Chámaselles 1.000 vaches, aínda que poden albergar máis de mil vacas en edificios xigantescos.Un está en Caparroso de Navarra, con 1.800 vacas e que se pode propagar até 4.000... cortello? A fábrica, mellor dito. No norte do Estado francés, na localidade de Drucat, na zona de Amiens, o industrial Michel Ramery foi construído e desaloxado de varias ferramentas polos agricultores militantes da Confederation Paysanne o pasado mes de maio. Policía, debate co ministro, detención de responsables, sesión de xuízo a semana pasada... Os sindicalistas de Confebask levaron á cidadanía até as mesas o feo segredo do leite que compran tan barata nos hipermercados.

O secretario xeral do sindicato, que engloba á Unión Campesiña do País Vasco (ELB), Mikel Hiribarrena, debullou no seu artigo “O silencio da industria no cultivo” os detalles do mega-bovino atacado. Confebask explicou o tema gráficamente na súa páxina web:  “Aujour d’hui parlons da ferme de 1.000 vaches et analysons cette usine à gaz”. Estes gases son sorprendentes, sen dúbida.

As 1.000 vacas que vivirán en edificios que suman 8.500 metros cadrados repartirán 27.000 litros de leite ao día en catro baixadas que lles realizarán os traballadores (todas elas mulleres). A granxa abastecerase de 160.000 litros de auga ao día durante toda a xornada. Traeránselles 100 toneladas de comida ás vacas para que fagan 73.000 quilos de estiércol ademais do leite.

O estiércol é unha das claves económicas do cheiro. Mesturados os excrementos das vacas con outras plantas incontrovertibles, producirán metano nunha central que ten unha capacidade de 1,5 Megawatts para convertelo facilmente en electricidade. Ao que se chama enerxía verde, parece que en Francia aínda se lle dan boas curmás; no Estado español teñen mellor sorte que os que queren facer negocio creando enerxía con excrementos e quedáronse atónitos cos recortes.

Os restos orgánicos que quedan tras a metanización de estiércol, pretenden ser distribuídos nunhas 3.000 hectáreas da zona. Isto provocou as queixas de quen se preocupan polo medio ambiente no Val de Somme, xa que as reservas de auga subterránea contaminaranse aínda máis nitrato.

Ao ambiental hai que engadir o rancor á saúde. Neste tipo de pavillóns cada vaca non ten para si nin a metade do espazo que lle ofrece un coche no parking, polo que os animais que sobrevivirán sen coñecer o día e o aire libre deben contentarse con antibióticos e outros medicamentos para mantelos vivos. A continuación, os veciños e veciñas devoraremos os seus propios leites e carnes.

As vacas, ademais do leite, esparcirán a súa merda polos arredores. Pola contra, o seu alimento traerase de lonxe. Máis da metade deles de Sudamérica, grans e pensos OGM ben fregados con pesticidas. Como contrapartida, o leite tamén se estenderá ao catro ventos do mundo, ao amparo dos baixos prezos que se obteñan. Un sistema de afundimento de campesiños afastados como de cerca.

“Esta é o leite máis barato do mercado”

Moitas vacas, moito leite, moito estiércol... e poucos obreiros: Ramery, o seu patrón, moverá a fábrica con 18 traballadores ao longo da súa vida. En Francia, que xa perdeu a maioría dos pequenos caseríos, hoxe prodúcese leite en granxas dunhas 50 vacas, dando emprego a unha media de 2,1 traballadores por cada unha. En lugar dos 42 agricultores que se necesitarían para coidar a 1.000 vacas, Ramery contrata a 18 traballadores non cualificados e moi pouco remunerados.

Con todo, Ramery quere competir no prezo, sabendo que os transeúntes esquecen rapidamente as contaminacións, a calidade, a inxustiza e a historia que se mencionan de cando en vez nos medios. Si agora no Estado francés a produción dunha tonelada de leite custa 350 euros ao dono dunha vaquería, Ramery produciraa en 270 euros. Como? Aproveitando as economías de escala que xeran cantidades e tamaños xigantescos, cobrando grandes subvencións, pagando baixos salarios aos poucos traballadores e, finalmente, sacando rendemento á “enerxía verde”.

“Esta pomba de 1.000 vacas é un test –denunciou Cofederation Paysanne–. Se isto non se detén, pronto atoparemos en toda Francia uns empregos similares, ameazando cos 100.000 empregos que hoxe ten a produción leiteira”. E ten razón. En moitos lugares de Europa impuxéronse xa granxas parecidas e xigantescas, afundindo pequenas granxas. Nin que dicir en América do Norte. E en Asia...

Da India chega a noticia de que quere bater marcas: No estado de Andra Pradesh están a construírse multinacionais cun cortello xigante... 40.000 vacas! A corporación de fertilizantes Iffco da India e a multinacional láctea Fonterra de Nova Zelandia, que produciu leite letal contaminada con melamina en China, son os impulsores desta idea, a forza de grupos que aínda non puideron superala.

Mentres se resolve a cuestión india, a corporación israelí Afimilk ten en Vietnam o maior complexo de produción de vacas e leite do mundo. Producía 200 toneladas de leite ao día en 2012 e o seu obxectivo para 2015 é que se comercialicen 300.000 toneladas ao ano. Para iso, nos seus alpendres, ten 11.000 vacas e 12.000 novillas, en total 23.000 animais! Afimilk está construída sobre dous zancos, ambos os israelís: Kibbutza Afikim e o fondo de investimento Fortissimi Capital.

Desde hai tempo, a industria e a financeira queren controlar toda a cadea da alimentación humana. Como escribiu Mikel Hiribarrena: “Non é o silencio da industria no cultivo de onte ou de antonte. Temos bastante exemplos aquí mesmo en Euskal Herria. Cantas sombras non traen tantos celeiros, ou a toda a serie de producións!”.

Ramery, que constrúe a fábrica de vacas de Drucat en Francia, é o home máis rico do país, con 120 millóns de euros, que fixo fortuna en obras públicas. Conta coa maioría das autoridades públicas, incluído o líder do sindicato agrario maioritario FDSEA. Todos falan de agricultura competitiva... logo cando se trata de grandes terratenientes e industriais que concentran a maior parte das subvencións europeas.

O 1 de xullo os sindicalistas de Confebask ocuparon plántaa macro-vacún que ían ser xulgadas. O caso foi aprazado a principios de outubro.