Que é Kutxabank agora? Que será no futuro? E que queremos que sexa? Non hai que ser un experto en finanzas para responder as preguntas, pero hai que coñecer as claves do caso e liberar o debate: Kutxabank debe ser un proxecto público ou privado?

Kutxabank é hoxe un banco, pero un banco extraordinario. Digamos que, impulsados polo mundo financeiro global e a crise financeira, as caixas de aforros foron empuxadas a converterse en bancos a consecuencia do proceso forzado polas autoridades españolas. Como consecuencia diso, BBK, Kutxa e Caixa Vital deixaron o seu negocio en 2011 en mans de Kutxabank, pero mantendo todas as súas accións (57% BBK, 32% Kutxa e 11% Vital Kutxa).

Ademais do suposto impulso das leis, todo isto estábase levando a cabo cunha filosofía de estilo e de finanzas que no novo banco foi substituída por Mario Fernández. Basicamente é que para ser competitivo e sobrevivir no mundo financeiro actual é necesario crecer e Kutxabank está nunha boa posición para crecer e competir. Como? Dando cabida ao capital privado no seu seo. Intuíase que existía, pero en febreiro informouse publicamente de que este ano comezaría a ruta. Fernández non precisou a porcentaxe da propiedade sobre a que podería alcanzar o capital privado, pero suxeriuse que podería chegar até o 70%. Por tanto, o 30% da capital biscaíña quedará en mans da Fundación BBK, a Kutxa e a Caixa Vital.

A primeira vista, o escándalo é enorme, porque neste proceso aínda se pon en mans privadas algo que é un proxecto público. Esta é a vía que sosteñen PNV, PSE e PP, que consideran imprescindible crecer e que é clave para a supervivencia. Ademais, a máis negocio, máis beneficio e, por tanto, máis diñeiro para a acción social.

ELA lanzou a principios de maio unha crítica brutal e criticou a privatización cun amplo informe. Denunciou que se trata dun roubo que sería patrocinado polo PNV. O informe atópase na páxina web dELA e nel arguméntase toda a súa denuncia. Os jeltzales tamén responderon con moita contundencia, pero en lugar de basearse en argumentos e responder o informe, respondeu que ELA debería converterse en partido político e acusoulle de incorrer nas teses de EH Bildu. Calquera que lea o informe dELA poderá comprobar, en cambio, que ELA mostrouse moi crítica con Bildu, que apoiou a creación de Kutxabank en 2011.

O PNV aínda non entrou a responder publicamente aos argumentos da Cámara e as declaracións do lehendakari Iñigo Urkullu limitáronse a expresar a súa confianza en Mario Fernández. Con todo, despois de que a lebre se levantase, Fernández non disparou un só tiro e descoñécese o alcance desa privatización. Prevese que a principios de outono déanse as respostas e déase unha idea do proceso.Os
defensores da privatización consideran que a Lei de Caixas de Aforros e Fundacións Bancarias, aprobada por España en decembro do ano pasado, impulsa a Kutxabank, pero están convencidos de que a fundación formada por BBK, Kutxa e Caixa Vital pode controlar o banco, aínda que, por exemplo, só sexa o 30% da propiedade. Ninguén explicou como se fai isto e, sobre todo, como se pode garantir no futuro. No mundo do capital é imposible controlar o poder coa minoría, quizais nun momento determinado, pero en xeral non. Iso é evidente. A citada lei non obriga a iso, no caso dos contrarios á privatización, a non ser que se precise máis o seu desenvolvemento, por exemplo, ata que se estableza o que resta de solvencia dos bancos cunha propiedade superior ao 50% (o caso da BBK, que ten en Kutxabank o 57%).

Fai falta un DEBATE amplo e profundo sobre o futuro de Kutxabank. A día de hoxe xa é un proxecto privado, dependente dos seus accionistas, pero a día de hoxe, o seu accionista aínda se atopa baixo control público. O que sucedeu con CAN está aí, e aínda que se tratase de casos diferentes, a súa ampliación tamén era imprescindible... até perdelo todo. En Alemaña, as caixas de aforro son pequenas, están ligadas aos seus territorios e non teñen ningunha intención de converterse en bancos e aumentalos. Non é necesario crecer para sobrevivir no mundo financeiro. En Francia hai unha gran presenza de pequenas cooperativas de préstamo e no País Vasco outras cooperativas financeiras non están a piques de desaparecer. É imprescindible que o debate se estenda ao catro ventos. Agora, ademais, xa pasaron as eleccións e iso é máis posible. A sociedade adulta debería reivindicar con firmeza o debate, a clase política responsable debería garantir iso.