Na miña vida perdín varios trens, e noutras ocasións achegueime ao tren, mirei polas xanelas, tentei adiviñar onde ía, cheirei o interior e cando o xefe de estación deu un asubío, deixei que o tren se fose e despois vino afastarse.

Cando me preguntan por que escribo, non sempre digo a verdade, porque eu tampouco sei moi ben cal é a verdade, pero acórdome de todos os trens que foron.

De mozo, tería un dez anos, os meus pais apuntáronme ás clases particulares do solfexo, vendo a miña impotencia. Nunha casa de xardín, unha rapariga loura esperábame ao piano, todos os sábados pola mañá. Un día, cara ao terceiro día de clase, no canto de atravesar o xardín, quedei mirando pola xanela; alí estaba a rapariga, mirando o reloxo, sentada ante o piano. Dei media volta e non volvín máis. Desde entón, os pentagramas son códigos indescifrables para min, desfiles de moscas mortas, e si tomo unha guitarra entre as miñas mans, fago caso omiso dos fíos e empezo a acariñar a madeira, a falta de nada que mellor me acariñe.

Logo empecei a pintar no taller dun pintor coñecido, e aprendín a técnica, e combinei cores, e copiei modelos, e non fun máis aló, nunca máis aló de copiar. Os cadros que tiñan que saírme do interior quedaron dentro dos tarros de pinturas que non usara, ríxidos e secos; como cando pensas que podes coller o tren e escápasche aos narices, máis ríxidos e secos, sen saber a que hora pasará o próximo tren ou si pasará algún tren.

Logo viñeron os versos. Direi, en poucas palabras, que me alegraba de deixar escapar á mantenta o tren do verso. Sucedeu en Gernika: Jon Lopategi propúxomo para participar no Campionato Escolar de Bizkaia, e eu contesteille inmediatamente que non. Foi unha das primeiras decisións que tomei na miña vida, e nunca me arrepentín. Pero o mundo do bertso ensinoume o que pode ser a creatividade. E vin, no meu caso, que a creatividade non era música ou pintura, que non era nada abstracto, nin carreiros sensoriais similares, e que hai moitos trens para expresar sentimentos, e que un deles é a palabra, algo tan sinxelo, tan común, tan básico, e precisamente por iso tan complexo.

Agora, anos despois, estou no apuro entre os bertsolaris. Aínda que usemos o mesmo material, nunca sinto ao seu nivel, senón moito máis abaixo: despois de cada comentario, gustaríame retirarme a unha habitación e pensar e escribir a miña resposta durante un par de horas.

A miúdo opto por calarme cada vez máis, porque as palabras que se me escapan da boca apenas conseguen mellorar o meu silencio. A fala é, no meu caso, a actividade que pode estar máis lonxe da precisión. Escribir é chegar ao bordo do pensamento, quedar preto da perfección, pero case sempre fóra do centro da diana. Ás veces penso que algún día terei que deixar escapar o tren da palabra. Que avanza, que eu permaneza na estación do silencio, esperando outro tren que me sirva para explicarme o que teño dentro, si é que hai outro.