En Londres, o 22 de maio, un dos asasinos que despediran a un soldado británico na rúa, gritaba: “Lamentamos que as mulleres teñan que ver isto, pero na nosa terra isto é o que as nosas esposas ven”. E un pouco máis adiante: “Xuramos que sempre loitaremos en nome do gran Allah. Fixemos o que fixemos polos musulmáns que morren todos os días”.

Os xornalistas occidentais lanzámonos sobre os aspectos técnicos dos avións non pilotos, máis coñecidos como drones (moscardón ou erlamando en inglés). Pola contra, falouse moi pouco de até que punto os ataques de avións controlados de lonxe entre xentes de moitos países propagaron o pánico. Fundamentalmente en Oriente Medio, desde Paquistán até Gaza, sen esquecer os que suceden en SOMALIA.

O pasado febreiro, Lindsey Graham, membro do Senado de EE.UU., declarou en voz alta que o seu Exército asasinou a máis de 4.700 persoas con mísiles de avións remotos. A necesidade de estender o uso destas moscas foi defendida por Graham no Easley Rotary Club da seguinte maneira: “Ás veces golpeas aos inocentes e dános noxo, pero estamos en guerra e matamos aos principais líderes da o-Qaeda grazas a eles”. A maioría dos ataques producíronse en Paquistán, Iemen e SOMALIA, sen esquecer os perpetrados en Afganistán, Iraq, Gaza e outros lugares da rexión. Estes ataques son os momentos álxidos da constante e asfixiante protección que as poboacións destes territorios senten sobre si mesmas.

A guerra tamén causou as súas primeiras vítimas en Estados Unidos. Como en todas as guerras, entre os soldados. Cando os veteranos de Vietnam envellecen, os iraquís soben á idade... hai feridos menores de trinta anos no US Army. O Dreams in Infrared de Nicola Abé de Der Spiegel: The Woes of an American Drone Operator” (Soños de infravermellos: A traxedia dun piloto de drones estadounidense) recolle o relato dun militar que asasinou a seres humanos que estaban a miles de quilómetros de distancia durante cinco anos.

“Durante máis de cinco anos”, comeza o relato Abé, “Brandon Bryant estivo traballando nunha sala sen xanelas, do tamaño dun remolque, mantendo o aire acondicionado en 17 graos e sen abrir portas por razóns de seguridade. Bryant e os seus compañeiros tiñan ante si catorce pantallas de computador e catro teclados. O botón de Bryant en Novo México e no outro extremo do mundo, alguén morría. (...) Así é o cerebro dun avión sen tripulación. Aínda que os militares o chaman ‘cabina’, os pilotos non voan polo aire, senón sentados fronte aos instrumentos de control”.

As 24 horas do inimigo

O militar lembra aquel día, o seu avión a bordo nos ceos sobre Afganistán, a uns 10.000 quilómetros da sala de control. Podía ver no Ekrane a caseta onde se gardaban as cabras. Bryant recibiu a orde de disparar, marcou tranquilamente o tellado da cabana, o piloto que tiña ao seu lado prendeu lume ao mísil Hellfire.

A falta de dezaseis segundos para que estale o obxectivo. O avión enviaba imaxes de infravermellos aos monitores da caserna, cun atraso de entre 2 e 5 segundos. A falta de sete segundos e todo ben. A falta de tres segundos apareceu o neno nas imaxes, nunha pequena localidade situada entre Baghlan e Mazari Sharif.

Explosión. Non había nin rastro do neno. No ventre do malestar militar. "Matamos a un neno?", preguntou ao seu veciño. Resposta “Si, sería un neno”. “Era un neno?”, escriben no chat do monitor. Entón respondeu alguén descoñecido dalgunha autoridade militar que facía o seguimento do ataque noutras partes do mundo: “Non, era un can”. Pouco despois, Bryant e os seus compañeiros abandonaron o vagón e foron recibidos nunha paisaxe que non tiña nada que ver coas xentes do país que atacaran desde a pantalla.

Bryant cóntalle estas cousas a Nicola Abé na sala da casa da súa nai. Aos 27 anos ten abandonado o Exército. “Nos últimos catro meses os meus soños non son en infravermellos”, dixo á xornalista coma se conseguiría unha gran vitoria. Durante os seus seis anos no Exército de Estados Unidos viu morrer a moita xente, homes, mulleres e nenos. “Nunca pensei que podería matar a tanta xente. A verdade é que pensei que non podería matar a ninguén”.

Quería ser xornalista. Pero antes de terminar o primeiro curso na universidade xa tiña acumuladas débedas por valor de miles de dólares. Acudiu en axuda dun compañeiro que ía ingresar no exército e decatouse de que o exército tiña unha universidade e gratuíta. Pola correcta realización das probas de acceso, foi inmediatamente incorporada a unha unidade de recollida de información.

A primeira misión aos vinte anos, digna de lembrar. Era o amencer en Iraq. Algúns soldados volvían á base, o seu sentinela era Bryant, que andaba no ceo, rodeado dos ollos do dron. Entón viu aquel ollo. Os combatentes inimigos [enemy combatants] colocan unha roda no solo da estrada, quéimana, funden o asfalto e colocan o explosivo dentro. Parece un ollo visto desde o ceo.

Bryant e o seu compañeiro de traballo avisaron ao responsable do equipo, este á central. Pero se os vehículos do convoi volvían, os gardas non podían avisar... Cos seus propios ollos viu a explosión que matara ao cinco soldados. A partir de entón dedicar á tarefa con afán.

Estes moscardones asasinos saen das bases militares da zona para pasar o control das mesmas aos que se atopan en Estados Unidos. Bryant contou como observaban á xente polo aire, observando durante todo o día aos que traballaban nos campos, aos nenos que xogaban ao fútbol...

Ao chegar a noite, o coidado realízase con raios infravermellos. Fai moita calor en Afganistán, a xente dorme baixo o tellado lixeiro. “Víaos facer o amor coas súas mulleres. Dúas pingas de infravermellos convértense nunha soa”.

Durante semanas enteiras espiaba aos soldados talibán. “Ao final coñécelos. De súpeto disparar ata que mándenche desde arriba”. Ao volver a casa dábase conta de cantos nenos deixaran orfos. “Non había tempo para sentirse sentimental”.

Ata que se desbordou. Non soportaba o traballo, nin o cheiro, non podía durmir catro horas, non podía manter un contacto cunha rapariga, porse a cuspir sangue. O diagnóstico médico indica que o veterano Bryant padece tensión postraumática e que o paciente padece cancro terminal.