En que consisten as conversacións que estades a manter con Marrocos para solucionar este conflito?
A día de hoxe, Marrocos ha visto que se atopa nun momento moi duro ante o problema. Ninguén ten en conta a súa proposta de unir o Sahara Occidental cunha autonomía dentro de Marrocos. As Nacións Unidas (NU) din aos saharauís que se nos debe elixir a nosa vontade polo referendo, non calquera outra solución. Temos que decidir democraticamente, sen chantaxes. Marrocos advertiu de que non vai aceptar "ningunha solución" que non sexa a autonomía. Por tanto, as conversacións para a resolución do conflito están bastante interrompidas.
Vendo a situación actual, nun momento no que a resolución do conflito está absolutamente paralizada, que ves que falta para resolver este problema, para evitar ese parón e volver dialogar?
Dáme moito medo ver que falta un mando sólido e eficaz para resolver este problema. Algúns territorios que deberían ser protagonistas están a mirar cara a outro lado, como os estados español e francés. Ningún destes dous países deu un paso adiante na solución do problema. Diría que están a obstaculizar as decisións a tomar para que este conflito se resolva. Mire si non o Goberno de España fixo coa ONG que colaboraron connosco. Afortunadamente, esta ONG saben cal é a situación de aquí e non caeron nas trampas do Executivo. Tratan de axudar a Marrocos, ademais de ir en contra das súas obrigacións históricas.
Botamos de menos ese papel tan poderoso do Estado español que nos colonizó. A Marrocos parece que en todo momento tócalle facer algo a nivel internacional. Tampouco debemos esquecer que os Estados Unidos de América teñen unha enorme responsabilidade co noso pobo. Eles axudáronlle a invadir o Sahara Occidental en 1975.
Non hai presións reais por parte desas forzas para acabar este conflito; entón os saharauís temos que presionar. Non temos outra solución. Non descartamos volver tomar as armas, e non o descartamos nunca. Os saharauís estamos a debater nos últimos tempos non si temos que tomar as armas, senón cando e como tomalas si non queren dar solución a este conflito. Nós temos que presionar e si esa presión é coas armas, adiante!
Seguindo nesa liña, nos últimos anos, todo aquel que se achegue aos campamentos dáse conta de que os refuxiados saharauís están interesados en tomar as armas.
Si, ademais non só de refuxiados, senón tamén de territorios ocupados. Se lle preguntas a un mozo, el dirache inmediatamente que está a favor de tomar as armas. É comprensible, porque aquí, nos campamentos, non teñen futuro, nin traballo, nin condicións de vida boas. Por tanto, márchanse ao exterior en busca de traballo para mellorar a súa vida. Pola contra, quen teñen que quedar aquí, e moitos que se van, son partidarios de tomar as armas, non teñen nada que perder si perden a vida.
Están a presionar á dirección do polisario, tanto aos mozos aos que fixen referencia, como ás mulleres saharauís, sen esquecer aos vellos no primeiro conflito. Eles saben o que é facer a guerra, porque perderon amigos e familiares, e a pesar de todo son partidarios da guerra. Porque despois de 21 anos sentimos traizoados, xa que non organizaron un referendo.
Como pode o Polisario evitar ese conflito armado?
O Polisario está a facer todo o posible por evitalo. No ámbito da diplomacia estamos a movernos moito. A Unión Africana (AB) debería exercer unha maior presión para resolver definitivamente o conflito deste territorio que non se ha descolonizado. Tamén os estados español e francés, en lugar de pór obstáculos, deberían axudar a chegar á meta que as Nacións Unidas (NB) obrigan, é dicir, á descolonización real do Sahara Occidental. Aínda hoxe oficialmente, xa que este territorio depende dos colonizadores españois. Se isto non ocorre, a estabilidade da zona se desmorona, empeora a situación actual, que xa é bastante mala.
Ultimamente os refuxiados saharauís han tido problemas de seguridade. Parece que o territorio está sumido nunha inestabilidade. Secuestros, roubos, islamismo extremo, etc. Que di o Polisario diso?
Nós, os saharauís, somos membros e membros da AB. Asumimos, por tanto, as nosas obrigacións como partícipes. Nós temos que coidar a estabilidade destas contornas, a estabilidade do noso territorio. Ninguén máis. A seguridade nos territorios liberados é responsabilidade nosa. Demostramos, ademais, que o facemos ben. O do secuestro colleunos con sorpresa, afortunadamente todo acabou ben e non imos deixar que se repita un caso así. Non imos tolerar o secuestro das persoas que nos acompañan, nin a acción contra os visitantes, xornalistas e membros de MINURSO que están entre nós.
A soberanía do noso territorio témola nós, non Marrocos, aínda que nos queira facer crer así. Mantemos unha estreita relación cos pobos do barrio do Sahara Occidental, fóra de Marrocos, polo tema da seguridade. Loitaremos contra calquera ameaza, tanto contra os traficantes de drogas como contra os ladróns e o islamismo radical.
