Si pregúntaslle a Google por “Jacques de Groote ”, na sección de fotos mostrarasche a un home de aspecto nobre de 86 anos. O que fose director xerente do Banco Mundial e do Fondo Monetario Internacional (FMI) deixou poucas fotos na capital biscaíña. Trátase dunha medalla para toda a vida entregada á elite das finanzas do mundo, unha das poucas fotos sacadas ás portas do tribunal.

NA Libre Belgique Ariane Van Calo resumiu o tema na crónica “Jacques de Groote condamné à une amende avec sursis” publicada o 11 de outubro: “Impúxoselle unha pena moi pequena, pero o administrador belga do FMI, Jacques de Groot, recorreraa, loitará até o final”.

O tribunal federal suízo, con sede en Bellinzona, impuxo unha multa de 75.000 francos suízos no caso da mina MUS checa. En 2011, seis cidadáns checos da compañía MUS e De Groote foron imputados por branqueo de capitais e criminalidade económica polos mesmos feitos. O acusado creu que se fixeron con máis dunha compañía de enerxía checa por fraude (...) organizando unha confusa rede de sociedades distribuídas en moitos países, entre eles Suíza, a mesma compañía para roubar e comprar cos fondos da compañía, sen pagar un céntimo”.

Hoxe sabemos quen é De Groot, atrapado nun conflito que non mereceu eco nos informativos, grazas a Eric Toussaint. Toussaint Attac, un dos líderes máis coñecidos dos altermundialistas a nivel europeo, e da Comisión para a Eliminación da Débeda do Terceiro Mundo (CADTM, polas súas siglas en francés), ofreceulle recentemente un folleto en bruto: Procès d’un homme exemplaire (A cuestión dun home modelo).

Un exemplo para as elites económicas e políticas que guiaron as orientacións de Europa, si, De Groot. Na súa biografía, resumida por Toussaine, pódese ler que en 1960, con 32 anos, traballou como funcionario na mesa de negociación que debía permitir a independencia do Congo, entón belga.

O 30 de xuño de 1960, o primeiro ministro congoleño, Patrice Emery Lumumba, pronunciou un memorable discurso ante o rei belga Baudouin [coñecido en España como Balduino], no que reivindicaba a liberación de todo o África, prometendo que “Congo sexa a estrela de todo o África” e que coidaría “para que os seus fillos gocen os resultados das terras da nosa patria”.

Lumumba, coa súa audacia, ía perder a cabeza. O xeneral de Mobutu Sese S tomouno prisioneiro e matouno ao ano seguinte. Varias forzas congoleñas atopábanse encerradas no golpe, pero sen disimulo ao servizo das autoridades belgas e estadounidenses. Neses anos, De Groote exercía o seu labor no Banco Mundial e no FMI, na delegación belga. Ao mesmo tempo asesora ao Banco Central do Congo.

Casualidade? No seu libro “Banco Mundial: o golpe de estado permanente”, Toussain explica como esta institución internacional e Bélxica estaban de acordo, xunto co réxime de Mobutu, para que a débeda de Bélxica no Congo recaese no novo estado.

Do Congo a Checa por Ruanda

Desde a independencia de Haití en 1804, as potencias coloniais han feito sempre o mesmo: as débedas por investimentos e gastos en colonias para o aproveitamento das metrópolis, pagando despois da independencia ás xentes desas colonias. E nas teorías populares, liberadas, utilizando os monicreques dos gobernantes, orixináronse débedas aínda maiores.

Como eran tempos de guerra fría, aos ditadores como Mobutu permitíuselles facer tolemias de todas clases, admirando a países como Congo e enriquecendo á vez a Mobutu.

De Groote foi director executivo do Banco Mundial e do FMI entre 1973 e 1994. Entre eles atopouse o apoio das potencias occidentais a Mobuturi para esmagar aos rebeldes mediante golpes militares en diferentes países de Sudamérica (Chile, Arxentina...). E tamén o xenocidio de Ruanda.

O de Ruanda foi especialmente subliñado por Toussaint, quen ademais de ser unha das institucións internacionais máis aparentemente limpas, De Groote era asesor de corporacións mineiras con intereses económicos en Ruanda.

Sábese que en 1994 un millón de persoas da etnia tutsi morreron en Ruanda en tres meses, xunto a varios miles de hutus dos partidos moderados. Con todo, este xenocidio, innegable, tiña tamén unhas raíces económicas moi evidentes, pouco mencionadas.

Entre 1976 e 1994, a débeda de Ruanda multiplicouse por vinte, por recomendación das institucións presididas por De Groote. Pero o Banco Mundial e o FMI ordenaron en 1990 ao Goberno do ditador Juvenal Habyarimana devaluar a súa moeda nun 67%. Miles de campesiños, principalmente os dedicados á exportación de café, quedáronse na miseria. Desastre social primeiro, xenocidio despois.

O diario neoliberal Wall Street Journal denunciara en 1990 que De Groot, xunto co seu cargo de responsable institucional, desempeñaba labores de asesoría de compañías privadas. Interrogado respecto diso, De Groot contestou o xornal Le soir: "Que culpa teño si un amigo ten unha mina en Ruanda? E que culpa teño si tiven que acudir ao banco e pedir diñeiro a ese amigo?”.

Como ninguén tiña reproches para el, continuou á idade. Descubriu o que fixera nas privatizacións masivas da caída da Unión Soviética e logo das compañías dos países comunistas. No gran roubo dos anos 90 enriqueceuse a nova oligarquía rusa e oriental de Europa, mentres que bancos e multinacionais occidentais compraron todo o que valía no Leste a cambio de diñeiro.

En 1998 converteuse en presidente de Appian Group tras abandonar as institucións internacionais. Sede central en Suíza, con 15.000 traballadores repartidos por todo o mundo. Comprou en Chequia, vendendo estatuas, a sección de enxeñaría de Skoda e a compañía de minería de MUS. Alain Aboudaram entregoulle 500.000 dólares para a operación ante a xustiza que o denunciou por fraude e estafa.

Ao comprar o MUS, a compañía roubou o diñeiro que tiña na caixa e con iso pagaron a débeda da compra. 660 millóns de francos suízos levados aos seus petos, 534 millóns de euros. Débedas, quebra, privatización, roubo... En 2014 funciona igual.