O 6 deste mes, a cantante cineasta Maddi Zubeldia presentou o seu novo disco, Hamaika Ihes, na asociación Baltsan de Ziburu. Rodeado de paisanos e amigos, ofreceu a primeira actuación do seu primeiro disco.

Non só por iso presentouse ante o público, senón que se comportou coa compañía dos H-Eds, tranquila, natural e sen escrúpulos.
Publicado no ano 2010. Entón, como agora, foi arroupado polos amigos músicos que compoñen o grupo H-Eden. Estas cancións eran, sinxelamente, versións de consagrados cantantes. Acolledoras, doces e entretidas.

Maddi Zubeldia non naceu antonte, nin empezou a cantar onte, pero si que saíu ao mercado cunha nova canción. Entón subliñamos a súa valentía: “Dedicado ao ensino, educando aos nenos e novos –e ás i)castas–, atreveuse a expresar con música as súas inquietudes e desexos internos”.

As dez cancións de once pegadas son súas, tanto as letras como as melodías. Cantou todas as cancións en Baltsan, se balanceó no aire, na mesma fila que o disco. O primeiro, aos poucos, coa ornamentación dun só instrumento, elegante. Doce confesión de amor. Sen confesarllo, o amor pode durar.

Urrixka, Maitasun tta, Igurikatzen, Seaska é pura… Nas catro cancións seguintes a proximidade dos músicos foi quentando aos poucos ao cantante. A voz de Maddi vibrou dulcemente nas notas musicais dos seus amigos. O amor é anhéloa como expresión das palabras, tamén predominan as paixóns e as risas. A canción Igurikatzen, aínda que escrita no pasado, segue soando, desgraciadamente.

Pero non todo é azar, como na vida. A canción Muller de ventre seco levounos ao franquismo. Quizais sexa un indicador da orixe de Maddi Zubeldia! ? Estableceu o perseguidor e o perseguidor o un ao outro. A canción pode ser un desaugadoiro das bágoas que non se derramaron no pasado.

Viaxamos a Irlanda na randeeira da canción Rede is The Rose. As rosas son vermellas, o amor quizá eterno. Himno. Irlandés clásico. A expresión da diversidade dos vascos, talvez. Os irlandeses case perderon o gaélico, nós retuiteamos o eúscaro dunha ou outra maneira, e afortunadamente. A falta da súa linguaxe, saboreamos polo menos o aire das súas cancións. Sentín a nostalxia de perder algo ao ouvir os aires de Éire que se axitaban ao noso ao redor.

Un foguete chegou correndo. Ao meu gusto, en lugar de elixir unha, a canción máis axustada e conseguida. Porque a mensaxe das palabras e o ton dos aires se balancea na sociedade. En homenaxe ao título ou á pinpilinpaux, si.

Os dantzaris e Akerrak sacáronnos á praza a través das cancións do grupo H-Eden, para lembrar que está na rúa Edena ou Paraíso. Un pobo que canta e baila non morrerá. Na praza das ovellas, das ovellas!

A última pegada do disco é A rengaine deas amoreux. A cantante fíxonos percorrer as beirarrúas de París coa súa música e as súas tonalidades. Ou… O ciboure tróuxonos a cantar o amor e a nostalxia nas beirarrúas de París. Onde nos situamos! Que universais os vascos!

Quen queira ten quen poida escoitar e onde, quen queira, que ver e que aprender.

Os seus amigos músicos protéxenlle con agarimo e talento. Para o meu oído, con todo, os músicos baixaron a voz de Maddi nalgunhas pasaxes. En calquera caso, a presenza do músico Arkaitz Miner é, entre outras cousas, un premio ao traballo entre amigos e un espello no camiño.

O disco Hamaika Ihes é unha marabilla do que con poucos medios pódese facer un traballo digno. A gravación está realizada no sinxelo estudo Xanoker de Xano Halsouet. No local de Urruña, na localidade labortana de Eden Edena. De aí, ao parecer, o nome do equipo de H-Ed.

Dise que o nome significa ser, o nome tamén o significa en algures. Con todo, os de H-Eden non están dispostos a descansar. Para ir ao voso recuncho ou á vosa praza, tedes que ir! Esperábavos!