A legalización de SORTU non traerá grandes consecuencias políticas a curto prazo, como foi o caso da legalización de Bildu, xa que entón a sentenza abría ou pechaba a porta das eleccións. Sortu é herdeira de Batasuna, e a súa representación político-institucional está actualmente representada por Bildu e Amaiur. E nas eleccións da CAV vai estar no EBH, agora como sortu xa o fixo.

A súa principal consecuencia política no momento actual é simbólica, simboliza a caída do muro de ilegalización que se construíu mirando ao País Vasco. E iso é un gran acontecemento, tanto porque un gran número de cidadáns e cidadás van poder exercer os seus dereitos fundamentais como porque supoñen un paso máis firme no proceso de paz que se vai a levar a cabo de forma gradual.

No día a día, as consecuencias políticas máis concretas padeceranas os militantes da Unión, que xa poderán actuar sen risco de encarceramento pola súa actividade política, ou sen necesidade de camuflar continuamente as súas iniciativas políticas, nin de prohibir a confrontación nin de contaxiar.

Si, foron advertidos para que se ocupen deles, e para iso o Tribunal Constitucional ha revestido a súa sentenza cunha consigna estrita de apercibimiento. Pero o cheiro a naftalina é o que desprenden as notas de ameaza, o fedor ao contexto conflitivo da pasada década, o xantar á opinión pública máis reaccionaria de España.

A sentenza desmantelou o caso Bateragune e puxo ás portas das súas celas a Arnaldo Otegi, Rafa Díez, Sonia Jazinto, Miren Zabaleta e Arkaitz Rodríguez para que se encargasen de liberalos. Sen entrar en argumentos xurídicos complicados, é evidente que si Sortu é legal, manter en prisión aos que impulsaron a súa creación non ten sentido político.

O Tribunal Constitucional (TC) considerou hoxe que o Tribunal Supremo español ilegalizó a sortu sen probas, facendo realidade as súas sospeitas, pero sen fixar ben a vía dos feitos entre uns e outros. Cos mesmos argumentos xurídicos, non se pode demostrar que Otegi e os outros catro fosen instrumentos ou membros de ETA. Noutras palabras, dado que a Audiencia Nacional e o Supremo non tiñan probas suficientes para emitir esa sentenza, coa condena pódese concluír que se vulnerou o principio de inocencia, polo que deberían deixala en liberdade.

Iso ten lóxica, pero non vai ocorrer mañá, evidentemente, a recuperación da opinión pública española necesita tempo. Primeiro ten que aceptar a decisión do Tribunal Constitucional de estudar a sentenza e despois proceder á mesma. Co tumulto mediático que provocou a sentenza de sortu en España, non parece que o recurso se admitise, pero trataríase en breve. Ademais, non se pode esquecer que o Constitucional está a piques de ser renovado e que na sentenza de sortu tamén votaron seis xuíces a favor e cinco en contra.

En calquera caso, o futuro abriulle as portas de pao a pao a sortu. Retrocedendo tres ou catro anos, nin o máis optimista imaxinaría que a entón Unión asediada tivese un futuro tan prometedor. Si deixa atrás as formas vangardistas do pasado e acerta a fusionar a súa actividade cos movementos sociais, Sortu pode crear un movemento transformador de gran potencial.