A iniciativa Gure Esku Dago pretende reunir a 50.000 persoas na gran cadea humana organizada por Gure esku dago para o próximo 8 de xuño. As estradas que están de Durango a Pamplona/Iruña encheranse de xente ese día. Trátase dun percorrido de 123 quilómetros, que percorrerá 27 municipios e no que se reivindicará o dereito a decidir. Xa son 22.000 as persoas que se inscribiron para participar no concurso, que se celebrou en Bilbao.

Pero a forza e o entusiasmo para levar a cabo esta iniciativa non xurdiron da nada. A portavoz de Gure Esku Dago, Zelai Nikolas, considera que hai un refacho de procesos acelerados en Quebec en 1998 e noutros países sen estado nos últimos anos. En Euskal Herria desde hai varios anos, o grupo Mundo das Nacións, creado en Idiazabal, está a dar voltas ao dereito a decidir: “O que aprendemos dos idiazabaldarras non son só ideas, senón tamén como facer as cousas. Garantindo a pluralidade e o equilibrio, todos e todas nos vexamos reflectidos no resultado”, di Nikolas.

Os goierritarras visitaron Escocia e quedaron sorprendidos ao ver que os unionistas tamén defendían o dereito a decidir, o que provocou unha gran humillación. Iso é o esencial. Gure Esku Dago define a Gure Esku Dago como un dereito “pre-político”: "Estamos a falar do valor da democracia, o obxectivo non é facer unha acumulación de forzas entre abertzales. O dereito a decidir pode ser un instrumento axeitado para vertebrar a diversidade e a convivencia en Euskal Herria”.

Por que a cadea humana?

Empezouse a reunir a un gran número de persoas que se suman a esas ideas e puxéronse como obxectivo ver que facían todos xuntos: “Pensamos facer un exercicio que tivese que ver coa soberanía e que servise para crear espazos de colaboración entre nós”, explica Nikolas. Para entón, Via Catalá xa estaba a quentar motores en recordo da cadea humana que se realizou en 1989 nos países bálticos. “Pareceunos que podía ser bonita”, e así, en xuño de 2013 presentouse a cita que unirá Durango con Pamplona.

Á hora de elixir o percorrido, os organizadores fixaran previamente unha medida co obxectivo de facer un reto viable, o que congregaba a 50.000 persoas. Nas súas palabras, Pamplona ten un significado especial para os vascos e “empezamos a tirar da corda e chegamos a Durango” di Nikolas. Durango atópase nun lugar estratéxico, non moi lonxe de Gipuzkoa e Álava, e vírono ben.

Como sucedeu en Cataluña, a simboloxía ten o seu oco na iniciativa –por exemplo, a palabra “mano”–. Pero sobre todo deron importancia á espontaneidade. Moitas das actividades foron gravadas en vídeo polos cidadáns e subidas a YouTube; outras moitas participaron no concurso Gure Esku Klip con total imaxinación: bertsolaris, bailes, flashmobs e curtametraxes. O videoclip, realizado coas letras de Kirmen Uribe e a axuda dun nutrido grupo de músicos e cantantes coñecidos, contiña 184.000 visións. En Twitter tamén se publicaron moitas opinións utilizando o hashtag #gureeskudago: “Cando non se recoñece o dereito a decidir, o máis intelixente é iniciar o camiño cara á independencia co movemento a favor deste dereito”, sinalaba o usuario \unaiapaolaza.

Segundo os responsables de Gure esku dago, non se pode saber que están a facer en cada pobo, xa que cada un está a apoiar a iniciativa pola súa conta, e valoran esa improvisación como moi positiva.

Con todo, non falta coordinación e unha vez máis a cidadanía demostrou unha gran capacidade de organización. Segundo os datos facilitados a este semanario, constituíronse 100 comisións en diferentes localidades: 9 en Álava, 18 en Navarra, 32 en Gipuzkoa e 41 en Bizkaia.

Rexístrache comprando o metro

Para asegurar que se vai a seguir todo o camiño, púxose en marcha un sistema de inscricións. O metro está á venda por 5 euros; o bono pódese adquirir nas mesas instaladas na rúa ou na páxina web. A aplicación de rexistro en Internet permite comprar un metro específico e tamén suxire que se dirixan aos lugares nos que hai máis vacantes. A persoa que se inscriba terá peto e pano. O camiño foi dividido en quilómetros e a cada tramo corresponderon varios núcleos de poboación específicos. Un exemplo: En Lazkao, a cadea humana percorre os 59-61 quilómetros e alí terán que acudir os habitantes de Miribilla, Bilbao, Berrobi, Berastegi... e outras dúas decenas de pobos.

O 29 de marzo Gure Esku Dago puxo un termómetro á cadea humana: O polideportivo dA Casa de Bilbao acolleu a máis de 5.000 persoas, entre elas 5.000 persoas. Tamén ten intención de organizar máis eventos que dean que falar até xuño. Con todo, as eleccións europeas van pillar de cheo toda esta campaña: “Tentaremos non chocar, di Nicolás, e si temos que retardar os eventos farémolo. Nós respectaremos o ámbito dos partidos políticos, o que lles pedimos é que nos deixen facer”. Di que os partidos son os representantes lexítimos da cidadanía e que lles corresponde tomar decisións eficaces, pero tamén a achega da cidadanía é fundamental: “Conceptos como a autodeterminación estiveron encerrados durante demasiado tempo no ámbito político e é un dereito que nos corresponde á cidadanía. Os nosos pais tiveron moi claro a orixe das ikastolas, mesmo cando se produciron movementos de insumisión; a cidadanía debe ser consciente da importancia da súa actitude”.

E despois do 8 de xuño? Unha folla en branco. Nela tentarán responder a varias preguntas e converter a páxina nunha especie de folla de ruta: que se quere conseguir, segundo os principios, como participar, que relación facer... Ademais, o outono chega con moito vento, impulsado polos referendos de Escocia e Cataluña; os impulsores de Gure esku dago queren participar nestes feitos históricos: “Euskal Herritarrok terá a oportunidade de recoller o dedo e ‘e! Nós tamén queremos facelo!”.