Preguntaron á cidadanía se coñecen a Elhuyar?

Entrevistamos a un centenar de cidadáns, euskaldunes e castellanoparlantes.Preguntámoslles que institucións coñecían no ámbito científico, e o mesmo no ámbito lingüístico. A continuación, dabámoslles a lista das institucións e así vimos cantos coñecían de Elhuyar ou de Elhuyar que produtos coñecían.

O que si foi significativo foi que se pedise nomes de entidades científicas sen mostrar a lista e un 80% non foi capaz de dar nin un só nome, que era tremendo. No ámbito lingüístico, a metade das persoas non foron capaces de inscribirse nunha institución. No que respecta a Elhuyar, vimos que os dicionarios en temas lingüísticos son os máis coñecidos e o programa de televisión Teknopolis en temas científicos. A xente coñecía os proxectos de Elhuyar, pero non os relacionaba con Elhuyar. Aí démonos conta de que tiñamos que reforzar Elhuyar, todos somos Elhuyar.

Que é o que máis lles une coa ciencia ou coa linguaxe?

Dicionarios. Os dicionarios teñen un público máis amplo e nós preguntamos á cidadanía en xeral.Por tanto
, organizástesvos como un grupo e o voso obxectivo foi darvos a coñecer.Uníronse as
dúas cousas, a da marca Elhuyar e a de que tiñamos que traballar xuntos, e o cambio de logo está moi ligado a iso. Representa o paraugas: todos somos Elhuyar, Elhuyar Aholkularitza, Elhuyar Zientzia...

Organizastes catro unidades de negocio. Un é a linguaxe e a tecnoloxía, e o outro, o asesoramento.

En Consultoría, comezamos a traballar plans de eúscaro nas empresas, pero tamén empezamos a traballar noutros ámbitos: igualdade e participación. Nos últimos anos estamos a traballar en plans lingüísticos en empresas en proceso de internacionalización. O ano pasado fixemos un proxecto piloto en Tecnalia e Elay e agora estamos en fase de lanzamento.

Refírese á xestión lingüística.

Cando xestionamos plans de eúscaro estamos a falar de dous idiomas, o eúscaro e o castelán en Hegoalde. Temos unha metodoloxía desenvolvida, realizamos un diagnóstico, despois un plan de acción... As empresas que se están internacionalizando teñen que traballar con máis dunha lingua.

A ciencia é a vosa terceira unidade de negocio.

Aí están os nosos proxectos de socialización da ciencia:Teknopolis, Norteko Ferrokarrilla e a revista Elhuyar. Estes son os camiños tradicionais, pero desde hai algún tempo temos proxectos para fomentar a vocación dos mozos pola ciencia. Non todos os mozos serán investigadores, pero queremos achegarnos á ciencia e á tecnoloxía.

O labor de Elhuyar na ciencia é, moito, un labor de mediación. É dicir, nós non somos unha universidade, non somos un centro de investigación, pero damos importancia a comunicar o que aquí se fai. Por exemplo, para estimular a vocación dos mozos, é importante que os leven ao centro de investigación próximo, que poñan cara ao investigador. Que os mozos non pensen que a nanotecnoloxía se estuda en Estados Unidos, senón aquí, en San Sebastián. Nestes proxectos están implicados os centros de investigación, é noso Bidaide Tecnalia.

Aquí hai algo que ensinar aos mozos?

Existen CICs promovidas polo Goberno Vasco [centros de investigación cooperativa]; CICnanoGUNE, CICbiomaGUNE... Son seis ou sete. Existen BERCs [centros de investigación básicos e de excelencia], como o centro de investigación da matemática aplicada, o de investigación do cambio climático... Todos eles foron creados fai máis de dez anos.

Non sentes aos mozos tan lonxe da ciencia.

Aínda hai que traballalo. O camiño de ser investigadores cando teñen que decidir os seus estudos non está entre os primeiros. Os que teñan vocacións moi claras sempre estarán presentes, pero non están estendidos. E non só trátase do sistema educativo, senón tamén dos medios de comunicación. Os investigadores e os científicos salguen moi pouco.

Pero hai cousas estrañas. Cando fixemos a percepción dos mozos, démonos conta de que os mozos non representan ao científico cheo de tópicos, cun e co pelo cinguido como Einstein. Ademais, pensan que os científicos traballan en equipo. Co proxecto Teknoskopioa os mozos presentan traballos de investigación e tres grupos gañadores realizan unha estancia en Tecnalia. Iso é o que máis valoran, teñen a oportunidade de estar co investigador e, ademais, moitas veces o investigador é novo.

A cuarta unidade de negocio é a comunicación.

Ofrecemos servizos a organizacións interesadas na información sobre ciencia e tecnoloxía. Ofrecemos a nosa experiencia neste campo. Sempre compaxinamos proxectos e servizos de face á sociedade. Finalmente, o proxecto Elhuyar susténtase en parte na venda de servizos. Os servizos representan o 60% do orzamento total

Grazas ás convocatorias de subvencións europeas desenvolvestes diversos proxectos.

Estar aí é importante. Temos claro que a divulgación da ciencia faise en eúscaro e aquí, pero moitas veces o protagonismo recae no eúscaro e non vese que a ciencia é un proxecto de divulgación. En Europa o que se valora é o proxecto, que achegas, en eúscaro, en castelán ou en ruso. Parece mentira, pero xogar en Europa dános valor aquí.

Elhuyar conta cunha traxectoria de 40 anos. Cambiou o obxectivo inicial?

Elhuyar naceu moi ligada á ciencia, pero hoxe en día Elhuyar é moi diferente. Na reflexión grupal definimos o obxectivo e definimos tres alicerces. O noso eixo é o eúscaro, a extensión do eúscaro a novos ámbitos. Doutra banda, a ciencia e a tecnoloxía seguen sendo o noso aceno de identidade. E en terceiro lugar, traballamos para a sociedade vasca, unha sociedade con valores relacionados coa ciencia; para o curioso, para o crítico.