Gilda
San Sebastián, 1942. O adegueiro de Olite, Blas Vales, alugou un local na rúa Reis Católicos da capital guipuscoana, onde hoxe se atopa o Bar Vales. Na época na que o prezo do viño en Navarra baixaba moito, Decidiulles facer un esforzo para vender o viño navarro en San Sebastián, un mercado dominado polo viño dA Rioxa, traído en barricas de Olite.
Inmediatamente, os portaequipajes da estación do Norte empezaron a comer no almacén de viño, porque Vallès permitíalles quentar na cociña a comida que trouxeran de casa se a mollaban cun vaso de viño. Os veciños tamén empezaron a acudir ao almacén a beber porrones de viño, polo que en 1946 o viticultor navarro obtivo a licenza municipal de bar, aínda que continuou vendendo viño de barril.
Ese mesmo ano, en 1946, estreouse a película Gilda, dirixida por Charles Vidor e protagonizada por Rita Hayworth e Glenn Ford. A escena de put the blame on Mame ou o vulto que Ford dá a Hayworth pronto se converteron en clásicos do cine. E mentres tanto, no Bar Vales, estaba a crearse outro clásico. Para acompañar ao viño, Adoitáballes sacar aos seus clientes guindillas, olivas ou anchoas. A un deles, Joakin Aranburu, ao que chamaban Txepetxa no barrio, ocorréuselle recoller a pementa, a oliva e a anchoa cun txotx. A invención tivo éxito na sociedade e Txepetxa decidiu bautizala co nome de Gilda, como personaxe de Rita Hayworth, xa que o pintxo era verde, salgado e picante.
No Festival de San Sebastián de 1987 decidiuse outorgar o Premio Donostia á actriz Glenn Ford. A actriz tiña que elixir un traballo da súa dilatada traxectoria para a homenaxe, e elixiu a Gilda, de Vidor, como mellor actriz. Para entón, en centos de bares de San Sebastián e de fóra de San Sebastián, os clientes elixían a Txepetxa como Gilda.
Agintari gutxik aitortzen dute publikoki, disimulurik eta konplexurik gabe, multinazional kutsatzaileen alde daudela. Nahiago izaten dute enpresa horien aurpegi berdea babestu, “planetaren alde” lan egiten ari direla harro azpimarratu, eta kutsadura eta marroiz... [+]
Abdullah Öcalan buruzagiak PKKri otsailaren 27an eskatu zion armak uzteko. Taldeak egin duen adierazpenean babes osoa agertu dio buruzagiari eta Öcalanek eskatutakoa betetzeko konpromisoa adierazi du.
.jpg)
Hala iragarri du Keir Starmer Erresuma Batuko lehen ministroak Londresen eginiko goi bileran. Etxe Zurian Trumpek Zelenskiren aurka egin ostean, izandako eztabaidaren aurrean, Europako buruzagiek babesa adierazi diote Ukrainako presidenteari.
Elizak 23 kasu ditu onarturik Nafarroa Garaian. Haiek "ekonomikoki, psikologikoki eta espiritualki laguntzeko" konpromisoa adierazi du Iruñeko artzapezpikuak.
Karbankulu pomelatua "garai batean gure bizilagun Francisco Casanova hil zutenen ideiak babesten dituztenek erabilitako ikurra" dela, adierazi du Noelia Guerra UPNko Castejoneko alkateak, eta sinbolo "ez ofizialak" udalaren espazioetan erabiltzea... [+]
Mendizale batek asteburuan ikusi du animalia Lapurdiko Azkaine herrian, eta otsoa dela baieztatu du Pirinio Atlantikoetako Prefeturak. ELB lurraldean "harraparien presentziaren kontra" agertu da.
Elkarretaratzea egin zuen Aiaraldeko Mendiak Bizirik plataformak atzo Laudioko Lamuza plazan, Mugagabe Trail Lasterketaren testuinguruan.
EH Bilduk sustatuta, Hondarribiako udalak euskara sustatzeko diru-laguntzetan aldaketak egin eta laguntza-lerro berri bat sortu du. Horri esker, erabat doakoak izango dira euskalduntze ikastaroak, besteak beste.
Martxoak 3ko sarraskiaren 49. urteurrena beteko da astelehenean. Grebetan eta asanblada irekietan oinarritutako hilabetetako borroka gero eta eraginkorragoa zenez, odoletan itotzea erabaki zuten garaiko botereek, Trantsizioaren hastapenetan. Martxoak 3 elkartea orduan... [+]
1976ko martxoaren 3an, Gasteizen, Poliziak ehunka tiro egin zituen asanbladan bildutako jendetzaren aurka, zabalduz eta erradikalizatuz zihoan greba mugimendua odoletan ito nahian. Bost langile hil zituzten, baina “egun hartan hildakoak gehiago ez izatea ia miraria... [+]
Gipuzkoako hamaika txokotatik gerturatutako hamarka lagun elkartu ziren otsailaren 23an Amillubiko lehen auzo(p)lanera. Biolur elkarteak bultzatutako proiektu kolektiboa da Amillubi, agroekologian sakontzeko eta Gipuzkoako etorkizuneko elikadura erronkei heltzeko asmoz Zestoako... [+]
Leihatila honetan behin baino gehiagotan azaldu ditugu Ama Naturaren engainuak bere izakiak babestearren. Batzuetan, erle edo liztor itxura zuten euliak ekarri ditugu, beste batzuetan inongo arriskurik ez duten arrisku-kolorazioko intsektuak ere bai (kolorazio aposematikoa... [+]
Nori ez zaio gustatzen ahuakatea? Ia denok atsegin dugu fruitu berri hori, di-da amaren batean etxekotu zitzaigun. Zenbat urte da ba dendaero ikusten hasi garela? Gure mahaietara iritsi aurretik, historia luzea du.