Ospakizun bat dela tarteko, ardo botila bat ireki dut. Ardoa Sarako baserri batean egiten dute, etxerako. Sagardo botilan sartzen dute, eta gustuz ere badu sagardoaren antza: ahoan dantzaria, alkohola labur, zur gustu arrastorik ez eta amaiera... hori bai kategoriako amaiera, egundokoa! Sagardoa bezala, mahatsaren ardoa ere gero eta gehiago egiten da etxean etxerako. Osasuna eta bizitza-kalitatea uztartzen dakienak ederki asko daki etxean egindako gaien mailaren berri.
“Ihitia” izen gurbil pimenta du Sarako baserriak, eta jaki hauta mordoa lantzen du bertan urbistondotarren sendiak: sagardoa, muztioa, sagardo ozpina, mahats ardoa, eztia, gasna, patea eta bestelako zerrikiak... Nik, tarteka, horietakoren bat dastatzeko ohorea dut; gaur, 2012ko ardo bikaina. Borgoina eta Bordele, tokitan daude!
Bakoitzaren eta haurrideen hazkurria bat da, ondo bestelakoak hurkoaren neurrimendua eta jendartearen alha. Kalitatezko bizigailu aukera eskueran izatea, eskubide beharrean, bide nekea da. Hortik baratzearen garrantzia. Baratzea da munduaren hasiera. Baratzea da gaur egun egin dezakegun gauza iraultzaile bakarra. Ia bakarra. Iraultzaileena. Lurra ukitu, lurrari esker garaian garaikoaz elikatu, jatenen benetako balioaz jabetu, nekazarien lana aintzat hartu... zenbat mesede dator bakoitzaren baratzetik. Herri baratzeena hobea da. Jendartean baratzea eginez iraultza herritarra bihurtzen da. Diruak badaki: etorkizuneko boterea elikagaien ekoizpenaren kontrolean datza. Egin ditzagun, bada, baratzeak. Baratzeak berak ekarriko ditu oilategiak, zerri-kortak, artaldeak, gaztandegiak, sagastiak, upategiak... Bizi poza.
Jabetzen ari gara, gero eta txoko gehiagotan bizi du baratzea jendeak. Todmordenen, Ingalaterran, buruargitu eta ernatu dira. Hiriko 70 berdegunetan fruitu arbolak, barazkiak, belar finak eta abar landatzen dituzte. 15.000 biztanleetatik 270 borondatezko langile gisa ari dira hilean bi goizez. Lan horren uzta edonork eskura dezake, baita turistak ere. Trenez bertara iristean ikusten den lehena baratze eta fruitu arboladi horien mapa bat da. Eta bertan idatzia “Help yourself!”, “Har ezazu!”.
2018rako erabat buruaski izateko itxaropenarekin ari dira, jo eta su eta ke.
Onte á noite saín tranquilo e a cazar caracois. Despois do fermoso día, o ceo despexouse completamente e todo apuntaba a que o rocío era fermoso. Coa esperanza desa humidade, sospeitei que o noso par, caracol e sereno, sairía a pasear.
Collino, collino. O crepúsculo... [+]
Existen outras vías que van máis aló da agricultura ecolóxica. O ecolóxico, nos nosos días de hoxe, só significa que cumpren cunha normativa. É un gran avance respecto da agricultura tradicional industrial ou capitalista, pero non é un destino para algúns... [+]
Cada vez ven máis modernos materiais nas hortas. Este horticultor cambiounos no inverno para comer coles na primavera. As plantas regordetas son trigueras para carafio e babosas, un alimento tenro. Pero tubos de plástico ondulado, botellas de auga de cinco litros... Todo está... [+]
Cantas horas pasaron os nosos campesiños na miseria do que vén do ceo? E os que terán que pasar. Xamais perderá ese medo ao que poida suceder co tempo, esconderase, afastarase, abanicarase, pero non poderá apartarse para sempre.
Preparamos unha bonita xira polas hortas de... [+]
Fixeime nun recuncho da horta de Jacob. Joxean Artze fainos o cuco pola contraportada e Nemesio Etxaniz pola súa pliegue. Koldo Izagirre, Lauaxeta, Montoia, Juan Kruz Beloki, Borges ou Xabier Lete son outros dos grans que se poden atopar no fondo da horta. Entre a... [+]
Landaguneratu garen kaletarrok, mundu berri baten atarian, hainbat zailtasun laketgarriri aurre egin behar izan diegu. Landareei hitz egiten dien amona baten faltan, aro egokia denean zopizartzen ari den aitonaren irudiaren faltan… Idatzizko erreferentzia garbi baten... [+]
Na horta temos unha cuadrilla de amigos impresionantes. Ultimamente falamos da avoa mantangorri con motivo do asarre que fai a limpeza da cocheira e o pajarillo. Pero non é o único, nin sequera o único. Temos unha chea de amigos que fan un traballo parecido.
A dieta do... [+]
A horta é unha escola única. Nela pódense aprender moitas cousas. Non hai que admitir unha escola sen hortas. Exercicio, alimentación, biodiversidade, paisaxe cultural, xenética, de época, intercambio xeneracional, vínculos entre a terra e a nosa saúde, estética,... [+]
Este ano tocoume facer unha nova parada na ruta dos dólares de outono. Atopei o lagar por casualidade. Lagar de txakoli. Convidáronme a Lekeitio, a unha horta. Aínda que pareza mentira, atáronme desde a terra a Lekeitio, non desde a mar.
Antigamente o txakoli elaborábase... [+]
Lekak eta babarrunak aihena eskubiz aurrera luzatu eta haz daitezen, parda jartzen zaie geurean, Beterri alde honetan. Makila, haga, zurkaitza, arba... Izen asko du. “Parda” hitza inongo hiztegitan topatu ezinik nabilela “pordoi” aurkitu dut. Bai,... [+]
Lagun premian izaten da baratzezaina. Agronomo jarrera hagintaria maiz ikusten da: ni ingeniaria naiz, eta lurrak nik nahi dudana, nahi dudanean eta nahi dudan bezala emango du. Lagunak behar ditugula onartzea baino errazagoa da. Agronomiaren harrotasunetik, zaputza zaputzaren... [+]
A horticultura está a flor de pel. Alguén dixo: si queres vivir feliz, ponche nun horto e colle. Os novos horticultores que me rodean están máis felices, pero máis cansos. Eu, por suposto, estou a gusto, este ambiente que se está expandindo por todas partes é un... [+]