Como chegastes a esta situación?

O pp creou unha débeda de máis de 1.300 millóns de euros na radio pública. A débeda contraeuse en 1995, na época de Zaplana, e incrementouse de forma exponencial. Cando chegaron, eran uns 700 traballadores e case triplicaron o número. Deixaron de lado aos opositores, cualificados, por entender que eran contrarios ás súas formulacións, e substituíron a case todos os traballadores por xente fiel, por familiares, amigos e compañeiros de partido. Todo o exército do pp.

A lei Caldera permitiulles, anos despois, facer contratos permanentes. Ademais, moitos traballadores escondéronse con contratos de obras, en sesións…

Por unha banda, e por outro, contrataban a todas as empresas e produtoras da órbita do pp, madrileñas, da extrema dereita española. A televisión valenciana comprou tres documentais a unha produtora relacionada coa Intereconomía, á que lle esixiu 200.000 euros por cada reportaxe que emitiu. Os documentais eran moi mediocres e ben taxados custaban 2.000 euros cada un. Por sorte conseguimos paralo e RTVV negouse a pagalo. É un exemplo e hai moitos. Os clubs de fútbol valencianos foron financiados por RTVV coa subministración de fondos públicos, sen que teñan oficialmente subvencións. Nos últimos dez anos, o Goberno Vasco concedeulle máis de 300 millóns de euros. Os dereitos de emisión comprábanse a un prezo moi superior ao do mercado e logo vendíanse a outros moito máis baratos, é dicir, a prezos de mercado.

E agora xa non podía devolverlle a débeda.

Rádioa televisión foi destruída saqueando enormemente as arcas públicas de Valencia para que os seus amigos a leven. Agora din que hai demasiados traballadores e reducen o número. Pero mantiveron aos fieis a elas e despediron aos traballadores cualificados. Tras perder o ere, o Tribunal Superior de Xustiza da Comunidade Valenciana advertiulles de que se vulneraron os dereitos fundamentais dos traballadores. Ante isto, no canto de dar marcha atrás e negociar cos sindicatos un ERE razoable, decidiron manter a empresa, etc., suprimir a radiotelevisión pública.

Deixárono morrer ou colleron as mans?

Ían buscalo. Na medida en que puidese seguir saqueando, o RTVV servía ao pp. Até para comprar favores. O equipo de tertulianos e comentaristas madrileños deu un paso atrás, entre outros, Isabel San Sebastián, Miguel Ángel Rodríguez, director dA Razón e xornalistas dO Mundo de Madrid. Viña o máis nauseabundo a golpear sistematicamente ao PSOE da época de Zapatero.

É tempo de recentralización e liquidación, un golpe de estado mediático. Pechando isto non teremos nin radios nin televisións que falen no noso idioma.

O medio que pretenden pechar non gustaba á maioría dos valencianos, senón que era o pp o que defendía os seus intereses ideolóxicos.

Iso é verdade. Pero o instrumento non ten culpa. Cando o pianista toca mal non rompe o piano, o pianista cambia. Eles estaban a manipular e saqueando a radiotelevisión, e non se trata de pechala, de quedar sen os medios básicos de comunicación, de perder o espazo de xeración de opinión, de protección lingüística, etc. Hai que sacar a esta xente da Generalitat e recuperar rádioa e a televisión para todos os cidadáns.

Como debería ser a RADIO do futuro?

A maioría queremos unha radiotelevisión valenciana, que fale de nós, que fale no noso idioma, que teña en conta a nosa historia e as nosas inquietudes. Un espello –aínda que saiba que sempre será un espello distorsionado– onde miraremos e recoñecerémonos. Até hoxe non o queremos, pero agora queda claro que a xente quere a radiotelevisión pública.

En 1990 tiña unha cota de público do 21,4%, fronte ao 3,5% de 2013.

As cifras eran moi pequenas. A sociedade volveulle as costas por completo. Con todo, había algúns programas que tiñan éxito. Por exemplo, o tempo só dábao RTVV co detalle que nós necesitamos. Había unha sesión gastronómica en valenciano, cada día unha familia explicaba o que comían, como o preparaban. Música tamén en valenciano. Tiña moi bo número de espectadores. O programa Trau a llengua (sácalle a lingua) tamén tivo éxito. Tratábase de expresións valencianas, propias de expresión. A Alquería branca, unha serie que mostraba o mundo rural da década dos 60. Aínda que se podía criticar moito ideológicamente, porque mostraba un franquismo idílico, tiña un bo seguimento.

