Traducido automaticamente do vasco, a tradución pode conter erros. Máis información aquí. Elhuyarren itzultzaile automatikoaren logoa

Lehen Mundu Gerrako beste Paris

Maisons-Laffitte 1944an; Lehen Mundu Gerran bonbardatua izan zedin prestatu zuten arren, orduan ez zuen aireko erasorik jaso. Bigarren Mundu Gerran bai, ordea.
Maisons-Laffitte 1944an; Lehen Mundu Gerran bonbardatua izan zedin prestatu zuten arren, orduan ez zuen aireko erasorik jaso. Bigarren Mundu Gerran bai, ordea.CLAUDE FAX

Paris, 1917. Lehen Mundu Gerran aireko bonbardaketek garrantzi handirik izan ez zuten arren, hiriburuko agintariak eta Frantziako armadako arduradunak kezkatuta zeuden, zeppelin alemaniarrek bi urte lehenago Londresen eragin zituzten triskantzak ikusita. Balizko erasoen aurrean nola babestu ez zekitenez, erasoak  “bideratzea” erabaki zuten: Parisen erreplika bat eraikiko zuten, amu gisa, alemaniarrek hiriburu faltsua suntsi zezaten benetakoaren ordez.

Lehenik kokapena aukeratu zuten. Hiriburuaren iparraldean, 24 kilometrora, Sena ibaiak Maisons-Laffitte Herrian egiten zituen bihurguneak Parisekoen antzekoak zirela ikusi zuten. Hantxe eraikiko zuten Paris faltsua.

Parisko eraikin enblematikoenak egurrez eraikiko zituzten. Baina pilotu alemaniarrak gauez engainatzeko, Argiaren Hiriaren erreplikak horixe beharko zuen, argia. Finantzaketa pribatuaren bidez, Fernand Jacopozzi elektrizitate ingeniaria kontratatu zuten. Haren zeregina fabriketako jarduna, trenen joan-etorria, eta, finean, hiriburuko bizitza argiztapenaren bidez irudikatzea izan zen. Erreplikan egindako ahalegina eskertzeko, Pariseko udalak Eiffel dorrea argiztatzeko enkargua egin zion Jacopozziri, gerra amaitu eta gero.

1918an hasi ziren Paris berriko lanak. Egurrezko Gare du Nord geltokia altxa zuten, eta Champs Elysées-en itxura zuen eremua ere prestatu zuten. Horrez gain, Opera, Garaipen Arkua eta beste elementu ezagun batzuk eraikitzeko asmoa zuten, eta Saint-Denis, Aubervilliers eta beste auzune batzuk ere aurreikusten zituen proiektuak. Baina 1918ko azaroan sinatutako armistizioak proiektua bertan behera utzi zuen. Paris faltsuaren eraginkortasuna egiaztatu gabe amaitu zen gerra.

Frantziarrek ederki aurreikusi zuten hegazkinen erasoek gerora izango zuten garrantzia, baina oraindik ez zekiten radarrak ezin direla giza ikusmena bezain erraz  engainatu.


Interésache pola canle: I. Mundu Gerra
Case todo ten prezo

Filadelfia (EEUU), 11 de xullo de 1838. Nace John Wanamaker, un empresario que logo terá unha gran influencia no mundo da mercadotecnia. Empezou a traballar na área comercial co seu cuñado aos 22 anos. Ambos abriron entón unha tenda e o negocio foi crecendo aos poucos.

En... [+]


Castañas polo Estado de Israel
Londres, 2 de novembro de 1917. Arthur James Balfour, secretario de Acción Exterior de Gran Bretaña, escribiu unha carta ao dirixente da comunidade xudía Lionel Wakter Rothschild para que a enviase á Federación Sionista.Este escrito, denominado Declaración Balfour,... [+]

Cen anos despois, continúa a ameaza das armas químicas
Hai un século, en xullo de 1923, os españois utilizaron por primeira vez o chamado iperita ou gas mostaza contra a poboación civil de Arrife. Antes, as potencias da Primeira Guerra Mundial tiñan a arma química ben probada contra os soldados. As consecuencias deste uso son... [+]

Globos inflados de interese
Lisboa, agosto de 1709. O sacerdote Bartolomeu de Gusmão realizou unha innovadora exhibición na Casa das Indias, fronte á corte de Juan V de Portugal e o despegamento dun globo de aire quente.

Publican unha novela de Louis -Ferdinand Céline desaparecida fai case 80 anos
Nun momento no que somos testemuñas dunha guerra que puxo a tremer o mundo, este xoves publicouse no Estado francés unha novela ambientada na primeira gran guerra do século pasado. E non calquera novela: Guerre (Guerra) é unha das obras inéditas do escritor Louis -Ferdinand... [+]

Kiev ou Kyiv?
A finais do século XIX, cando se estableceron as regras do ucranio moderno, un deles dicía que o nome da capital era en ucrania, e que a súa forma latinizada, é dicir, o exónimo a utilizar polos países occidentais era Kyiv. Pero na maioría dos recunchos do mundo... [+]

Mazás de Cézanne e Keynes
John Maynard Keynes era, ademais de creador dunha das teorías macroeconómicas máis importantes do século XX, unha apaixonado da arte e membro de Bloomsbury.

Desgraciado 'Dublineses'
Dublín (Irlanda) 1904. O escritor James Joyce (1882-1941) comezou a escribir unha colección de relatos que máis tarde se titularía Dubliners (Dublineses). O libro completouno nun tres anos, pero non conseguiu publicalo inmediatamente. Aínda está en mans do señor ou do... [+]

Aprendendo da segunda onda
Bermeo (Bizkaia), novembro de 1918. A denominada gripe española causou na localidade guipuscoana 23 mortos en menos dun mes por gripe a en todo o país. É a segunda onda da pandemia neste outono de 1918.

2020-11-19 | Julen Azpitarte
Wu Ming kolektiboaren 'Proletkult' nobela
Marxismo martetarra

Wu Ming literatur kolektiboaren Proletkult (2018) “objektu narratibo” berriak sozialismoa eta zientzia fikzioa lotzen ditu, Sobiet Batasuneko zientzia fikzio klasikoaren aitzindari izan zen Izar gorria (1908) nobela eta haren egile Aleksandr Bogdanov boltxebikearen... [+]


Legezko abortuak 100 urte

Sobietar Batasuna, 1920ko azaroaren 18a. Sobieten Gobernu Zentralak abortua legeztatzeko dekretua onartu zuen, historian lehenengoz. Handik aurrera, librea izateaz gain, doakoa ere izango zen. Urte batzuetan behintzat.


Moskuko Plaza Polita

Moskuko Plaza Gorriaren izena nondik datorren pentsatzean bi aukera bururatu ohi zaizkigu...


Potemkin, fikzio eta errealitatearen artean

Krimeako konkista zuzendu zuen militarrak, Ukrainako gobernadore Grigori Potemkinek (1739-1791) Katalina II.a erreginari aurkeztu zizkion herri idilikoak faltsuak omen ziren. Hortik dator “Potemkin herria” esamoldea.


Eguneraketa berriak daude