primeiro traballo en solitario. Bo, o bertsolari non. Raplari antes de ser bertsolari. Pero a sabedoría do verso vén ben comenenciuda, para dicir con rima aos que tiña que dicir e sacuderse... [+]