Para comezar cun dato positivo? Imos sacar 374 barras de combustible nuclear da piscina que hai encima do reactor 4 de Fukushima Daiichi até o 25 de febreiro, para levalas a un lugar máis seguro. 374 de 1.533, un cuarto escaso desde que comezaron en novembro do ano pasado. Vailles a ir un ano para que se complete o traslado deses combustibles perigosos que o terremoto deixou colgando en 2011; si prodúcese outro terremoto grave, os xaponeses non terían máis consolo que rezar, e poderían causar tal destrución.

Pero do mesmo xeito que levan as barras de combustible, chégannos a través das pingas novas malas noticias de Fukushima. Chegan... si estás interesado no tema nos blogs e outros medios electrónicos minoritarios que fan seguimento do accidente. A axenda da gran televisión e a gran prensa está estritamente controlada polo lobby nuclear.

Unha mala noticia, verdadeiramente terrible, difundiuna Japan Times a principios deste mes de febreiro: TEPCO desculpouse probablemente desde marzo de 2011, cando se produciu o accidente, ao facilitar datos demasiado baixos das emisións radioactivas. O pasado verán déronse conta do mal estado das augas, xa que até entón se produciu unha afluencia de auga moito maior do que se esperaba e publicouse.

Non merece a pena que o lector se desmaye con todos os detalles de tantos estroncios ou cesións por litro ou plutonio becquerel. Os efectos da falta de control son evidentes: os traballadores alí presentes sufriron unha contaminación moito máis forte que a declarada –algúns acudiron aos xulgados–, aínda ninguén sabe cantas radiacións chegaron ao mar, a desconfianza aumentou na fiabilidade dos datos que se difunden neste momento...

Con todo, sería difícil que o problema se medise de forma errónea pola contaminación anterior. Máis grave aínda é o feito de que se están difundindo continuamente datos de novas verteduras, fugas e novos contagios, fundamentalmente debido a que as augas utilizadas para refrigerar os combustibles dos reactores avariados a miúdo van directamente ao subsolo, noutras ocasións debido á presenza de pingueiras e tanques de almacenamento destas augas contaminadas.

O 20 de febreiro difundiuse a noticia de que 100 toneladas de auga contaminada fuxiran dos depósitos. Anteriormente, en agosto do ano pasado, chegáronse ao mar máis de 300 toneladas de contaminantes. Son moitas ou poucas as augas que se irradiaron? O número de radioactividades que se levaron a cabo nestes momentos é tan alto que a organización xaponesa de control de enerxía nuclear informou de que a zona onde se produciu a fuga é de categoría 3 na escala internacional INES (International Nuclear and Radiological Event Scale). Por tanto, neste momento Fukushima sofre un accidente de escala 7 e no seu interior produciuse outro de nivel 3.

Podemos coñecer este tipo de noticias –co obxectivo de comprender o francés ou sobre todo o inglés– grazas a voluntarios que están a recompilar e traducindo informacións en Internet. O que mencionamos anteriormente, por exemplo, débese ao que Iori Mochizuk fai no blog Fukushima Diary: El traduciu o visto en xaponés nunha web oficial e logo os sitios colectivos Fukuleaks, Pectine en francés ou Resumos desde Fukushima en castelán abrirano.

Vía libre para os lobbies nucleares

Alfonso do Val –ofrecéuselle un Larrun–, un experto en residuos e un sabio ecoloxista de esquerda, arrefriounos a esperanza aos que criamos que o desastre de Fukushima ía traer ao mundo o debate sobre as centrais atómicas: “Estades equivocados, non cambiará nada, é capaz de tragar máis e máis esa industria nuclear”.

Tiña razón. No número do 22 de febreiro, O País de Madrid estendeuno en grandes títulos: “O mapa nuclear tras Fukushima”. Tamén en grandes letras: "Estados Unidos quere construír dous novos reactores, os primeiros tras 30 anos de parada. China está a construír 28. Pódese falar de resurrección atómica?”. Vendo como España e Europa levan a cabo a xestión de Garoña que temos na fronteira con Álava, si.

Bussiness as usual é a lema do lobby nuclear, despois de que se desvanecese o caso dos poucos países que decidiron pechar centrais na calor do accidente de Fukushima. Por exemplo, en Francia. Coma se tratásese dun programa mais de televisión consumindo imaxes catastróficas, os cidadáns non escoitaron os estudos que demostran que un home como o de Fukushima conduciría o hexágono á quebra.

No paraíso das compañías de seguros en Suíza, o Goberno decidiu ampliar a zona de seguridade ao redor das centrais nucleares e estender as pílulas de iodo a todos os cidadáns que viven até 50 quilómetros. Ben mirado, é o mesmo modelo de protocolos de seguridade que se cumpren de forma tan estrita nas empresas, as medidas mínimas previamente adoptadas en caso de accidente para evitar posibles indemnizacións. Desgraciadamente, a xente de Vitoria-Gasteiz non foi calvinista e o Goberno Vasco non se viu obrigado a facer este tipo de gastos.

Pero a pesar de que a xente se tape os ollos, o accidente de nivel 7+3 en Fukushima seguirá vivo a mediados do próximo século. A pesar de que coas complicacións maiores que poden ocorrer, o mundo atopará consecuencias fronte aos extremos sen recorrer ao catastrofismo. Custos ocultos non recoñecidos que a industria nuclear fai pagar ao conxunto da sociedade. En Xapón, a elección do Primeiro Ministro Nuclear non salvará á poboación do terrible prezo da limpeza de Fukushima, si aos poucos vanse coñecendo os efectos nocivos sobre a saúde da poboación, estenderáselles a lista de sufrimentos nos próximos meses.

O mar vaise ensanchando. Os primeiros indicios chegan a Estados Unidos, que polo momento non ten ningún perigo, segundo informou Obama. Van máis polo camiño.

Os que loitan contra as nucleares teñen moi lonxe os focos dos grandes medios de comunicación. Como en Xapón, seguen traballando no mundo, sabendo que está a cocer noutra parte a próxima Fukushima.

Naoto Matsumura, o home que elixiu vivir na zona da catástrofe coidando dos animais que se atoparon na zona, e que chamou o último ser humano de Fukushima, estará na Francia onde se desata e apágase a discusión.

Entre o 4 e o 21 de marzo visitará os vertedoiros de residuos radioactivos desde París, a central de Fessenheim que se atopa en Alsacia, por onde pasará a través de conferencias a Alemaña e Suíza. O activista Pierre Fetet organizou a recollida de fondos para o pago dos gastos do blog de Fukushima. Para explicar o que esconde o lobby nuclear... a quen queira ver.