O pai científico dos Grandes Irmáns
Oracle, Arizona (EEUU) 26 de setembro de 1991.Oito científicos irromperon nun ecosistema artificial de 1,27 hectáreas e, deste xeito, puxeron en marcha o proxecto Biosphere 2. O experimento tiña un triplo obxectivo: comprender as complexas redes de interacción dos ecosistemas, estudar a viabilidade das biosfera pechas na colonización do espazo e manipular a biosfera sen danar á Terra. A biosfera, de 200 millóns de dólares, tiña un anaco de selva, un pequeno océano, mangladía, sabana, deserto, terras de cultivo e un hábitat humano. Estaba hermeticamente pecha e os científicos non podían saír de alí, xa que a biosfera tiña que funcionar sen axuda externa. Na súa primeira misión, o grupo permaneceu dous anos dentro da estrutura e en marzo de 1994 lanzouse unha segunda misión, que se prolongou durante dez meses.
Desde o principio, o nivel de CO2 caracterizouse por unha fluctuación anómala que fixo que o osíxeno diminuíse sensiblemente; ao dezaseis meses de iniciarse, a porcentaxe de osíxeno era do 14,5%, que adoita situarse a uns 4.000 metros de altura. Moitas especies de animais morreron e outras, como as formigas, multiplicáronse en exceso. O equilibrio do ecosistema estaba roto, o que, ao parecer, afectou tamén aos seres humanos.
Un mes despois do comezo da segunda misión, dous membros da primeira misión levaron a cabo un acto de sabotaxe, con todas as portas abertas da burbulla. E entón xurdiron as discusións e os rancores entre os científicos case desde o principio. Na primeira misión, o grupo dividiuse en dous, os que foron amigos íntimos convertéronse en inimigos e comezaron a acusarse mutuamente de infrinxir as normas.
A revista Time dicía: “A manipulación de datos, a ocultación de alimentos e o contrabando romperon a credibilidade. O experimento de autosuficiencia de dous anos converteuse nun engano de 200 millóns”.
Aínda que se cualificou de fracaso caro, Biosphere 2 posibilitou centos de investigacións científicas. Con todo, o interese do público viuse envolvido nos escándalos persoais dos seus membros, non nos logros científicos. Poucos anos despois, a fórmula de acceso a un espazo pecho de varias persoas tería un gran éxito na televisión e os realities multiplicaríanse como as formigas de Biosphere 2.
Agintari gutxik aitortzen dute publikoki, disimulurik eta konplexurik gabe, multinazional kutsatzaileen alde daudela. Nahiago izaten dute enpresa horien aurpegi berdea babestu, “planetaren alde” lan egiten ari direla harro azpimarratu, eta kutsadura eta marroiz... [+]
Abdullah Öcalan buruzagiak PKKri otsailaren 27an eskatu zion armak uzteko. Taldeak egin duen adierazpenean babes osoa agertu dio buruzagiari eta Öcalanek eskatutakoa betetzeko konpromisoa adierazi du.
.jpg)
Hala iragarri du Keir Starmer Erresuma Batuko lehen ministroak Londresen eginiko goi bileran. Etxe Zurian Trumpek Zelenskiren aurka egin ostean, izandako eztabaidaren aurrean, Europako buruzagiek babesa adierazi diote Ukrainako presidenteari.
Elizak 23 kasu ditu onarturik Nafarroa Garaian. Haiek "ekonomikoki, psikologikoki eta espiritualki laguntzeko" konpromisoa adierazi du Iruñeko artzapezpikuak.
Karbankulu pomelatua "garai batean gure bizilagun Francisco Casanova hil zutenen ideiak babesten dituztenek erabilitako ikurra" dela, adierazi du Noelia Guerra UPNko Castejoneko alkateak, eta sinbolo "ez ofizialak" udalaren espazioetan erabiltzea... [+]
Mendizale batek asteburuan ikusi du animalia Lapurdiko Azkaine herrian, eta otsoa dela baieztatu du Pirinio Atlantikoetako Prefeturak. ELB lurraldean "harraparien presentziaren kontra" agertu da.
Elkarretaratzea egin zuen Aiaraldeko Mendiak Bizirik plataformak atzo Laudioko Lamuza plazan, Mugagabe Trail Lasterketaren testuinguruan.
EH Bilduk sustatuta, Hondarribiako udalak euskara sustatzeko diru-laguntzetan aldaketak egin eta laguntza-lerro berri bat sortu du. Horri esker, erabat doakoak izango dira euskalduntze ikastaroak, besteak beste.
Martxoak 3ko sarraskiaren 49. urteurrena beteko da astelehenean. Grebetan eta asanblada irekietan oinarritutako hilabetetako borroka gero eta eraginkorragoa zenez, odoletan itotzea erabaki zuten garaiko botereek, Trantsizioaren hastapenetan. Martxoak 3 elkartea orduan... [+]
1976ko martxoaren 3an, Gasteizen, Poliziak ehunka tiro egin zituen asanbladan bildutako jendetzaren aurka, zabalduz eta erradikalizatuz zihoan greba mugimendua odoletan ito nahian. Bost langile hil zituzten, baina “egun hartan hildakoak gehiago ez izatea ia miraria... [+]
Gipuzkoako hamaika txokotatik gerturatutako hamarka lagun elkartu ziren otsailaren 23an Amillubiko lehen auzo(p)lanera. Biolur elkarteak bultzatutako proiektu kolektiboa da Amillubi, agroekologian sakontzeko eta Gipuzkoako etorkizuneko elikadura erronkei heltzeko asmoz Zestoako... [+]
Leihatila honetan behin baino gehiagotan azaldu ditugu Ama Naturaren engainuak bere izakiak babestearren. Batzuetan, erle edo liztor itxura zuten euliak ekarri ditugu, beste batzuetan inongo arriskurik ez duten arrisku-kolorazioko intsektuak ere bai (kolorazio aposematikoa... [+]
Nori ez zaio gustatzen ahuakatea? Ia denok atsegin dugu fruitu berri hori, di-da amaren batean etxekotu zitzaigun. Zenbat urte da ba dendaero ikusten hasi garela? Gure mahaietara iritsi aurretik, historia luzea du.