Levan anos loitando, concienciando e presionando. Seguen os bancos actuando con impunidade ou se deron pasos adiante na resolución dos despedimentos?

Os bancos seguen actuando con impunidade, porque a lei lles dá esa impunidade. A crise financeira creada polos propios bancos da man dos construtores e promovida polos gobernos deixou sen diñeiro aos cidadáns, pero a lei non protexe a estes debedores de boa fe. Con todo, grazas á loita levada a cabo nos xulgados, e coa colaboración de numerosos avogados e xuíces, estamos a conseguir paralizar as denuncias dos bancos para poxar a casa e desahuciar aos residentes, mediante sentenzas do Tribunal Europeo. E grazas á loita na rúa, estamos a aflorar o xogo sucio dos bancos e o xenocidio económico. Na negociación entre o banco e o cidadán tamén está a nosa asociación, os bancos tenden a suavizar a súa postura, precisamente porque queren evitar a denuncia pública e as concentracións de protesta fronte á banca. O problema é que moitos cidadáns non se pon en contacto connosco, e nestes casos, o proceso de despedimento é unha autoestrada aberta, pola facilidade que a lei outorga para iso.

En resposta á petición da oposición, recentemente presentáronse os datos no Parlamento Vasco: os bancos iniciaron 1.127 procesos de poxa e desafiuzamento de vivendas entre 2013 e 2014. Unha de cada cinco destes procesos están en marcha a través de Kutxabank.

Si, e ao estar as caixas en mans dos poderes públicos, queda patente a responsabilidade dos políticos, especialmente do PNV, así como a dos socios dos consellos de administración do pp e do PSE. Agora, coa privatización, quince patróns controlarán Kutxabank e cremos que xogarán con maior impunidade.

Segundo os mesmos datos, tanto o Goberno Vasco como Alokabide sacaron á xente directamente das vivendas de protección oficial.

O problema de Alokabide é que non se adapta á situación da persoa ou familia en aluguer e mantense a mesma cota dun ano a outro, aínda que perda emprego ou axuda social, por exemplo. Alokabide bota aos debedores e introduce novos, e o problema de fondo persiste: hai 83.000 solicitudes de aluguer social na CAPV e só 15.000 ofertas de vivenda. Poderiamos conseguir máis vivendas de aluguer social se utilizásemos a gran cantidade de casas buxán que teñen os bancos. A Lei de Vivenda permite aos poderes públicos expropiar e destinar ao aluguer social as vivendas que obtiveron os bancos por despedimento, como ocorre en países como Andalucía ou Cataluña, pero a CAV aínda non ten unha Lei de Vivenda. É máis, está a prepararse unha medida que EH Bildu e o PSE propuxeron incluír na lei, pero o PNV, o pp e UPyD acaban de tombala. A medida é fundamental para dar solución ao problema da vivenda e para axudar aos cidadáns, cada vez máis numerosos, que non poden pagar hipotecas nin alugueres incontrolados, pero parece que teñen medo a quitar os miles de vivendas buxán que ten Kutxabank. O Goberno Vasco debería estar ao servizo do interese xeral, pero…

Que puntos debe ter en conta a lei?

É necesaria unha Lei de Vivenda que prohiba, canto antes, os procesos de poxa e desafiuzamento das casas de debedores de boa fe. A lei tamén debería castigar aos bancos que teñan vivendas buxán, ou expropiar e dar un uso público a esas vivendas buxán. Outra das nosas antigas reivindicacións é que quen non pode pagar a hipoteca quite a débeda coa darlla ao banco (e despois a esa persoa destínea ao aluguer social). Pois ben, os bancos cederon diñeiro a grandes construtores e cando moitos construtores se quedaron sen vender, os bancos déronlles o visto e prace ás súas casas en pago da súa débeda. Coas familias non o fan, e ademais a administración di que non pode facer nada porque a lei do Estado español non o permite, cando as condicións que marca esa lei, como o prezo da vivenda, non teñen nada que ver coa nosa realidade. Pódese facer unha lei propia, pero, mire, cando se interpoñen intereses financeiros non queremos que haxa autonomía, prefiro que siga exactamente as ordes de España. Tamén pedimos que non se corte a electricidade nos fogares, porque son as propias empresas enerxéticas, entre elas a empresa Iberdrola do País Vasco, as que poxan as casas de familias que non pagan a luz. O corte da luz no inverno está prohibido nos países europeos, está permitido pagar a débeda a cambio da entrega da casa ao banco… salvo aquí, e moitas cousas poden ser cambiadas polas administracións autonómicas, que non utilicen a lexislación española como escusa.

Pagar a débeda a cambio de dar unha casa é, en cada caso, a loita que vostedes están a conseguir nos tribunais.

Si, aos poucos, polo menos no caso das persoas que nos visitan. O caso é que precisamente a entidade que máis hipotecas concedeu, Kutxabank, pecha as súas portas á cancelación de débedas por vivenda ou á negociación do aluguer social. En Navarra, Caixabank, lembrando que Caixa Navarra desapareceu e foi absorbida por Caixabank, é máis favorable. Aproveitamos a ignorancia da cidadanía para opornos ás abusivas cláusulas dos bancos nos contratos hipotecarios, e estamos a conseguir botar atrás nos tribunais as vergoñosas cláusulas que pon no punto de mira aos avalistas.

Detrás de todo este dato e de toda esta salsa legal, hai persoas…

Especialmente dramático é o caso das mulleres que son desafiuzadas cos seus fillos. Porque estamos a ver que a miúdo a parella sepárase e o ex marido deixa de pagar a casa, e como ao banco impórtalle un bledo a parte da hipoteca que non se pagou e a que vive nesa casa, deixa á muller e aos nenos na rúa. Tamén vemos aos bancos que no seu día avalaron a compra da casa dos seus fillos e que cando estes teñen problemas coa hipoteca agora enfróntanse aos avalistas, á terceira idade… É incrible.