Si pídelle que explique cun exemplo que é a directiva 1924/2006, para que isto detéñase o que está a recoller a firma, dille que non pode pór na etiqueta dunha botella de auga “a auga reduce os riscos da deshidratación”. Asombroso como brillante.

No Boletín da Autoridade Europea de Seguridade Alimentaria (EFSA polas súas siglas en inglés), dispós da resolución de 28 de xaneiro de 2011: Si os doutores e profesores Moritz Hagenmeyer e Andreas Hahn solicitaron que se recoñeza á auga a súa capacidade para reducir os riscos de deshidratación, a comisión Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies, dentro da EFSA, responde cun non. En resumo, a auga non é un medicamento que poida evitar ou mellorar a deshidratación, polo que non poden anuncialo.

Os doutores Hagenmeyer e Hahn solicitaban o permiso como unha provocación, atrapando a EFSA nas condicións da longa negociación que alcanzaran nos últimos anos. Pero, como se pode negar a autorización para pór en etiqueta o que é tan evidente?

No seu artigo A normativa comunitaria sobre complementos alimenticios, Anxos Navarro explica a necesidade de que se inclúa unha normativa europea que recolla as leis e normas de cada país en materia de remedios naturais e complementos alimenticios. A Comisión Europea chegou a redactar a Directiva 1924/2006. Agora as primeiras consecuencias fixeron saltar as alarmas entre moitos profesionais e usuarios que operan en remedios alternativos, naturais e complementarios.

En moitos países púxose en marcha unha recollida de firmas para que esta norma volva ser debatida polo Parlamento Europeo, aproveitando a última oportunidade que deixa o tratado de Lisboa. En toda a Unión Europea necesítanse un millón de firmas. En Francia e en Bélxica, o Institut pour a Protection da Santé Naturelle (IPSN) leva a cabo unha campaña especial.

Augustin de Livois, do IPSN, resumiu por escrito e en vídeo o contido da campaña: “Pense que o neno ou a súa parella está gravemente enfermo, que hai un remedio natural que pode curar con risco e sen danos colaterais... pero que a Unión Europea fai todo o posible para que vostede non o coñeza. Pola contra, as autoridades anímanche a que entregues aos paciente fármacos químicos que poden causar danos colaterais graves. Ti estás nas súas mans. Este pesadelo absurdo é a que ameaza a Europa e aos seus habitantes, incluído ti e eu”.

Coa nova norma, os oligoelementos, minerais, vitaminas, aminoácidos, etc., afastaranse das mans dos cidadáns, xa que non poderán indicar na etiquetaxe os fins benéficos. As probas custosas para conseguir novos permisos só poderán ser feitas por multinacionais, polo que as herbolarias, os fabricantes de produtos naturais e miles de pequenos produtores poden desaparecer cos produtos.

Eutanasia das herbas medicinais

A europarlamentaria do grupo Europe Ecologie, Michèle Rivasi, explicou no artigo Mon plaidoyer pour plánteslles médicinales (O meu berro a favor das plantas medicinais) o conflito que en 2010 expuxo na Rue 89, explicando o contexto e as súas preocupacións.

Os produtos elaborados a base de plantas divídense en dúas categorías: os produtos farmacéuticos están controlados pola Axencia Europea de Farmacia (EMA) e os considerados accesorios de alimentación pola EFSA. Moitos produtores entraron pola primeira vía de venda en farmacias.

“En 2004 publicouse a Directiva THMPD –escribe Rivasi– que regula plantas, algas, fungos, líquenes crúas, en cápsulas ou en po, mesmo en tinturas, extractos, aceites esenciais ou zumes. A directiva púxose en marcha con boa intención para clasificar calquera sustancia en función dos seus efectos terapéuticos tradicionais. Pero desde entón hase visto que a THMPD fracasou”.

Implantouse un sistema de rexistro extremadamente complicado, di Rivasi. Custo igual: a inscrición dun produto custa 60.000 euros. En consecuencia, a EMA só ten actualmente recoñecidas 149 plantas medicinais como produtos farmacéuticos.

Europa comezou a traballar en 2006 a segunda vía para pór orde no ámbito dos complementos de alimentación. Pero pronto as cousas torcéronse e Rivasi chamou á alarma. “A situación das plantas medicinais non é xa moi boa en Europa. (...) Unha vez finalizado o período de transición marcado pola THMPD, as plantas non autorizadas poderán ser vendidas sen mencionar o seu potencial terapéutico. Se nada cambia, o golpe que van producir as dúas leis europeas será devastador”.

Quen queira adaptar un produto á norma 1924/2006 debe comezar por recoller os dossiers de expertos pagando decenas de miles de euros. Despois, espere unha media de 4 anos. E, finalmente, para nada: o 95% das solicitudes presentadas foron denegadas: Das 4.640 solicitudes presentadas en 2008, só 222 están autorizadas.

Para Augustin de Livois, do IPSN, “a ofensiva máis dura que se produciu até agora en Europa contra o noso dereito a sanarnos libremente. O obxectivo da nova normativa é asegurar á industria farmacéutica uns beneficios futuros de miles de millóns, obrigando aos pacientes a tomar medicamentos derivados da industria química. (...) Este é o maior roubo que se cometeu contra a nosa saúde e as nosas vidas”.

A propia EFSA, que concede permisos, está en dúbida, porque moitos dos seus expertos son empregados ou colaboradores de multinacionais. O Observatorio Corporate Europe Observatory xa publicou un duro dossier sobre iso: “Conflits indigestes. Une decenie d’influence industrielle à l’Autorité Européene de Sécurité Allimentaire (EFSA)”.

O Observatorio denunciou que moitos membros da EFSA teñen vínculos moi estreitos coas corporacións de alimentación, biotecnoloxía e química, entre as que se atopan as multinacionais e os lobbies que defenden os seus intereses, como o International Life Sciencies Institute.

Iso explicaría a brutalidade que denuncia De Livois: “EFSA chegou a prohibir que se coloque na etiqueta das ciruelas con poder laxante, se non se fan antes ensaios clínicos que custan miles de euros”.