Zerk erakartzen zaitu arkitekturatik?

Gizakiaren oinarrizko beharretako bati, alegia, etxebizitza beharrari erantzuna ematen dion jakintza izateak. Gainera, bizi garen espazioetan lan egiteko aukera ematen digu.

Zer da arkitektura biologikoa?

Gizakiokin eta gure inguruarekin bat datorren arkitektura eta eraikuntza kontzeptua da. Arkitektura biologikoak lau oinarri biltzen ditu: 1) Ingurua (diseinu biomekanikoak): ingurura moldatzen diren teknologia aproposenak aztertzen ditu. 2) Natura: formen diseinu geometrikoa eta forma harmoniatsu horiek izan ditzaketen erabilpenak ikertzen ditu. 3) Materia: osagai naturalez eraikitzea da helburua, material bio jasangarriak eta bertakoak (ingurukoak) erabiliz. 4) Gizakia: lana prozesu asoziatibo eta kooperatibista da. Azken batean, lan eredu gizatiarragoak erabili behar ditugu. Hau da, mota anitzeko pertsona eta beharretara iristeko prozesuak izan behar dute.

Bioeraikuntzan pentsatzen dudanean, landa eremuetan pentsatzen dut. Hirietan ere aplikatu al daiteke arkitektura mota hori?

Jakina baietz. Dentsitate handiko giza guneetan espazioa eskala handian pentsatu beharra dago, beti ere erosotasuna eta osasungarritasuna ahaztu gabe.

Hortaz, eraikin handiak egin daitezke?

Bai, noski. Eraikin handiak ez ezik, hiri handiak ere eraiki daitezke. Adibidez, Yemengo Xibam hirian 10.000 lagun inguru bizi dira [bertako buztin-adreiluzko dorretxeei esker, 1982an UNESCOk Gizateriaren Ondare izendatu zuen Xibamgo hiri zaharra]. Horrez gain, munduko populazioaren heren bat adobez egindako etxeetan bizi da. Hiri industrializatuek aldiz, mende bakarra daramate material industrialez etxeak egiten. Gizateriaren gehiengoa, beraz, material naturalez egindako etxeetan bizi da.

Zergatik planteatu eraikuntza industrialari alternatiba?

Eraikuntza mota horrek erabiltzen dituen materialak oso kutsakorrak izan ohi dira naturarentzat eta gizakiarentzat. Material horien ekoizpen prozesuak ere hondakin andana sortzen du, naturan eragin kaltegarri handia du. Gainera, erabiltzen diren materialak urrunetik ekarri ohi dira. Garraiatze horrek kutsadura sortzen du eta tokiko ekonomia deuseztatu dezake.

Bestelako materialak erabiltzen dira bioeraikuntzan…

Bai, naturan, inguruan aurki ditzakegunak: lurra, hondarra, harriak, egurra, fibrak...

Gizarteen hazkunde azkarra ikusita, bioeraikuntzaren bidez etxebizitzak azkar eraiki ahalko genituzke?

Jakina baietz. Baina gaur egun dena azkar egiteko eta kontsumitzeko proposatzen diren denborak berrikusi beharko liratekeela uste dut. Etxe bat eraikitzeko prozesuari lasaitasunez heldu behar zaio, arduraz eta kontzientziaz, prozesuaren ibilbideari beharrezkoa duen hausnarketa ariketa eskaini behar zaio. Iraganean hala egiten ziren etxeak eta zorionez gaur egun bada oraindik hori egiten duenik.

Iaz, Hernani eta Astigarraga mugan bizi diren erromiei ikastaroa eman zenien. Nolakoak izan ziren ikastaro hartan eman zenituen bi asteak?

Azken bost urteetan gidatu dudan proiektu onenetakoa izan da, giza komunitate jakin bati zuzendutakoa izan zelako, erromiak, eta lanean bi udal inplikatu zirelako, Astigarragakoa eta Hernanikoa. Bi helburu lortu ziren proiektu horrekin: batetik, etxebizitzen baldintzak eta egoera hobetzea, eta bestetik, agerian uztea lankidetzan eta elkarlanean etxebizitza duinak eraiki daitezkeela. Helburu handia da hori.

Zeintzuk dira bertan bizi diren pertsonen kezkak eta beharrak?

Behar nagusia gizarteratzea da. Bertan bizi direnek komunitate gisa onartuak izan nahi dute, inguruko gaietan eta bizitzan txertatuta dagoen komunitatea izan nahi dute.

Bioeraikuntzan oinarritutako etxebizitza sozialak egitea posible da?

Konstituzio askok etxebizitza duin baterako eskubidea bermatzen dute paperean eta teorian. Abagune hori aprobetxatzea besterik ez dago, inguruko baliabideak aztertuz etxebizitza sozial programa zehatzak eta eraginkorrak diseinatzeko. Adibidez, El Hoyon “modulu organikoa” [familia batentzako 70 metro koadroko etxebizitza] esaten diogun proiektu pilotua jarri dugu martxan Udalarekin eta probintziako Gobernuarekin elkarlanean. Etxebizitza sozialen egitasmo honetan, familien beharrak identifikatu eta aintzat hartzeaz gain, sei hilabetez 40 lagun ingururi prototipoak eraikitzearen bitartez formakuntza ematen zaie.

Zergatik aukeratu zenuen Argentina bizileku?  

Ikastera etorri ginen Argentinara eta bizitza lan-eskaintzak oparitzen hasi zitzaigun.

Bioeraikuntzaren kontu hau guztia ez al da moda hutsean geratuko?

Gu guztion onerako, moda hutsaren kontua arkitektura industrial kutsatzailearena izatea espero dut.

Zein da argitaratu berri duzun Arquitectura Biológica liburuaren asmo nagusia?

Jardun profesional hau jakitera ematea batetik, eta auto-eraikuntzan jarduten direnei diseinuaren eta eraikuntza diseinuaren inguruan lan ildo batzuk eskaintzea bestetik.