Os teus primeiros libros de poemas e isto non teñen nada en común. Que che pasou polo camiño?
Non me valía a forma do surrealismo de contar as cousas que agora quero contar, porque son moi egocéntricas, cargadas de metáforas e imaxes.
Vostede quería ser máis xusto.
Nunca pode controlar o que lerá o lector, pero non quería estar satisfeito comigo mesmo. Fun a aprender dos realismos que existiron desde a Primeira Guerra Mundial até hoxe.
Polos temas que traballaches, rexeitaches, pois, o surrealismo?
Por obxectivos. Pensei este libro case como unha campaña. Quero falar deste tipo de temas e busquei as formas máis eficaces para iso. Ás veces convíñame contalo en primeira persoa. Talvez inventarse un chiste noutra parte. A próxima vez violeina ou a parodié mellor nun ton case mitín. Foi moi consciente.
Os pequenos sketches, esas situacións cotiás e repetitivas parécenme moi atractivas, e os personaxes están tratados como marionetas.
Monicreques con nome e apelidos, en calquera caso.
Nomes e apelidos, ou letras do abecedario, como o señor D. Estes nomes, en si mesmos, queren estar ao límite do anonimato.
Volvendo ao surrealismo, esta vez descartáchelo porque non era o mellor. Volverás a iso?
Non o creo. Interésame moito ler, pero as formas do surrealismo, dos seus sucedáneos e mesmo dos posteriores están terminadas en gran medida, incluído o meu libro.
Doutra banda, a maioría dos que fixeron surrealismo eran comunistas, e a nivel ideolóxico podo sentirme moi identificado, pero nas prácticas do amor acabaron facendo cousas moi narcisistas. Viron o mundo como obxecto, como obxecto fantástico, e os obxectos que amaban ou desexaban. Non me interesan as explicacións do que ocorre en min.
Utilizou recursos estéticos, tipográficos.
E as parénteses? Quería ser limpo e tamén ter a oportunidade de escribir pancartas, pancartas, adhesivos... Para iso utilicei corchetes, letras maiúsculas ou bertsalitas, para distinguir planos, para que sexa máis claro. Si escribiunos na mesma tipografía, podería causar certa confusión. As intrusiones identifícanse desta maneira moi claramente.
A Juan Cruz Lakasta díxolle “Asombroso, entendín este libro de poesía”. Ese foi un dos meus obxectivos, ser comprensible.
Falemos do título. Quen é o simplista?
Esta palabra serve para evitar o debate. O obxectivo é evitar o debate dicindo a algún que é simplista, ou que desde unha posición de poder non está no ton axeitado. É como dicir que un conflito non existe. Si non existe non fai falta actuar respecto diso. Gústame. Ao longo da historia, isto fíxose desde moitas épocas, visións e ámbitos. Sodes miserables porque non tedes diñeiro, o cal fai miserable a vosa natureza, non sodes interesantes. Por tanto, somos miserables, somos maricóns, ou somos negros sucios. Se iso é a escusa para evitar o debate, ouza, converteremos o insulto no noso nome, pero empecemos a falar.
Quen os metiches nese saco?
A maioría da xente na sociedade na que vivo: limpadores de aseos, programadores web, mecánicos, desempregados, inmigrantes sen papeis que venden cositas, violinistas...
Mostra os dentes como na pel?
É un dos desfasamentos que xera o libro. Non está claro si o can está cos simplistas ou contra os simplistas. Probablemente, o can atópase en ambos os lados. Gústame porque é branco e negro, ver o mundo de forma binaria é un posible comezo da complexidade, polo menos en Occidente.
Os teus poemas parecen retratos feitos rapidamente na rúa.
Son moi domesticados, unha persoa que vai cambiar de compañía telefónica, que está a tomar algo no bar e que ouviu algo que non lle gusta aos seus veciños... No día a día hai anécdotas que funcionan como tal. Paréceme que outros poden describir algo.
Por exemplo. “Ti non podes queixarche” é unha frase que se repite unha e outra vez. A miúdo utilízase como argumento para evitar o debate. Non podes queixarche porque tes un traballo, aínda que o teu traballo sexa unha merda. Plasmei nos poemas esas formas cotiás da ideoloxía dominante.
Tamén son destacables as cuestións de sexo. Ten tanto peso o sexo na nosa sociedade?
Iso é algo que se quedou do surrealismo. Andre Breton dicía que a revolución será ou non será sexual. A nosa sociedade é visualmente moi sexual, pero din que nas prácticas non é moito máis sexual que outras sociedades anteriores. Hai vontade de mostrar ese sexo, non hai pudors. Non é un libro transgresor, é heterosexual en xeral, pero fala de temas que a algún non resultaranlles cómodos. Por exemplo, o ano. Hoxe en día úsase como insulto e está moi tratada de forma consciente. Aínda hai algunhas zonas do corpo que se supón que teñen que desaparecer. Hai unha elección aí.
Fixeches tres partes simétricas.
Todos os poemas son historietas. Tamén podían ir sen estrutura, pero a xente estruturada prefire que unha longa lista de títulos, iso veo dentro dunha forma. Non é máis que un xogo para crear un libro. Entre este tres fragmentos hai dous interludios, poemas un pouco máis longos, para respirar ou afogarse, non sei, polo menos para romper.
Para quen escribes?
Para esas persoas que aparecen no libro. Para os que teñen un mal traballo, para os pais separados, para os que escoitan o hip-hop ou a música clásica. Ou para os que lle rodean, ten un sentido práctico. Escoitar é insoportable “Non podes queixarche” ou “Aquí estamos mellor”. Por tanto, para iso hai un poema. Tentei explicar o absurdo desas frases ou levalas á práctica. n
DBH4 errepikatu zuen urtea gogoratzen du Jonek Pleibak (Susa, 2024) eleberrian. Adinkideak Durangoko institutura aldatu ziren, eta Polly auzokidearen ikasgelan geratu zen bera. Haurtzaroa Joneren baserria eta Pollyren txaleta lotzen zituen errepidean gora eta behera emana zuten... [+]
Joan Tartas (Sohüta, 1610 - data de morte descoñecida) non é un dos escritores máis famosos da historia das nosas letras e, con todo, descubrimos cousas boas nesta “peza mendre” cuxo título, admitámoslo desde o principio, non é probablemente o máis comercial dos... [+]