Tamén propuxemos a Marrocos unha colaboración para loitar contra estes problemas. Pero a resposta foi un non rotundo. Nós, en cambio, tentamos que a colaboración sexa frutífera, pero sempre recibimos unha resposta negativa.
Non estamos situados nun lugar cariñoso si miramos á seguridade, iso é certo. Moitas zonas da nosa contorna carecen de toda seguridade. Por tanto, o noso labor tamén é axudar aos territorios da nosa contorna a resolver estes problemas. Tamén no caso de secuestros. Algúns cidadáns da Unión Europea seguen secuestrados e faremos todo o que estea nas nosas mans para que eses secuestros terminen ben. A colaboración é fundamental.
1975ean Espainiak Sahara Marokoren eta Mauritaniaren menpe utzi zuenetik –Nazio Batuen informeei muzin eginez–, gatazkan dihardute sahararrek. Horietako asko Aljeriako errefuxiatu kanpamentuetan bizi dira. 1979an Mauritania beraien lurraldeetatik kanporatu ostean, Marokoren aurka aritu ziren, 1991. urtean su etena sinatu zuten arte. Su eten horretan, 6 hilabeteren buruan independentzia lortzea edo Marokoko probintzia izatea erabakiko zuten sahararrek. Erreferenduma galduko duela ikusita estatu alauiarra behin eta berriz saiatu izan da galdeketa oztopatzen, mila trikimailu erabiliz gainera. 1991. urteaz geroztik inongo fruiturik eman ez duten negoziaketetan dabiltza bi aldeak.
Azken urteetan Marokok jarrera aldatu eta erreferenduma egiteko autonomiaren aukera sartu nahi izan du. Hala eta guztiz ere, behin baino gehiagotan saiatu izan da trikimailuak erabiltzen, galdeketa horretan nork hartu beharko lukeen parte adosteko. Ibilaldi Berdearen ondoren sartu ziren iparraldeko marokoar txiroak ere bertan parte hartzea nahi dute. NBak kexu dira, Rabatek erregistroa faltsutzen duela eta. Horrek eragozten du jakitea zein pertsonek duten galdeketan botoa emateko eskubidea.
Hori gutxi balitz, azken aldian bahiketen eta muturreko islamismoaren arazoa ari dira jasaten errefuxiatuta dauden sahararrak. Enric Gonyalons, Ainhoa Fernandez eta Rosella Urru, hainbat GKEetan zebiltzan langileak bahitu zituzten Rabounin zeudela. Informazio askok Marokoren esku beltza ikusi du honen atzean, ondo baino hobeto baitaki Rabatek, Tindoufeko errefuxiatu kanpamentuetako diru iturri handiena bertaratzen diren laguntzaileak direla.
Azken hilabetean Rajoyren Gobernuak antzeko zer edo zer egin nahi izan du GKEen segurtasuna aitzaki hartuta, eta kooperatzen ari diren lagunak bertatik ateratzeko agindua eman du. Polisarioarentzat “Marokoren presioengatik hartu dute erabaki hori”. Hala ere, ia GKE guztiak bueltatu dira Tindouf inguruko kanpamentuetara lanera.
A nena que aparece no centro da fotografía, que dificilmente se pode considerar histórica, está a escribir unha lista de adxectivos: eu, ti, el, nós, vós, eles. Mirando cara abaixo, non puiden ver como era a súa mirada.
Insensible ao labor do fotógrafo, vostede, lenta e... [+]
Tras deixar atrás o mes de abril dos libros, as bibliotecas e os seus beneficios, desde Kabiak Saharauí queremos lembrar o lado escuro da súa historia, que cobra maior importancia na defensa da identidade e a supervivencia dos pobos. Estamos a falar da destrución das... [+]
Sahara, herri bat erresistentzian liburua argitaratu du Kristina Berasainek. Urte luzez jarraitu du Mendebaldeko Saharako gatazka, 2005ean BERRIA egunkariko kazetari gisa lurralde okupatuetara lehen aldiz bidaia egin zuenetik.
O ministro español de Asuntos Exteriores nega que España sexa a potencia administradora do Sahara Occidental. Pero si.
Durante anos, España dicía que era neutral no tema do Sahara, aínda que mentira: era moi parcial. Por Marrocos. O Poder Nacional Palestino ten unha... [+]
Marokok 2020an ia hiru hamarkadatako su etena hautsi zuenetik, gerra berrabiarazi dute Rabatek eta Mendebaldeko Saharako askapen mugimendu nazionalak. Polisarioa XVI. Kongresua egiten ari da egunotan, eta estrategia berria eztabaidatzen ari dira. Buruzagitzan Brahim Galik... [+]
Fai un par de anos, o comité de empresa de CAF opúxose á construción dun tren que discorre por territorios palestinos ocupados. Neste caso, o comité de empresa tiña claro que non quería participar no roubo de Israel en Palestina.
Para moitos, o Nadal é un bo momento... [+]