EN CATALUÑA cumpriuse o que o bo sentido dos nacionalistas cataláns esixe: CIU e ERC chegaron a un acordo, tanto para fixar a data do referendo como para avanzar cara á gobernabilidade. As dúas forzas decantáronse pola nación e, como diría Telesforo Monzón, puxéronse en marcha, polo menos, até Maltzaga, para cruzar a fronteira. Nos últimos 30 anos, CIU demostrou que foi capaz de chegar acordos con case todo o mundo, salvo con ERC. Nas eleccións da última década de ERC, o PSC tamén se impuxo a CIU. E de face ao día a día, ese era quizais o camiño máis lóxico, pero de face á independencia, e cos resultados electorais, o único que se conseguiu é o camiño.

Agora coñecemos algo do que vén en terras vascas, aínda que nun contexto moi diferente, xa que co Plan Ibarretxe aquí viviuse bastante da resposta de Madrid. E a resposta de Rajoy vai ser cada vez máis dura. Até onde?

Primeiro, os soberanistas cataláns prepararán o marco legal para a consulta de 2014, co obxectivo de construír un apoio democrático claro e poder demostrar un asidero sólido ante Europa. A Moncloa non se pronunciou até o momento sobre a forma na que se afronta a situación. Tras o 11 de setembro, o pp tivo medo de facer calquera cousa que puidese soprar o independentismo nas eleccións do 25 de novembro. Pero as eleccións non confirmaron o tsunami independentista, ou polo menos non como o esperaban os soberanistas cataláns, e agora a Moncloa ve unha gran oportunidade de actuar con maior calma e dureza. Como?

ESPAÑA dispón dunha ampla gama de instrumentos económicos, legais e políticos. O Goberno do pp levará ao Tribunal Constitucional a lei de consultas catalá e todas as demais medidas de carácter similar. O TC rexeitaraos e se o Govern non acepta as súas resolucións, o pp pode chegar a destituír, xulgar ou suspender a autonomía catalá. Para o pobo vasco, a música é coñecida, non?

Pero estes serían os últimos instrumentos e antes de actuar tan torpemente teñen outras vías, como a presión económica. Que Cataluña non cumpre os criterios de déficit? A Moncloa pode impor multas ou bloquear transferencias de diñeiro que xa teñen concertadas, o que pode carrexar graves problemas a Mais. E, no extremo, tamén pode pór fin á autonomía, porque o cambio constitucional de PSOE e pp en 2010 en relación ao déficit si o permite.

Ademais, conta con todos os instrumentos de propaganda que ten un Estado, así como a gran capacidade de presión dos aliados unionistas e autonomistas cataláns (grandes empresas, bancos...).Tamén hai

moitas dúbidas sobre a táctica de Cataluña e, probablemente, haberá que adaptala aos movementos de Madrid. Pero pensemos en varias hipóteses. Por unha banda, ante as prohibicións e ameazas de hoxe, Mais deixa en mans do Consello Catalán para a Transición Nacional o desenvolvemento do referendo. Sería posible canalizar a consulta simbólica a través dos concellos, como hai dous anos. Cunha gran participación sería unha gran lexitimidade democrática.

Dous, Mais fai caso omiso da prohibición do TC e, sobre a base da lexitimidade do Parlament, organiza a consulta soberanista. Non é o escenario máis real, pero, bo, haberá que ver tamén o que pasa en Escocia e como afecto o de alí en Cataluña.

Tres, ante todas as prohibicións, o Parlamento de Cataluña proclama a súa independencia, España disolve a súa autonomía e o Govern inicia a carreira de recoñecemento do seu novo status na Unión Europea.

Catro, Rajoy e Mais chegan a un acordo para que o referendo sobre Cataluña celébrese en toda España. O que vai saír en España está claro, pero tamén Cataluña ten a oportunidade de mostrar o seu resultado ante o mundo. Por certo, sería interesante ver os resultados dos territorios do Estado español. Que significa que a cidadanía vasca móstrese a favor da independencia de Cataluña? E en Navarra que apoio obterían os independentistas cataláns? Política ficción, si, pero quen diría hai un ano que Cataluña puidese estar na situación actual?