Este título que o diario londiniense The Guardian dedicou o 9 de outubro, soa todo o máis sensacionalista: “Satanic panic: how British agents stoked natural fears in Troubles”, é dicir , “Un pánico de maxia negra: como os axentes británicos propagaron os antigos medos en tempos dos enfrontamentos de Irlanda do Norte”. O amarelado sensacionalismo sería gratuíto si non fose porque o xornal máis serio de Inglaterra puxo para iso o novo libro dun coñecido sociólogo e profesor.

No libro “Black Magic and Bogeymen” que acaba de publicar o sociólogo Richard Jenkins, explica como as tropas de Londres aproveitaron os temores das bruxarías e o esoterismo na loita pola contrainsurgencia. Bogeyman é un home malvado en inglés chamado no seu día para asustar aos nenos, en castelán O coco ou O home do saco e en francés Croque -mitaine. O dicionario di que se chamaba Catorce sacos, pero de pequeno falábannos moito de Zakero, Sakamantekas, etc.

O caso é que fai 40 anos os axentes de intelixencia de Londres difundiron en Irlanda do Norte rumores e noticias falsas de xente posuída polo diaño, misas negras, feitizos e demais para axudar a debilitar aos grupos armados que se estaban reforzando nos enfrontamentos daqueles anos. Jenkins, que traballa na Universidade de Sheffield, entrevistou aos oficiais que o fixeron para o libro, entre eles ao capitán Colin Wallace, xefe de operacións negras do exército.

Wallace recoñeceu que nos anos 1972-1974, no momento máis caloroso dos tempos nos que se bautizou a Troubles (enfrontamentos) en inglés, chegaron a colocar pola noite velas negras e cruces subpuestas nas zonas máis conflitivas de Belfast, nas proximidades das casas vellas derruidas. Despois, os responsables de prensa do exército repartían ás periódicos historias sobre estes sucesos, mencionando as misas negras, ritos satánicos, etc., que se estaban producindo nos barrios católicos ou protestantes do norte de Belfast.

O facsímiles que The Guardian trae para enriquecer esta noticia é unha mostra do funcionamento da desinformación militar: Unha primeira páxina do xornal Sunday World de 1973, titulada “Black magic, fear in two border towns” (Maxia negra, medo en dous pobos fronteirizos).

Os británicos, segundo Wallace, querían dar un xogo á importancia da Igrexa católica e protestante no conflito e á superstición que aínda estaba moi viva en Irlanda para poder manipular máis facilmente as posicións de todas as partes en conflito. Outra vantaxe engadida á operación era a de escorrentar aos nenos e adolescentes das zonas que interesaban aos ingleses, como os edificios que tiñan organizados observatorios clandestinos.

Laboratorio do Xeneral Kitson

Os anos 1972-74 foron os máis sanguentos do conflito de Irlanda do Norte. Nesa época, os lealistas do Ulster comezaron a matar aos seus inimigos políticos mediante torturas de ritual. Un asasinato de 1973, no que Paddy Wilson é un político católico e a súa amiga Irene Andrews, resultou de gran renome. O sociólogo Jenkins escribiu que os militares ingleses quixeron crear unha especie de vínculo entre estes horrores e a bruxaría nas mentes da xente.

John Colin Wallace, que confirmou estas informacións ao sociólogo, non é descoñecido. Fundado en 1943, alcanzou o grao de capitán no exército, dedicouse á guerra psicolóxica e durante os duros anos da década de 1970 liderou o equipo preparado para iso por Londres. Era un dos únicos nativos do Ulster en equipos oficiais, tamén ao seu favor.

A guerra psicolóxica formaba parte da ampla estratexia de contrainsurgencia organizada polos ingleses para sufocar a rebelión en Irlanda do Norte. Mandou o xeneral Frank Kitson, que vive aínda e non foi molestado por ninguén.

O equipo de ARGIA comezou a publicarse en 1985 na revista Larrun dedicou un amplo dossier ao tema: “Irlanda, laboratorio da guerra especial”. Pódese ler en Internet Tal e como se indicaba, Kitson ingleses bebeu da estratexia contrainsurgente organizada polos franceses en Vietnam e Alxeria, e de aí saíron a pastar outros moitos exércitos do mundo, entre eles o de España, que na década de 1980 estaba ao mando do xeneral Andrés Casinello.

Con todo, na época en que traballou ás ordes de Kitson, Colin Wallace foi informado dunha operación moito máis especial. Co nome de Clockwork Orange, os militares británicos de dereitas conspiraban para inmolar aos políticos, xa sexan laboristas ou conservadores, que buscaban abrir o camiño ás negociacións cos republicanos.

Wallace levantou o voo dun segundo escándalo: Abusos escolares dos mozos de Kímora. Segundo o seu denunciante, a policía norirlandesa xa fora informada das dificultades dos xefes de escola pedófilos, pero non fixo nada porque un dos responsables era auxiliar á policía e aos servizos secretos militares.

O capitán Wallace deixou o exército para expresarse con maior liberdade sobre dúas cousas, pero pronto se atopou atafegado polas consecuencias. Por unha banda, foi acusado de revelar os segredos militares aos xornalistas da cadea. Peor foi o segundo cepo: Pouco despois, en 1980, Wallace foi acusado do asasinato do marido dun compañeiro de traballo.

Tras permanecer cinco anos en prisión condenado como asasino, conseguiu reexaminar o caso e, finalmente, quedou en liberdade. Sobre este caso de gran fama, o xornalista Paul Foot escribiu “Who Framed Colin Wallace?” (Quen lle puxo trampa a Colin Wallace?) Libro 1. Ao principio Foote creu que Wallace mentía, como dicían os militares de Londres, que o home non era máis que un simple policía, pero a medida que o investigaba deuse conta de que era un oficial de elite, como el mesmo proclamaba.

Á saída do cárcere, Wallace foi testemuña dunha das masacres máis graves de Irlanda do Norte. Quince persoas morreron –homes, mulleres e nenos– coa bomba que estalara no hostal The McGurk’s Bar. A avoa foi asasinada alí por Ciarán MacAirt nun libro de 2012 que revelou que a bomba foi colocada por paramilitares unionistas, non pola ira, como afirmaron os militares ingleses. O prólogo foi a cargo de Colin Wallace.

Se se puxesen nunha película de ficción os que agora confesou o militar, os espectadores dirían que a man dos guionistas foilles demasiado rápido. Maxia negra no antiterrorismo, quen crer...