Primeiro teño que confesar que non estou obsesionado co novo camiño que tomou a miña vida. Si podo explicarlle algo, sen temor a equivocarme, é que nunca me sentín tan libre como agora. Xa pasei un ano sen responsabilidades profesionais e parece que me afixen a non sufrir nada. Dun día para outro cambias a chave, e en canto te dás conta non só o teu corpo senón a túa mente responden correctamente á nova situación. Non ten vostede sentimento algún de culpa, nin rastro de vitoria subxectiva algunha. Case o estado perfecto da persoa.

Na súa mocidade, a necesidade de seguir adiante facíache mirar a dereita e esquerda, pola cor que puidese ter aquel co que tropezases na ruta. E teño que dicir que percorrer un espazo cru e incompleto presentaba grandes dificultades, xa que o futuro nunca ofrece fotos concretas, senón unha imaxe borrosa e medio difuminada. Por tanto, hai que seguir adiante na mocidade sen mapas, xa que resulta bastante complicado adiviñar onde están as mouteiras. Os golpes tamén son así, pero, á fin e ao cabo, é o mesmo subir á vida, despois de calcular o perigo dar o paso, é dicir, ás veces sen darse conta de que o solo pode ser de palla. O balance da vida está cheo de experiencias e non todas poden ser amables.

Unha vez que pasamos da mocidade ao que poderiamos chamar a segunda estación, chegamos a pensar que xa estabamos ben vestidos co coñecemento da primeira estación, sen darnos conta sequera de que eramos uns orfos na sabedoría da vida. No entanto, puxémonos a aconsellar, xa que nos pagaban por iso. Educamos aos nosos fillos, pensando que podemos facelo na perfección. E debuxamos novos horizontes de nubes, porque criamos que as que estaban sobre a cabeza non eran suficientes. O noso ego egoísta, canto máis confortable, brando, atractivo e probablemente mellor que os demais era o noso espazo de vida, era moito máis rebosante. Andamos cos ollos pechos, diminuíndo o ruído do oído por fóra, e pareceunos que iamos polo camiño correcto, porque eramos máis audaces que os demais. Eran momentos de elección a nosa particular encrucillada, pero non podiamos menos de arriscarnos. Pero sempre había unha áncora que impedía a longa viaxe.

Nas ruínas da segunda época entrounos a preocupación e o próximo final daquel mundo que nos facía sentirnos cómodos fíxonos gritar “Ai, Deus meu!”, tan lastimero como tembloroso. Nun amén de terror “Isto acábase!” abríronsenos os ollos e agudizouse o oído. E empezamos a buscar consello, coma se de súpeto démonos conta de que a experiencia acumulada até entón non ofrecía ningunha fórmula máxica. Sen saber onde ir, achegabámonos/achegabámosnos á porta da terceira tempada, máis rápido do que queriamos.

E chegou o día... E así foi. Ao cambiar o ritmo da nosa vida, estivemos vagando polos comezos, preguntándonos si seriamos capaces de novas formulacións. Pero o interrogatorio non se prolongou demasiado, porque aínda que non estivésemos preparados para as calidades da terceira estación, o cambio de rumbo baséase no exercicio voluntario, e estabamos dispostos a tomar nas nosas mans o temón da barca para continuar polo amplo mar da vida. Aínda que non sabiamos nada da nova viaxe.

Somos mariñeiros de terceira idade nestes momentos. Estou seguro de que na marcha que leva a sociedade haberá que adiviñar pronto unha cuarta época, xa que se está enchendo de xente os recunchos da franxa de idade que cada vez ten máis fitos. Foi a maior satisfacción que me deu a travesía até agora, que son o único temoneiro do meu barco, e non estou disposto a renunciar a ese dereito.