Un libro dunha forma especial, mesmo na colección estándar pola súa aparencia.

É o que quería, un libro que lembrase o aspecto do disco e que tivese as súas propias imaxes, é dicir, as portadas dos discos. Leveime a idea á editorial Erein, aceptáronma, e así publicaron o libro. Este tipo de traballo tamén podía saír fóra da colección habitual, cría que ía ser publicado nunha sección especial, e iso ten moito ben e mal, pero ao final viu a luz na sección de literatura habitual, e non me parece mal, porque este libro, á fin e ao cabo, é unha colección de contos, entre moitos.

É un libro de contos, por tanto, Biodiskografiak?

Si, contos, non un traballo sobre música. Se quixese facer iso, elixiría outros discos, sería un traballo máis completo, unha opción máis ampla e completa sobre o pop anglosaxón, sen dúbida. Por exemplo, niso estou a traballar agora na revista Nabarra. Alí, cada mes escollo tres discos, dependendo dunha unidade temática (divorcio, postpunk,…), e estes textos si, refírense á música. Se os recollese tería unha certa enciclopedia sobre a música, pero as biodiscografías non son así. Si, ten ese ton, porque son afeccionado aos libros de música e pop, porque tamén compro ese tipo de libros, colecciono, e poida que este traballo sexa parecido a eles, pero iso, ao parecer, é o que eu quería escribir contos, ese era o meu obxectivo, arrincar de discos e crear contos. O conto, doutra banda, ofrece a posibilidade de practicar a hibridación de xéneros, incluíndo o ensaio. Velaquí o texto sobre The Sound, por exemplo, onde a memoria persoal confúndese coa historia do final do grupo. Pero a intención principal era a ficción, o conto.

“Discos, casetes e outros falsos recordos”. De verdade falso? Tamén desde a autobiografía...

Si, como gran parte do meu conto. Nisto non se aparta moito dos meus traballos anteriores. Moitas veces teño a intención de escribir máis autobiográfico, pero logo sempre recorro á ficción, porque non me fío da miña memoria. E é que a memoria, en si mesma, fai o mesmo, cambia o pasado. E por iso a autobiografía é, en parte, a rama da ficción. O conto, pola súa banda, permíteme utilizar con tranquilidade os cambios que a memoria provoca na autobiografía. Non me atrevo a facer unha autobiografía concreta. Este traballo obrigaríame a realizar un gran traballo de contraste e documentación, preguntando a amigos e coñecidos. Teño inquietude por iso, e refírome a iso no conto de The Sound, non en balde chámase O erro da memoria… Niso estou a traballar en todas as miñas obras de ficción. Por outra banda, tampouco a miña vida paréceme, en si mesma, moi interesante. Interésame máis modificala. E borrar as pistas, dito de paso…

Pregunta ao músico e un di: “A música é o primeiro”. Outros: “A palabra é antes”. Quen manda no teu libro?

Discos. Fago máis caso á música, ao sentimento que produce esa música no meu interior. É certo que ás veces a letra manda o camiño, que me ensinou que escribir. Como é a canción. En moitas ocasións, ambas coinciden. Estou seguro de que as palabras dalgunhas cancións, só as palabras, non serían grandes si non tivesen música. As letras de moitas cancións pop son bastante estúpidas en si mesmas. Case sempre non se pode vender como un poema. A música sálvaos. Hai moitos misterios por aí, non se sabe por que nos conmove unha determinada canción. Debería dicir que a música e as palabras coinciden.

Hai máis crítica social do que pensaba nas letras dos discos que vostede elixiu, e tamén nos contos.

É posible. Non é gratuíto comezar co álbum de Beatles Revolver. Trátase dun disco que xurdiu en tempos da lixeireza na música pop, pero os Beatles, aproveitando o seu éxito até entón, pensaron en escalar un nivel dentro do pop e o rock and roll, e deron Revolver, Rubber Soul e Sgt. Xunto con Pepper’s. Por iso tamén incluín a cita da entrada ao libro, de Thom Yorke, cantante de Radiohead: “Nunca crin que a música pop sexa un lixo escapista. Sempre hai unha especie de escuridade, mesmo dentro da música pop máis brillante”. Non sempre ocorre, pero despois dos Beatles foi cada vez máis frecuente. Hai de todo. Diría que o propio Radiohead fai unha música moi intelectual, non hai máis que ler as súas palabras.

A música pop non é unha vía de escape, dis, e os teus contos tampouco. Aí está o poder crítico, o amor roto, a morte e o suicidio, a perda dos
amigos…

Si, si… Á fin e ao cabo, este libro é a banda sonora da miña vida. En certo xeito! Na miña vida hai máis discos, por suposto, ademais deste trinta e oito, e na miña vida hai todo iso. Pero no resto dos libros tamén aparecen estes temas, algunhas obsesións repítense constantemente. Neste libro o punto de partida é diferente, non o resultado… É a miña esperanza, con todo, escribir sempre mellor que no anterior. Esa é a miña intención. O lector terá que dicir se o consigo…

Para empezar, acompáñanche dous lectores, Fermin Etxegoien que ha preinscrito o libro, Mikel Hernandez Abaitua que che falou.

Si, tiven sorte nese sentido; na presentación, ademais, contei coa presenza de Beñat Sarasola. O libro tivo moi boa acollida polos arredores, pero, xa sabe, algúns son amigos e, no que se refire á súa obra, non se pode fiar do todo dos amigos, como da nai ou da avoa.

A Anjel Lertxundi linlle recentemente que hai que crear un pacto entre o escritor e o lector. Unha terra en común, digo, onde os desexos de ambos se funden. Neste caso, como coser os desexos dos lectores de escritores, o pop anglosaxón ao lector que lle é alleo?

É unha dificultade engadida, son consciente. Pero tamén nos contos convencionais ocorre que a un lector concreto non lle interesa a obsesión do escritor. O meu grupo de lectores é limitado en si mesmo. Tento escribir para todos, pero sei que non chegarei a algunhas persoas. Só gustos e intereses diferentes. En canto a este libro, chegarei máis facilmente a quen coñece a música pop que a quen non coñece. Quizá os que lle coñezan teñan un pracer engadido. O mesmo ocórreme cando escribo en castelán sobre estas cuestións: interesaralle a un lector de Almería? Pero hai que arriscar e escribir, a pesar de todos o hándicap e límites. Creo que os contos teñen forza suficiente, son lexibles polo lector que sexa. Espero, con todo, que o lector que non lese o tradicional libro de relatos léao, devorando o soño da música: aí quizá haxa un público que non chega ás miñas “habituais” obras literarias, que senta atraído… Pero quen sabe.

E en corenta e oito discos, un, un, en eúscaro:Alkolea de Itoiz.

Isto vai unido á miña educación sentimental, á música anglosaxoa. E máis concretamente, o das “illas”, o británico. A música de Estados Unidos no libro é moi escasa. Escoitaba música vasca, e escóitoa, pero para este traballo, Itoiz aparece, nada máis. Bebín da música que estaba a escoitar para escribir estes contos, e como ouzo máis o anglosaxón, toquei por aí. Afógase? Tiña que facelo. No universo que teño formado ao redor do pop, Itoiz ocupa un lugar importante. E tamén toca pór a Itoiz no tocadiscos, escoitando música ano tras ano. Doutra banda, na música vasca dos anos 80, coa explosión do “Rock Radikal Vasco”, eran máis as bandas de rock que as do pop…