Nacemento 18 de xaneiro de 1912. A expedición británica liderada polo capitán Robert Falcon Scott chegou ao Polo sur. Pero nas súas caras non se sorría porque ao chegar a bandeira norueguesa ondeaba. 34 días antes Roald Amundsen foi o primeiro en pisar o Polo sur. Como conseguiu Noruega, un pobo novo e pequeno, dominar nesta competencia á potencia británica omnipotente?
Para empezar, Amundsen utilizou a estratagema. A súa expedición partiu en silencio e durante a viaxe comunicou a súa decisión mediante un telegrama a Scott e a Haakon, rei de Noruega. Desta maneira conseguiu unha vantaxe de catro días, pero o tempo non sería clave na liña de meta.
Para tirar dos trineos, o noruegués recolleu 52 cans esquimales. O grupo de Scott, pola súa banda, utilizou aos cans só ao principio da ruta, e a maior parte da travesía foi para os propios expedicionarios que tiveron que tirar dos trineos. Amundsen, durante a viaxe, matou a moitos cans para alimentar ao resto de cans e aos membros da expedición. Pero Scott negábase a sacrificar animais.
Na elección das persoas, o noruegués tamén se mostrou máis exquisito: recolleu a un experto en cans, a un aduaneiro, a un campión de esquí e a un arponero de balea. Os membros do equipo de Scott non estaban especializados e apenas tiñan experiencia nestas latitudes.
Amundsen acertou a pedir consello ás nouits. Usou os seus abrigos, apreciou os seus hábitos alimenticios... en fin, asumiu a súa experiencia. Os británicos, pola súa banda, foron durante séculos a principal potencia exploradora e non crían que necesitasen a axuda de ninguén.
E, por último, Amundsen estivo acompañado pola sorte. Tomou a arriscada decisión de atravesar o descoñecido glaciario que até entón non existía nos mapas para acurtar a ruta, e non atopou grandes dificultades. Con todo, Scott elixiu o camiño “vello”, máis seguro en teoría. Pero o tempo non foi favorable para os británicos. Non só non chegaron os primeiros ao Polo sur, senón que todos os membros da expedición morreron no regreso, antes de chegar ao campamento basee.
Así, a derrota de Scott foi definitiva. Pero o triunfo do seu rival non foi total en aparencia. O propio Roald Amundsen dixo uns meses despois de ser o primeiro home que pisou o Polo sur: “Non coñezo a ninguén que estea tan en contra dos seus desexos. Desde pequeno soñei con chegar ao Polo norte, e cheguei ao Polo sur”.
Berrogei urte dira Euskal Herrian autismoaren inguruko lehen azterketak eta zerbitzuak hasi zirela. Urte hauetan asko aldatu da autismoaz dakiguna. Uste baino heterogeneoagoa da. Uste baino ohikoagoa. Normalagoa.
Euskalgintzak Senpereko Larraldea etxea faltan botako du. Uda gabe, Bertsularien lagunak, bertan gelditzen den azken elkarteak, lekuz aldatuko du eta etxea hetsiko dute. Euskararen, euskal kulturaren eta arteen ohantzea izan da Larraldea, urte luzetan Andoni Iturrioz mezenasak... [+]
Badakizuenok badakizue, beste gauza asko bezala, euskararen aldeko borrokan ere politikoek, eragile batzuek eta hedabideek beraien antzezlana saldu nahi digutela, benetakoa balitz bezala.
Lehen urtean pozik jaso nuen, "Euskaraldi" hau. Zer edo zer zen, ezer ez zegoela... [+]
Euskarak, mendez mende, zapalkuntza sistematikoa jasan du, eta oraindik ere borrokan dabil egunerokoan bere leku duina aldarrikatzeko. Hizkuntza baten desagerpena ez da inoiz berez gertatzen; planifikazio politiko eta sozialak eragiten du zuzenean. Euskaldunoi ukatu egin izan... [+]
Puntueusek eta Cyberzaintzak elkarlanean ikusentzunezko baliabide pedagogiko bat sortu dute gazteentzat eta haiekin lan egiten duten profesionalentzat: irakasle, guraso eta hezitzaileentzat. Ikusentzunezko honen bidez, ziberjazarpena ezohiko ikuspegi batetik... [+]
Kamioiak ez sartu ez atera. Horrela eman dute goiza BSHko Eskirozko lantokian. Parez-pare langileak aurkitu dituzte protestan. Hilkutxa batekin, elkarretaratze formatuan lehenbizi eta Foruzaingoak esku hartu behar zuela jakin dutenean eserialdia egin dute erresistentzia pasiboa... [+]
Dakota Access oliobidearen kontrako protestengatik zigortu du Ipar Dakotako epaimahai batek erakunde ekologista, Energy Transfer Partners enpresak salaketa jarri ostean. Standing Rockeko sioux tribuak protesten erantzukizuna bere gain hartu du.
Sareak nabarmendu du Euskal Herri osoko eragileak daudela bertan eta deialdiak 140tik gora atxikimendu jaso dituela: "Horrek islatzen du zein den gaur egungo errealitatearen urgentzia, lurraren defentsaren beharra eta auziarekiko dagoen konpromezua".
Koalizio abertzaleko hiru ordezkariek ohar baten bidez euren "frustrazioa" adierazi dute proiektu fotovoltaikoa ezin gelditzeagatik: "Egoera horren aurrean, ez gara legegintzaldia amaitzeko indarrez sentitzen". Proiektu honi ez! plataformak salatu du EH Bilduren... [+]
Lau agenteak lesio-delituengatik ikertzen ari dira eta horrek galarazten du 2024ko amnistia aplikatzea. Polizia horietako batek, ustez, gomazko bala batekin begi bat zartatu zion Roger Español kataluniarrari.
Arrazismoaren aurkako nazioarteko eguna kari, larunbat honetan 16 alderdi, kolektibo eta elkartek deia luzatu dute, Baionako Marengo eta Pannecau zubien artean giza kate bat osatzeko. Aniztasuna, elkartasuna eta giza eskubideen errespetua aldarrikatzera deitu dute,... [+]
Ertzaintzak martxoaren 13an Bilbon zauritutako bi pertsonaren testigantza jaso ditugu. Athleticen partidaren ostean larriki zauritu zituzten aita-semeak, borra-kolpeka, eta atxilo eraman zuten haietako bat. Furgonetatik ikusi zuen ertzainek nola egin zuten tiro jendearen kontra,... [+]
Palestinarekin Elkartasuna plataformak osteguna, ostiral eta larunbatean eginen ditu protestak, Israel genozida. Palestinar erresistentzia aurrera! lelopean. Gernika-Palestina-k ere manifestazio nazionala antolatu du larunbaterako Donostian. Euskal Herriko Kontseilu Sozialistak... [+]