O seu zelaiak é o nome da segunda novela de Mikel Peruarena, escrita por Edurne Azkarate. No título non hai misterio nin xogo literario, senón unha realidade irreal que existiu. Estes campos de lume “Non mand’s land entre alemáns e franceses” (85. 13). Son o campo, onde non hai "nin lobos, nin helechos, nin nada". A terra, máis nada que pedras e barro, todo iso enredado e perforado a golpe de canón, ennegrecido e enmarañado con grandes pozos de barro” (Artek, 85. 71 e sig. ).

A novela sitúanos no ano 1914, no que se inaugurou a “era das matanzas”. Así o confirma a cita de Eric Hobsbawn, que inicia a primeira parte. Os homes de entre 21 e 48 anos de Baiona e arredores teñen 49 anos de idade. Recibiron a orde de presentarse na compañía do Rexemento. “Baiones como todo fiucego quere, para morrer por Francia” 61.or. chegoulles a hora, polo que, unha vez reunidos, non hai máis distincións entre o vermello e o branco. Entre eles atópanse varios personaxes que coñeceremos de cerca ao longo da narración: Etien Bonnat, Manex Donetx, Battitta Garat e Filipe Luro, que aos poucos se irán perdendo no camiño.

Coa marcha do 49 rexemento descríbense crudamente a crueldade, a miseria, a fame, o frío, a traizón, os corpos mutilados, etc., da guerra que viven os soldados, rememorando as ilustracións de Jacques Tardi. Verdun, “un lume infinito que avanza e retrocede sen interrupción” (167. 13). Causou a morte de 158 persoas nunha semana. Argón, para os sobreviventes de Verdún, os lumes son os xogos que non se parecen á guerra, a batalla de Craonn e, de cando en vez, a contorna chamada Bienville, afastado da liña de lume, para recobrar o alento.

No fondo, a crónica do día da guerra é a que ofreceu Perua. A achega máis destacable do escritor pode ser a de abordar unha guerra que non é habitual na literatura vasca, pero por encima diso non lle atopei nada especial. Por outra banda, sendo unha narración inserida no ámbito de Ipar Euskal Herria, é comprensible que a escribiu no labortano navarro, pero aínda que en termos de credibilidade é beneficioso, a quen non está afeito pódeselle dar unha lectura pesada.

Tamén atopamos pasaxes interesantes que describen escenas patéticas e extremadamente violentas. Por exemplo, cando un francés e un alemán atópanse ante un cadáver picado e, polas mutilaciones que sufriu, deciden a que partido corresponde enterrar o cadáver. Finalmente, o alemán entregaralle un papel ao francés coa súa dirección: “Se algunha vez se lle ocorrese a guerra, habería que ir a Alemaña a visitala” (89. 13). -engadiu.