A iniciativa, denominada Calda Beroa, púxose en marcha o ano pasado, despois de que un grupo da Universidade Pública de Navarra analizase a situación das persoas que dormen nas rúas de Pamplona. Dori Iriarte, responsable do servizo, afirma que o perfil de quen dormen na rúa é moi diferente ao de quen acoden ao comedor social, xa que ademais de ter necesidades e necesidades económicas, cargan problemas engadidos. Algúns viven baixo os efectos do alcol ou doutras drogas, outros teñen problemas mentais ou son inmigrantes que viven de forma ilegal e aos que se lles nega todo tipo de axuda. Segundo o estudo, a maioría dos habitantes das rúas son homes, de idades comprendidas entre os 40 e os 45 anos, que se instalan principalmente na Zona vella e o Ensanche.

As persoas que dormen nas rúas, polo xeral, teñen un sentimento profundo de soidade. O proxecto Calda Beroa “é unha escusa para estar coa xente da rúa, conversar con eles, facer compañía. A xente non pode alimentarse cunha soa sopa. Os voluntarios buscan a proximidade cos que dormen na rúa”, explicou Iriarte. O non empadroados na capital navarra están obrigados a permanecer na rúa, xa que o albergue da Trinitarios permítelles permanecer só tres días. Tes que estar empadroado en Pamplona durante dous anos para poder durmir de forma continuada no albergue. As portas do albergue só ábrense para todos cando se activa o protocolo anti-frío, é dicir, cando a temperatura é inferior a 3 graos.

Seguimos de rúa en rúa

Quedámonos ao sete menos cuarto da tarde, no atrio de Paris 365. Chove copiosamente. Hoxe reuníronse catro persoas: Asun, Antonio, Mikel e Javi. Saen de decembro a marzo, os meses máis fríos do ano, todos os luns e mércores. Metemos na furgoneta o termo de caldo, as mochilas e fúndalas para durmir e pómonos en marcha. A primeira parada realizámola no soto dun gran edificio xunto á antiga estación de autobuses. Un home de longa melena, tombado no solo, baixo unhas sabas gordas, e sobre unha cadeira de rodas, un ancián coas dúas pernas cortadas, e detrás del a súa filla, que non cumpriu os 30 anos. Falan entre si en romanés e en castelán con dificultade. Neste buraco levan sete meses. Pronto foron expulsados do refuxio. A sopa repártese e ao home tendido no solo déuselle unha funda para durmir, xa que dorme sobre un pedazo de cartón.

A segunda parada fixémola na Praza do Conde Rodezno. Nos soportais da praza reúnense os magrebís que dormen na zona. Aproveitamos para falar con eles mentres traen e beben a sopa. Un deles relatou que era químico marroquí e que traballou durante vinte anos en Barcelona. Seguimos de rúa en rúa e nun caixeiro do Paseo de Sarasate atopamos a dúas persoas: Trátase dun home de 72 anos, nacido en Ávila, e dun mozo andaluz, moi converso. Pregúntanos por que en lugar de darlle sopa non lle damos un euro porque “o tabaco é máis necesario que a sopa”. Os voluntarios respondéronlle que non lles está permitido doar diñeiro.
Dixéronme de volta que o mozo andaluz ten problemas mentais e gustaríalle levalo a un médico, pero el non quere.

A noite e a choiva converteron as rúas de Pamplona en desertos. O ruído do camión de lixo rompe o silencio desta cidade que dorme nas súas casas e nos seus caixeiros.