Nun instituto, un estudante pregúntame si podo lembrar o meu soño da noite. Contestei que si, sen saber onde quería conducirme. Despois preguntoume si podía escribir o soño. Antes de contestar, deime conta de que o meu soño era un furacán: os personaxes mesturábanse, os lugares cambiábanse e a historia non tiña sentido. Confeseille, pois, que dificilmente conseguirei pór por escrito ese absurdo cúmulo de imaxes. El respondeume que non son un auténtico escritor: “O auténtico escritor sabe pór os soños por escrito”, engadiu.
Un codicioso mocoso perturboume durante todo o día. Vale, preguntoume sobre os soños da noite, non sobre os demais, nin sobre as ideas que podes ter na cabeza en xeral, pero todas son o mesmo, ou así o interpretei eu: quen non pode escribir o que ten na cabeza, non é un auténtico escritor. A merda... e o peor de todo é que é verdade: a perfección da beleza percibida antes da creación dunha obra de arte e o resultado que se consegue ao final do proceso creativo están tan lonxe que o que reflicte o artista non é máis que o trémulo estremecimiento daquel lume que se acende no seu interior. Menos mal si dese lume podemos extraer algunha brasa. De feito, o escritor peruano Xullo Ramón Ribeyro fálanos dos libros que nos quedan dentro nunha pasaxe dA tentación do fracaso: “Hai pouco, cando lía Cervantes, pasou por diante de min un sopro que non tiven tempo de atrapar (por que?, alguén me interrompeu, o teléfono soou, non sei) desgraciadamente, porque recordo que sentín un impulso de empezar a facer algo... Daquela todo desvaneceuse. Todos temos algún libro dentro, quizá un gran libro, pero no caos da nosa vida interior aparece moi poucas veces, ou se mostra tan rápido que nin sequera temos tempo de tocar co arpón”.
E digo que si as palabras xaradas no papel non poden evocar ese sopro, aínda serán máis inútiles as palabras lanzadas ao aire, as palabras fuxidías que están tan lonxe da exactitude, pero que parecen estar feitas para durar na memoria. A min asómbranme os escritores que tamén se desenvolven no uso da palabra, quero dicir os bos. Buscando a perfección no escrito, saber que as palabras que vas usar na boca non serán tan exactas, non lles dá medo cando abras a boca? Marcel Duchamp dixo que no momento en que empezamos a pensar niso con palabras e frases, todo íase ao diaño. E, por exemplo, si ves a un escritor falando, fíxache nas súas mans. Bailará no aire, coma se quixese dar forma ao que quere dicir: as mans son hábiles no texto, as oralmente torpes e as histriónicas. E fíxache tamén nas fotos dos escritores: como pon as mans? Ou usan a escusa dun cigarro e unha cunca de café, ou tapan coa man o bordo da boca (fermosa imaxe simbólica: “Cala, que ti só sabes escribir!”), ou che apertan a man contra a man, ou che cruzan os brazos. Coas súas ferramentas nas mans, é curioso non saber que facer nas fotos con eses pedazos de carne que son imprescindibles para transmitir palabras e ideas.
Eu tampouco, non fai falta dicir. Mellor, pois, en silencio e coas mans nos petos. Mellor os brazos, o tronco, as pernas e a cabeza no peto. Plop! Desvanecede, bartlebytu na boca, cala, para que falar! Mellor durmir, mellor soñar, un lapis sempre ao meu lado, polo si ou polo non.
Aitor Esteban izango da EAJko EBBko hurrengo lehendakaria eta jeltzaleek salduko dute horrela, zuzendaritza berrituta, buruzagitza berria prest dagoela alderdiaren berrikuntza prozesuarekin jarraitzeko.
Grupo Itzal(iko)
bagina: Flores de Barro.
Actores: Os comentaristas serán Araitz Katarain, Janire Arrizabalaga e Izaro Bilbao.
Dirección: IRAITZ Lizarraga.
Cando: 2 de febreiro.
Onde: Salón Sutegi de... [+]