Descoñecía por completo a Michael Morpurgo (Hertfordshire, Reino Unido, 1943) e velaquí unha sorpresa ao saber que o libro que acabo de ler foi levado ao cine e ao escenario. Ao parecer, a película de Steven Spielberg, que toma o título orixinal da novela, foi "soada": War Horse 2011. E un ano despois, Koro Navarro traduciu ao euskera a novela de Morpurgo, titulada Gerrako zaldia.A

verdade é que non gocei do libro e non teño a razón moi clara. Non sei si a historia, a tradución, a forma de contar, a miña falta de concentración, ou si foi unha mestura de todos e todas o factor para chegar ao final. En calquera caso, asómbrame, porque me encanta a literatura que se sitúa na Primeira Guerra Mundial, e poida que sexa esa o meu principal interese para seguir adiante na novela. Polo demais, a tenra historia entre un mozo e un cabalo que se conta pesoume demasiado. A pesar de

todo, pareceume que o autor engadiu ao material reescrito e utilizado continuamente para a construción do Cabalo de Guerra unha perspectiva orixinal. De feito, a partir dunha formulación persoal e un pouco especial, tráenos á memoria a brutalidade da Gran Guerra, que deixará marcado o mundo, e a terra inhóspita do enorme lixo que provocou, como viviron os cabalos a Gran Guerra? Cal é a memoria do caos de entón que garda o cabalo Joey? Onde se atopou a maior taxa de mortalidade dos cabalos? Canto?

Claro que son preguntas retóricas, pero non porque non contesten, senón porque non se lles buscou a resposta. É dicir, porque a ninguén se lle ocorreu expolo. Para quen queira saber “se non hai cabalo non hai munición […] se non hai cabalo, a auga non é para os homes da fronte, a vida de todo o exército depende dos cabalos” (páx. 138). No meu caso, esta foi a nova perspectiva para reflexionar sobre a guerra que me regalou Morpurgo. Por tanto, nunha tolemia tan terrible como a guerra do 14 (e, por suposto, toda guerra), na que as vidas humanas convértense no máis importante, preguntar polos animais non é parvo. Porque hai unha pregunta que pode unir aos animais e aos homes (retórico? Imposible responder?) Un: por que e para que a guerra?O

protagonismo dos cabalos, aos que non se sabe a resposta e, con todo, obrigóuselles a participar, revela o absurdo da guerra. Pero o descoñecemento e o poder de insinuación dos homes, acrecentan o absurdo. Como pode un home matar a outro sen saber en realidade por que o fai? (páx. 102).

Ademais da tenrura, neste libro pódense atopar interesantes ideas soltas. Por iso, merece a pena ler