Nas nosas mans?
Dereitos Humanos. Solución. Paz. Estes son as lemas da gran manifestación do 11 de xaneiro deste ano en Bilbao. En marzo celebrouse en Baiona o Forum pola Paz. “O proceso vai polo bo camiño”, dixo Brian Currin. En xuño reuniuse en Baiona xente moi numerosa, baixo a lema “Nin ere banoa!”. Hai pouco, a cadea humana que unía Durango con Pamplona foi unha iniciativa moi significativa. O novo tempo centrouse en “o que está nas nosas mans”.
Tamén hai outras reivindicacións no País Vasco, no ámbito laboral, cultural e social. Todas esenciais. En calquera caso, a consolidación da “normalización política” –a resolución das situacións de vítimas, presos e exiliados– debe ser unha prioridade no camiño da normalización social.
As eleccións europeas, que mostraron a debilidade do PSOE e do PP que gobernaron o Estado, e o nomeamento do rei Felipe VI tamén foron moi significativas. Tras 40 anos de ditadura franquista e 40 de “democracia juancarlista”, estamos nunha nova transición. Si? A triste transición dos anos 1975-80 pode levar a cabo de forma na nova era?
Premisas a favor da nova era: Estamos en Europa. O camiño que tomou Cataluña é señalizable, e tamén o fixo o proceso de Escocia. No Estado constituíuse Podemos. Podemos nas provincias vascas do sur. No País Vasco, Gure Esku Dago, unha iniciativa nada en Idiazabal, estendida a Goierri, é unha filosofía que quere ir estendéndose en Euskal Herria.
Con todo, o que se pode levar a cabo na nova transición non depende só da capacidade da cidadanía. O que suceda nestes dous países influirá no camiño cara á soberanía vasca. Un agoiro: Si necesitamos 30 anos máis para cambiar as estruturas de Europa e dos Estados, malo! Sinal de que o vello statu quo non se renovará –tamén vexo quinquenios á segunda transición–.
O poder de Gure Esku Dago recoñecerase a partir do próximo outono. En tempos difíciles terá que “competir”: nas eleccións municipais e forais dos próximos anos (incluído o Parlamento de Navarra), entre os votos do Parlamento Vasco e do Congreso de España.
A dirección política de Navarra é clave no futuro de Hegoalde. A do norte, en cambio, vai máis lenta. Con todo, a diferenza do que sucede no Sur, paradoxalmente, o rumbo cara ás forzas políticas sociais locais, sexan abertzales ou non, está máis afastado que o da sociedade.
“Está nas nosas mans” pareceume unha gran lema. Con todo, o novo fenómeno social deberá superar os límites do patriotismo clásico para alcanzar as súas metas. É dicir, ademais de asumir a esencia dos dereitos humanos, os defensores deberán asumir que a esencia da lema non corresponde á vontade de territorialidad, nin do Estado, nin da independencia. “Está nas nosas mans” é o dereito que ten o individuo a decidir. O “éxito” de Gure Esku Dago dependerá da vangarda política da esquerda abertzale que sufriu o nacionalismo durante os últimos 30 anos e que se libere da síndrome da ambigüidade do PNV.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Hai quen, sendo un cerebro brillante, con definicións de "pouco detalle", son expertos en transformar e transformar o mesmo, dito doutro xeito. Era súa e foi un proxecto in eternum que se repetiu durante décadas. Esta era unha das principais razóns para deixar de ser... [+]
O 26 de decembro, durante un ataque aéreo, o Exército israelí matou a cinco xornalistas palestinos que tentaban chegar á cidade. Con eles mataron a 130 xornalistas palestinos. Esta noticia lembroume un par de cousas, a primeira, a persecución que sofren os verdadeiros... [+]
Nos últimos meses tocoume traballar en varios institutos e, nalgún momento, tiven que falar cos alumnos das posibilidades que ofrece o mercado laboral. A tipoloxía dos alumnos é variada e nunha mesma cidade varía moito dun barrio a outro, dun instituto a outro, e tamén... [+]
A nena que aparece no centro da fotografía, que dificilmente se pode considerar histórica, está a escribir unha lista de adxectivos: eu, ti, el, nós, vós, eles. Mirando cara abaixo, non puiden ver como era a súa mirada.
Insensible ao labor do fotógrafo, vostede, lenta e... [+]
Cando traballas con persoas maiores ou con persoas con diversidade física e neuronal, dásche conta de que a idea da competencia na nosa sociedade limítanos moito como especie. É dicir, o noso sistema ponche en valor por facer as cousas de maneira específica, e o que non o... [+]
Quería escribir polas luces de Nadal e reivindicar que se converta nunha tradición anual nesta época de iluminacións de rúas, un espazo público acolledor, alegre e gozoso desde o punto de vista da clase. Pero, por suposto, tamén espazos públicos cálidos onde algúns... [+]
Perdoa aos carballais, encinares, olmos, garzas, fresnos, alisedas, castañares, bidueiros, gorostidias, manzanales, piñeirais e a todas as sociedades das árbores, pero hoxe o hayedo ten unha cita con motivo das celebracións da fronteira invernal.
Resúltame máis fácil... [+]
Volve Euskaraldia. Ao parecer, será na primavera do ano que vén. Xa o presentaron e a verdade é que me sorprendeu; non o propio Euskaraldia, senón a lema del: Farémolo movéndonos.
A primeira vez que a lin ou escoitado, vénme á cabeza o título da obra que puxeron para... [+]
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Cando o sistema colonial capitalista heteropatriarcal cuéstionase e loita, ataca sen piedade. Utilizando todas as ferramentas ao seu alcance para fortalecer, fortalecer e consolidar o poder institucional, os medios, a xustiza, a lingua, a cultura, a violencia...
En Suíza,... [+]
Non sei si vostedes tamén teñen a mesma percepción –recoñézoo: aquí empecei a escribir de maneira acientífica–. Refírome á extensión natural da palabra preguiza. Cada vez escoito máis nos recunchos de Hego Euskal Herria: eúscaro, español e, por suposto,... [+]
Moitos en Nadal sentimos máis preguiza que ilusión ao pensar nas comidas e encontros familiares. Pero adiantámosvos que non é a comida a que nos fai sentirnos colectivamente incómodos, senón a normatividad que define á familia tradicional. É máis,... [+]
Sempre me pareceu máis significativo o modo que se di en castelán aos carruajes que se poden atopar aquí e alá: humilladero. Non é un nome bastante lixeiro, branco ou non ten ningunha connotación? Á fin e ao cabo, todo o que pasaba por alí debía ser humillado. É sabido... [+]
O final da República Árabe Siria causou unha gran sorpresa pola forma en que se produciu: rápida e case sen resistencia. Con todo, non é tan estraño si temos en conta que o país estaba destruído, empobrecido e trocado. Hai tempo que a maioría dos sirios non se preocupaba... [+]