É dicir, cando RTVE realizou a programación en valenciano e pensando nos valencianos, o público respondeu. Pola contra, que Isabel San Sebastián vinga a dar a súa opinión sobre a política do PSOE non achega nada á maioría da audiencia.

Desde 2011 é membro do consello de administración. Que experiencia tiveches?

O EVE foi elaborado polo Consello de entón. Sentín moi só, contra o mundo, o PSOE e EU seguían coa vella práctica. Desde 1990 denunciei que os consellos de administración non son para pór políticos, senón para pór a expertos en comunicación. O único grupo parlamentario que o completou foi Compromís. Eu púxenme, son sociólogo, e aínda que sexa unha pena que eu diga, un referente na investigación da comunicación. O PSOE e EU puxeron a disposición dos medios de comunicación aos que non tiñan nin idea de débeda.

Semellante consello de administración non axudaría moito.

Nada. Compromís ten unha política distinta, digamos próxima ás reivindicacións da cidadanía. Foi moi duro e desagradable, ás veces só votaba eu contra as contas que presentaba o secretario xeral (o do pp), o PSOE e EU abstivéronse. Con todo, parece que entenderon algo, e en abril, cando se creou o novo consello de administración, por sorte, cambiaron de actitude. O PSOE propuxo a dous xornalistas, coñecidos xornalistas que fixeron un longo camiño, bos amigos e colegas. EU fixo o mesmo, propuxo a un xornalista. Con eles lévome moi ben e creo que fixemos un bo traballo. E dunha vez sentín protexido. O pp tentouno e propuxo xente de ambiente universitario. En verdade, é de agradecer, porque o consello anterior era dunha clase desagradable. Non ían máis que a dar a súa voz.

Os veciños de Valencia saíron á rúa pola neve. Como reaccionou a sociedade?

Parece que a sociedade valenciana ha empezado a espertar tarde, pero está a espertarse. O pp pagará caro esta decisión. Quizá non queren darse conta, pero están mortos, perdidos e vencidos.

Por tanto, pasaralle a factura.

Alto. Xa cho dixen, están mortos, perdidos e vencidos. Hoxe mesmo [13 de novembro] un deputado do pp de Xàtiva presentou a súa dimisión. De aquí e até o 27 de novembro veremos que ocorre, si perden os votos de cinco deputados do pp, non poderán aprobar a lei de peche da radiotelevisión. De non aprobarse a lei, Fabra (presidente da Comunidade Valenciana) terá que dimitir do seu cargo e convocar eleccións en Cataluña. Si aceptan, será unha burla á sociedade. Que estean preparados o día 27 porque no centro da cidade e nas cortes, aínda que estean rodeados pola policía, non poderán evitar a aglomeración de xente. Non se van a quedar sen a protesta da cidadanía, que non quere denunciar.

Teñen esperanzas de que algúns deputados do PP voten en contra do peche de RTVV?

Si, temos esperanzas. O da semana que vén daranos unha pista. [O cinco membros do pp do consello de administración dimitiron e foron elixidos por decreto do partido. O día 19 aceptarán ou rexeitarán o proceso de selección realizado].

En que situación atópanse os traballadores?

Pola súa banda, o pp recoñeceu que o ere foi "nulo". Onte [13 de novembro] reuníronse cos traballadores e dixéronlles que, como di a lei, indemnizaranlles, entre outras cousas. Serán readmitidos, pero non se reincorporarán á empresa. É dicir, daranlles vacacións. O que o pp non quere é que os traballadores entren no centro de traballo. Non vaia ocorrer que non queira saír máis tarde.

Se cadra levan dez ou once ao traballo, pero non ás 1.000 persoas que están na rúa. Os obreiros poden converterse en exércitos [ri] nas sedes da radiotelevisión. Si néganse a saír, o panorama sería o de Grecia.

Aceptar a anulación do ERE e negociar cos sindicatos para manter a empresa, sálguelles máis barato que liquidala.

Segundo a prensa, a empresa Vertice 360 ou Unidade Editorial poden pór en marcha unha radiotelevisión privada autonómica con subvencións públicas. Sería un fin, sublevaríanse os cidadáns.

Empresa privada en lugar de pública.

[María Dores] do marido de Cospedal, Pedro J.rena ou O Mundo.