Esta semana celebrouse en todo o mundo o Primeiro de Maio, coñecido como o Día do Traballo desde fai 126 anos. Lémbrase unha data tráxica e heroica na que algúns estadounidenses foron condenados á morte e aforcados. Foron condenados por loitar en defensa dunha xornada laboral de oito horas, na que os traballadores traballaban durante 18 horas ao día. O 1 de maio de 1886 tivo lugar unha folga xeral en Estados Unidos a favor da xornada laboral de oito horas e o seu epicentro foi Chicago. O policía arroxouse con furia. No medio do caos, unha bomba, presuntamente lanzada contra a policía, detivo e xulgou a seis obreiros, cuxa culpabilidade nunca foi probada. Os seis obreiros foron condenados á morte; a dous deles ao final conmutaron o seu castigo e condenáronos a traballar durante toda a súa vida. Foron “mártires de Chicago”. Catro anos máis tarde, en 1890, empezouse a celebrar o Primeiro de Maio en todo o mundo.
Hoxe, no século XXI, especuladores e voitres capitalistas –os mercados–, acompañados por gobernos de quenda, están a desmantelar o estado de benestar: precariedade, discriminación laboral, despedimentos baratos, aumento do paro, brutais recortes en sanidade, educación e política de inmigración… É un benestar que a clase traballadora e os sectores populares han conseguido nas últimas décadas con sufrimento e loita. 126 anos despois daquela loita pola xornada laboral de oito horas, en Euskal Herria hai quen defende alargar a xornada e cobrar menos. Retirámonos. É hora de dicir “Alto!”. Como aqueles mártires de Chicago. Do mesmo xeito que os nosos mineiros da marxe esquerda, que en 1890 protagonizaron a primeira das longas e grandes folgas a favor dunha vivenda digna. Como fixeron até agora miles de traballadores e traballadoras vascas. Como na última folga xeral. Hai que manter a resistencia contra o capitalismo, contra os grandes bancos e contra os seus xestores políticos. Nin un paso atrás!
Euskal anarkismoaren mugimendua aurrera atera zuten pertsonaiak eta eztabaidak aztertu ditu Juantxo Estebaranzek bere azken liburuan: Breve historia del anarquismo vasco (Txertoa 2011). Historia horren errepasoa egin dugu, egilearen beraren laguntzarekin.