O primeiro xoves de cada mes, o afeccionado do Bidasoa ten unha cita: sentado ou de pé, sentado xunto á barra ou sentado na mesa, pode gozar dunha hora e media de sesión no bar Kabigorri (barrio de Moscova de Irun). A risa, o aplauso, o grolo de cervexa e as melodías suaves e profundas dominan todos os meses, nunha zona que é á vez ateneo e bar. Kabigorri conta cunha infraestrutura axeitada, xa que está afeito organizar moitas actividades, e por iso acudiron ao acto os membros da asociación de bertsos Irunabar; por iso, cren que a rúa, o bar, a sobremesa, é o lugar natural dos bertsos. Os bertsolaris cantan a cambio dunha cea. O obxectivo é dar a oportunidade á xente que non traballa nas grandes prazas. E, de paso, dar cabida ao eúscaro en Irun, crear momentos (g) vascos.

A iniciativa, que arrincou o pasado mes de setembro, tivo unha acollida inmellorable, xa que se cumpriu desde a primeira sesión de Kabigorri. Egoitz Zelaia, membro da asociación Irunabar, asegurou que o éxito está en manter o equilibrio en todos os sentidos. Traen nomes máis coñecidos e menos coñecidos, a partir dunha condición esencial: ser un bertsolari de casa, próximo. É dicir, a de Bidasoa ou a de Cinco Vilas, Oarsoaldea ou Lapurdi (residentes ou practicantes de bertsos locais) que manteñen unha relación natural estando cerca. Trátase de catro bertsolaris que se exercitaron polo momento e que teñen como criterio que polo menos un sexa muller (en número, son máis os homes que cantan no val). Outro obxectivo é repartir o protagonismo das sesións entre o catro, que todos teñan un momento para alargalo, e que “non se centralice nun ou en dous como adoita suceder nas sesións ordinarias”, di Zelaia. De modo que para eles é un levanta: “Superados os primeiros panicos escénicos, funcionan ben, porque os membros de Irunabar teñen nivel, pero non están afeitos cantar en público. Tamén é unha oportunidade para os bertsolaris dos pobos de ao redor, para medirse ante outro público. Ademais, Kabigorri é unha praza moi bonita”.

Entre os cantantes que escoitaron até agora están Urko Casado, Julen Zelaieta, Alaia Martin, Eneritz Zabaleta, Manu Goiogana, Ioar Tainta, Haritz Casabal, BEÑAT e Unai Gaztelumendi, Maddiane Txoperena, Odei Barroso ou Gotzon Aizolea. Achéganse Aitzol Barandiaran, Arkaitz Oiartzabal Xamoa, Amaia Elizagoien, Iñigo Ugarte, Miren Artetxe, Jokin Uranga, Manolo Arozena, Aitor Errazkin...
Gustaríalles continuar con estas sesións entre catro e cinco anos, para que as xeracións máis novas tamén poidan participar no programa. O reto está en fronte, porque Zelaia di que o oínte de Kabigorri é especial: o técnico non lle dá tanta importancia, senón á mensaxe, “máis aló da artificialidad, pide ao bertsolari que busque a veracidade, e ver que cando entras nese xogo o programa estala é unha gran cousa”.

‘Gure berts(i)oa, irundarrak bertso kantari’

Hai seis anos naceu Irunabar, o Centro de Interpretación do Bertso de Irun. Na actualidade, hai uns 20 membros (en total, un grupo de sete persoas) que dinamizan o movemento de bertsolaris e fomentan a afección na cidade e na comarca. Baixo a xestión de Irunabar, existen tres escolas de bertsolaris en Txingudi e outro tres encárganse de conducir nos centros educativos de Irun. Tamén cantan nas residencias, teñen un blog irunabar.wordpress.com e organizan o Bertso Eguna no verán. Ademais, acaban de publicar un disco, Gure berts(i)oa, Irundarrak bertso kantari. Co obxectivo de recuperar o legado dos bertsos da cidade, impregnáronse de bertsos do pasado e do presente. No disco, creado a partir da participación de 50 persoas, atoparás un total de 14 pezas.

Máis sobre a oferta cultural de Kabigorri: Cultura e debate entre copas e Cultura a cambio do ceo. Dous modelos e unha proposta cultural.