Angelu é un recuncho estraño para os que vivimos en eúscaro. Para o promotor cultural de Oiartzun, Joxean Arbelaitz, con todo, en Euskal Herria non hai recunchos que desprezar. O incomparable auditorio Quintaou de Angelu foi colmado polos asistentes ao concerto Egunsentiaren kantak. Son músicos que unen os nosos lados Norte e Sur, aínda que hai músicos que veñen do máis aló: O catalán Oriol Flores e o irlandés alan Griffin son algúns dos protagonistas da xornada. A estas alturas, os dous ben en Euskal Herria.
O concerto fundaméntase en dous músicos de gran dificultade. Trátase dunha fusión colectiva das almas do muskildiarra Pier Paul Berzaitz e do hernaniarra Joxan Goikoetxea, e os músicos e cantantes reunidos ao redor deles elevan a actuación a un nivel digno. Con todo, as cancións do Amencer non son só actuacións deses músicos. O repertorio é a aparición de grandes autores de cancións e letras vascas.
Berzaitz foi o encargado de inaugurar o recital, coa canción tradicional de Zubero. As voces de Estitxu Pinatxo e Magali Zubillaga acompañáronlle a continuación. As primeiras notas suaves chegaron ás saias dos espectadores, que foran acollidas con graza por ambos. Erramun Martikorena quentounos os corazóns coa canción Elur egin du kantaz de Mixel Labeguerie. Coa ruta de Zaldubi polas Américas levounos máis aló do mar: Lembrounos o éxodo de 150.000 vascos que tivo lugar no século XVIII. En seis anos (2.000 habitantes ao mes) marcháronse a América cun pouquiño de comida. O canto de Martikorena fíxonos estremecernos. Berzaitz e el cantaron a cappella. O grupo xa está ben compacto, as melodías celtas e irlandesas adornaron as cancións tradicionais vascas: testemuñas da nostalxia do pasado. Tanto na vida como na música renovaron a famosa canción, mostra da personalidade dos vascos.
Non todas as cancións foron antigas. Berzaitz ofreceu novas cancións a Imanol e Xabier Lete: non hai máis que cancións feitas por un mesmo. Máis fermosas que ningunha. Na súa voz sentín (ge)a conxectura de Imanol e Xabier. O porto da Memoria de Joseba Sarrionandia e o cambio nas voces de Magali e Estitxu... Pregúntome si a segunda canción foi “marxinada”. Sentín a dor do pobo e o sacar a canción do fondo.
Estitxu Pinatxo trouxo vida a continuación, ao ritmo do jazz. O seu estilo no estrado fíxome lembrar a Tina Turner. Imaxinación libre. Os oíntes repetiron a canción Eki eder de Guk e as palabras vivas de Jon Sarasua. Aniversarios de Magali Zubillaga, Zorionak kantua tamén. Risas no escenario e risas nas cadeiras de brazos.
Facía tempo que pasara a hora, sen apenas darse conta. A medida que se facían as presentacións dos músicos, os 800 oíntes despedímonos: “Saúdo temperán, to eta non!”. Para medir o desexo dos oíntes bastará con iso. Non te queixes. Prolongáronse durante 45 minutos máis, coa presenza de mitos, ritos e himnos na sala: Fixen Aments do defunto Ernest Alkat, na morte de Lete Xalbador. Unha horta de Berzaitz... Cancións que non morrerán tolearon ao seu auditorio. Témolos cravados na memoria. Idade dos oíntes? Unha media de 50 anos.
Hai que destacar a delicadeza de Goikoetxea, Garcés, Marin, Flores e Griffin, cada un co seu instrumento. Vendo como vivimos hoxe, se vivimos de acordo ás cancións creadas por Berzaitz a finais deste século, os demais son Sortu!. “E si só volven os 150.000 vascoparlantes que foron a América?”. Os copos de neve caían fóra e eu era un soñador de noite.